3 Kasım seçimlerinde 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı yeniden belirlenecek. Temsilciler Meclisi üyeleri iki yıl, senatörler ise altı yıl için seçiliyor. Uzmanlara göre Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğun değişmesi olasılığı düşük.

Temsilciler Meclisi’nde Demokratlar 197’ye karşı 232 koltukla üstünlüğe sahip. Çoğunluğu elde etmeleri için 218 koltuğa sahip olmaları gerekiyor. Ayrıca bu yıl istifa eden Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyeleri nedeniyle Meclis’teki koltukların dördü açıkta.

3 Kasım seçimlerinde de Demokratlar’ın mevcut çoğunluğunu korumasına kesin gözüyle bakılıyor. Son dönemde bazı kilit eyaletlerde başkanlık yarışının seyri Demokrat adayın lehine ilerlerken uzmanlar Demokratlar’ın Temsilciler Meclisi’ndeki çoğunluklarını arttırabileceği görüşünü de gündeme getirmeye başladı. Cumhuriyetçiler ise Başkan Trump’ın 2016’da kazandığı 30 kadar Demokrat eyalette koltuk kazanmak için mücadele ediyor.

Şu an Cumhuriyetçiler’in elinde olan Teksas’ın 23’üncü seçim bölgesi, Demokratlar’ın elindeki New Mexico’nun 2’inci seçim bölgesi, Oklahoma’nın 5’inci seçim bölgesi, Utah’ın 4’üncü seçim bölgesi ve New York’un 22’inci seçim bölgesi gibi yerlerde yarışın başabaş gitmesi bekleniyor.

Beyaz Saray’ı kim kazanırsa kazansın Kongre’de seçim sonrasında oluşacak tablo, ülkenin gidişatında hayati rol oynamayı sürdürecek. Başkan’ın hükümet için istediği bütçe dahil birçok yasa teklifi Kongre’nin iki kanadının onayı olmadan yasalaşamıyor. Temsilciler Meclisi veya Senato’da gündeme getirilen tasarıların ayrı ayrı iki kanatta da kabul edilmesi ve arkasında Kongre genel kurulunda onaylanması şart. Ayrıca Başkan’ın yaptığı atamaların onaylandığı Senato da hükümetin işleyişi açısından özel bir öneme sahip.

Başkan Trump, Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki Senato sayesinde yüzlerce mahkemeye yargıç atadı, azil sürecinden aklanarak çıktı.

Nancy Pelosi’nin başkanlığını yürüttüğü Temsilciler Meclisi ise azil soruşturmasını başlatarak, Corona salgını yardım paketinde tabanının haklarını koruma amacıyla ayak direyerek farklı alanlarda Beyaz Saray’a muhalefetini birçok kez gözler önüne serdi.

2016’da ilk kez tüm eyaletler aynı partiden başkan ve Senato adayına oy verdi

Brookings Entitüsü’nün ‘‘Cumhuriyetçiler Senato’yu Ellerinde Tutabilir mi?’’ başlıklı makalesine göre 2016 yılı, ABD’de senatörlerin seçimle belirlenmesini öngören Anayasa’nın 17’nci maddesinin onaylandığı 1913 yılından bu yana, 50 eyaletin tamamının aynı partiden başkan ve senato adayına seçim kazandırdığı ilk yıl oldu.

Pew Araştırma Merkezi de Senato seçimlerinin sonucunun büyük ölçüde eyaletlerin başkan adayı tercihiyle doğru orantılı olduğunun altını çiziyor.

Pew’den Drew Desilver’ın araştırmasına göre 2012 yılından bu yana 139 senato seçiminin 122’si eyaleti kazanan partinin adayları arasından çıktı.

Bu durum önceki yıllarla farklılık gösteriyor. 2006’da Senato yarışlarının neredeyse üçte biri eyaletlerin başkan seçiminden farklı partinin adayı tarafından kazanılmıştı.

2017-2018 seçim dönemi bu eğilimden uzaklaşmaya işaret etse de 34 senato yarışından yalnızca sekizinde, başkan adayından farklı partiden aday seçildi.

Bu yıl seçimlerde adaylar 35 Senato koltuğu için yarışıyor. Cumhuriyetçiler bu koltukların 23’ünü elinde tutuyor. Demokratlar ve beraberlerindeki iki bağımsız ise 12 koltuğa sahip. Makaleye göre, Senato’daki 47-53 dengesine bakılınca, Demokratlar’ın net 3 ya da 4 koltuğu kazanmaya ihtiyacı olacak.

Kutuplaşma oy verme alışkanlıklarını değiştirdi

Şu anda dokuz eyalet farklı partilerden senatöre sahip. Bu da son 54 yıldaki en düşük bölünmüş delegasyon sayısına işaret ediyor.

Bu eğilim Temsilciler Meclisi seçimlerindeki oy tercihinde de görülüyor. Yani Demokrat Temsilciler Meclisi üyesi ile Cumhuriyetçi Parti başkan adayına aynı anda oy verme oranı düşük.

Pew’in incelemesine göre Kongre ve başkanlık için farklı partilere oy verme eğiliminin azalması Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti’nin temel siyasi değerler konusunda yaşadıkları bölünmeyle, Amerikalılar’ın görüşlerinde geçmişe oranla daha tutarlı şekilde ‘‘liberal’’ ya da ‘‘muhafazakar’’ olmalarından kaynaklanıyor.

VOA