Ayşe Sayın | Ankara

14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve 28. dönem milletvekilliği genel seçimi için geri sayım başladı.

2018 seçimlerinde sadece Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı parlamento seçimi için yarışırken, 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerde HDP’nin başını çektiği Emek ve Özgürlük İttifakı ile Zafer Partisi’nin başını çektiği ATA İttifakı ile birlikte şimdiden 4 ittifak seçime katılmaya hazırlanıyor.

Cumhurbaşkanlığı seçimi için yüzde 50 artı 1 koşulu nedeniyle, çok düşük oy oranına sahip siyasi partilerin desteği bile önem kazandığı için başta Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) olmak üzere siyasi partiler hem parlamentoda çoğunluğu sağlamak hem de cumhurbaşkanı adayını seçtirmek için ittifak ve seçim işbirliğini genişletme arayışında.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, seçimlerin 14 Mayıs’ta yenileme kararının ardından Türkiye hızlı bir seçim sürecine girdi.

Bu çerçevede, siyasi partiler arasında da ittifak trafiği yoğunlaştı.

Cumhur İttifakı hangi partilerle genişleme hesabında?

Bu çerçevede dikkat çekici hareketlilik ise AKP’de.

2018 seçimlerine MHP ile Cumhur İttifakı çatısı altında giren AKP; BBP Genel Başkanı Mustafa Destici’yi de kendi listelerinden aday göstermişti.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı yeniden cumhurbaşkanlığı seçimine aday gösterme kararı alan AKP ve MHP, Altılı Masa olarak yola çıkan Millet İttifakı’nın geniş kesimlerden oy alma potansiyelini dikkate alarak, Cumhur İttifakı’nı genişleterek seçime girmeyi planlıyor.

AKP; Doğu ve Güneydoğu’da ise muhafazakar Kürt seçmenin oyunu almak için Erdoğan’a destek açıklayan HÜDAPAR’ın yanı sıra, Necmettin Erbakan’ın oğlu Fatih Erbakan’ın genel başkanı olduğu Yeniden Refah Partisi’ne de (YRP) ittifak teklifi götürdü.

YRP Genel Başkan Yardımcısı Doğan Aydal, Habertürk’te katıldığı programda Cumhur İttifakı ile yapılan görüşmelerde katılım için aralarında aralarında 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’da değişikliğin de bulunduğu 30 talebi AKP’ye ilettiklerini ve “hiçbir problem yok yanıtı” aldıklarını açıkladı.

YRP: ‘AK Parti listelerinden adaylık teklif etti’

BBC Türkçe’ye konuşana Aydal, ittifak konusundaki kararlarının en kısa sürede kamuoyuna açıklanacağını ifade etti.

Kendilerini ziyarete gelen AKP Genel Başkanvekili Binali Yıldırım başkanlığındaki heyetin, “AKP listelerinden seçime girmeleri” önerisinde bulunduğunu anlatan Aydal, “Ama Genel Başkanımız bunu arzu etmemiştir ve bunu Binali Bey’e bildirmiştir” dedi.

Aydal uzlaşılması halinde seçime “Cumhur İttifakı” çatısı altında, ancak 81 ilde YRP ismi ve logosuyla girmeyi düşündüklerini söyledi.

Aydal, aralarında 6284 sayılı kanun olmak üzere ilettikleri 30 talebinse, bir ön şart olmadığını söyledi:

“Bize göre ittifak kelimesi doğru bir ifade değil. Biz buna ‘geçici seçim işbirliği’ diyoruz. Bu bir tür memorandum: Tamam birlikte olalım ama sizin bunlara itirazınız var mıdır?

“Koalisyonlarda protokole bağlanmayan hiçbir şeyin kanuni geçerliliği yoktur.

“Ama bu 30 madde bizim önem verdiğimiz, öncelik verdiğimiz maddeler. ‘Sizin itirazınız var mı’ diye gösterilmiştir.

“Yoksa bu şartları kabul edin altına imza atın şeklinde değildir. Karşılıklı imzalanmamış bir şey yok.

“30 tane deriz yarın 40 da söylenir. Koalisyona niyetlenirse, o zaman kayıt altına alınır. Onun için geçici seçim işbirliği diyoruz.”

YRP’nin talepleri neler?

YRP’nin 30 maddelik talepleri arasında

BBP de kendi ismiyle seçime girecek

2018 seçimlerine AKP listesinden aday gösteren BBP’nin de Cumhur ittifakı içinde yer alması bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’la bir araya gelen BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, ittifaka sıcak baktıkların ve görüşmelerin olumlu ilerlediğini belirtirken, seçimlere 81 ilde kendi isim ve logolarıyla girmek istediklerini ifade ettiler.

Ancak kendi isim ve logosuyla seçime girmek, o siyasi partinin başka parti listesinden aday gösterilmesine engel değil.

O nedenle BBP’nin bazı yerlerde AKP listelerinden aday göstermesi de mümkün.

Aynı şekilde AKP ve MHP’nin de bazı yerlerde ortak liste çıkarmayı tartıştığı kulislerde konuşuluyor.

DSP ve ANAP ne yapacak?

Anavatan Partisi ve Bülent Ecevit’in kurucusu olduğu Demokratik Sol Parti’nin de Cumhur İttifakı’na destek vereceği iddiaları kulislere yansıdı.

Anavatan Partisi’ne AKP listelerinden milletvekili kontenjanı verilebileceği konuşuluyor.

DSP kaynakları ise AKP’den kendilerine bir teklif gelmediğini, Parti Meclisi’nde de Cumhur İttifakı’na destek verilmesine sıcak bakılmadığını belirterek, seçime tek başlarına girme eğiliminde olunduğunu ifade ediyorlar.

DSP'nin eski bakan ve vekillerinden de konuyla ilgili açıklama geldi.

52 isim yaptığı açıklamada Millet İttifakı'nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nu destekleyeceklerini duyurdu.

Millet İttifakı’ndan ikili strateji: Parlamento için altı parti, cumhurbaşkanlığında ortak aday

CHP, İYİ Parti, Demokrat Parti (DP) ve Saadet Partisi (SP) 2018 seçimlerine Millet İttifakı çatısı altında girdi.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem hedefiyle yaklaşık 1,5 yıl önce bir araya gelen ve DEVA Partisi ile Gelecek Partisi’nin katılımıyla genişleyen Millet İttifakı, 14 Mayıs seçimlerinde ortak aday çıkarma kararı aldı.

Krizli bir sürecin ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığında uzlaşan Millet İttifakı’nın, yeni bir parti katılımıyla genişlemesi beklenmiyor.

Ancak siyasi partilerin listelerinden aday gösterme şeklinde bir seçim işbirliği olabileceği belirtiliyor.

Bu kapsamda daha önce İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in masaya önerdiği Bağımsız Türkiye Partisi lideri Hüseyin Baş’ın, bu partinin listelerinde aday gösterilebileceği konuşuluyor.

İttifak içinde ittifak tartışılıyor

Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş hedefi için Meclis’te anayasal çoğunluğu sağlaması gereken Millet İttifakı, en fazla milletvekili çıkaracak formül için de çalışıyor.

Bu çerçevede CHP’deki eğilim, en fazla milletvekili getirileceği için mümkün olduğunca ortak liste çıkarılması yönünde.

Kulislerde, kendi listelerini çıkarsalar bile CHP’nin, Gelecek, DEVA, DP ve SP’ye seçilebilecek yerlerden kontenjan ayırması formülü üzerinde duruluyor.

SP Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Gelecek ve DEVA Partisi ile “ittifak içinde ittifak” formülünü öneriyor.

Ancak hem SP hem de DEVA Partisi, bir sonraki seçimde Hazine yardımından yararlanabilmek için seçimlere kendi isim ve logosuyla girmek istiyor.

Kılıçdaroğlu'nu hangi partiler destekliyor?

HDP ile Emek ve Özgürlük İttifakı içinde yer alan Türkiye İşçi Partisi (TİP) ise Kılıçdaroğlu’nu destekleme kararı aldı.

İttifak içinde yer almamakla birlikte Mustafa Sarıgül’ün genel başkanlığını yürüttüğü Türkiye Değişim Partisi, ATA İttfakı’ndan ayrılan eski bakanlardan Rıfat Serdaroğlu’nun genel başkanlığını üstlendiği Doğru Parti’nin de Kılıçdaroğlu’na destek vermesi bekleniyor.

TDP Genel Başkanı Sarıgül de yaptığı açıklamada “Tarafsız cumhurbaşkanı, güçlü Meclis ve bağımsız yargıdan” yana olduklarını belirterek, “TDP olarak bu amaca hizmet eden ve ilkelerimize uyan, işbirliklerini destekleriz” açıklaması yaptı.

CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun da önümüzdeki günlerde TDP’nin de aralarında bulunduğu, parlamento dışındaki siyasi partileri de ziyaret etmesi bekleniyor.

Emek ve Özgürlük İttifakı: HDP, Yeşil Sol Parti listelerinden seçime girebilir

Cumhurbaşkanlığı seçiminin kilit partisi HDP; TİP, Emek Partisi (EMEP), Emekçi Hareket Partisi (EHP), Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) ve Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) ile birlikte parlamento seçimine Emek ve Özgürlük İttifakı çatısı altında girecek.

Ancak hakkındaki kapatma devasıyla ilgili savunması 11 Nisan’a ertelenen HDP, seçimler öncesinde kapatılma olasılığı nedeniyle “B Planı” ile yola devam edebilir. Bu çerçevede, “tek liste” ile parlamento seçimine girilmesi gerektiğini savunan HDP, ittifakta yer alan siyasi partilerle birlikte Yüksek Seçim Kurulu’nun seçime girme yeterliliğini onayladığı Yeşiller ve Gelecek Sol Partisi (Yeşil Sol Parti) listelerinden milletvekili adayı göstermeyi gündemine aldı.

Ancak ittifak içinde yer alan TİP bazı seçim çevrelerinde kendi ismi, logosu ve adayıyla seçime girmek istiyor.

İttifak içindeki bu anlaşmazlık henüz çözülmüş değil.

Kılıçdaroğlu HDP desteği alabilecek mi?

HDP cumhurbaşkanlığı seçiminde ise 2021 Eylül’ünde kamuoyuna açıkladığı, aralarında “Kürt sorununun demokratik çözümü” de içeren 11 maddelik tutum belgesinin dikkate alınması ve kendileriyle şeffaf görüşme yürütülmesi koşuluyla, kendi adayını çıkarmayıp, Kılıçdaroğlu’nu destekleme eğiliminde.

Kılıçdaroğlu, önümüzdeki günlerde HDP’nin de aralarında bulunduğu siyasi partileri ziyaret ederek, adaylığına destek isteyecek.

HDP’nin içinde yer aldığı Emek ve Özgürlük İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı çıkarmayarak, Kılıçdaroğlu’na destek vermesi güçlü olasılık olarak görülüyor.

İnce ittifaktan çekildi, ATA İttifakı Oğan’ı aday gösterdi

İYİ Parti’den ayrıldıktan sonra Zafer Partisi’ni kuran Ümit Özdağ ile Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce’nin de içinde yer aldığı siyasi partiler bir süredir ittifak görüşmeleri yürütüyordu.

Ancak Özdağ’ı, CHP’li Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Muharrem Mansur Yavaş’a adaylık önermesi, karşılık bulmasa da ittifak kurulmadan çatlağa yol açtı.

İttifakın adayı olmaya hazırlanan İnce, “yedek aday” olamayacağını belirterek ittifak görüşmelerinden ayrıldı.

Doğru Parti’nin de ayrılmasının ardından Zafer Partisi, Adalet Partisi, Ülkem Partisi ve Türkiye İttifakı Partisi, 11 Mart’ta ATA İttifakı’nı kurdu ve cumhurbaşkanı adayın olarak da Eski MHP Milletvekili Sinan Oğan’ı cumhurbaşkanı adayı gösterdi.

Seçimlerin ikinci tura kalması halinde, özellikle milliyetçi kesimin destek verdiği ATA İttifakı’nın hangi tarafı destekleyeceği de önem kazanacak.

Muharrem İnce Memleket Partisi'nin adayı

CHP’den ayrılarak Memleket Partisi’ni kuran Muharrem İnce ise Pazar günü parti üyelerinin önüne sandık koyarak cumhurbaşkanı adayını belirledi.

Tek aday olarak seçime giren İnce’nin beklendiği gibi cumhurbaşkanlığına aday gösterilmesi kararı çıktı.

CHP ile aynı tabana hitap eden İnce’nin adaylığının, Kılıçdaroğlu aleyhine olabileceği yorumları yapılıyor.

Eski CHP Genel Başkanları Altan Öymen, Hikmet Çetin ile eski SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın’ın, Meclis’te yaptığı son grup toplantısı öncesinde yaptıkları görüşmede Kılıçdaroğlu’na, İnce’nin CHP listelerinden milletvekili adayı gösterilmesi önerisi götürdüğü kulislere yansıdı.

Ancak, CHP ile İnce arasında henüz bir temas kurulmadığı ifade ediliyor.

CHP’de İnce’nin Kılıçdaroğlu lehine adaylıktan çekilmesi yönünde beklentilere getiriliyor.

İnce ise “Belki ipi ben göğüsleyeceğim, belki birinci çıkacağım. Olmuyorsa seçime iki gün kala gereğini yaparız. Biz gereğini yaparız da, başkaları da gereğini yapar mı acaba?” yorumunda bulunmuştu.

BBC TÜRKÇE