ABD Basınında ‘‘Türkiye ile Silah Anlaşması’’ İddiası

Biden yönetiminin, NATO müttefiki Türkiye ile F-16 savaş uçakları için donanım ve yazılım güncellemelerini de içeren küçük kapsamlı bir silah anlaşmasının onaylanması amacıyla Kongre’ye gayriresmi yoldan bilgi verdiği iddia edildi.

Paketle ilgili haber ilk olarak bugün Wall Street gazetesinde yer almıştı. Haberi daha sonra Reuters haber ajansı da verdi.

Reuters’a konuşan kaynaklar silah paketinin Ankara'nın mevcut bir talebi olduğunu ve AIM-120 orta menzilli havadan havaya ve sidewinder füzelerin yanısıra F-16 savaş uçakları için donanım ve yazılım güncellemelerini içerdiğini bildirdi.

Kongre’nin bilgilendirilmesi, Kongre üyelerine ABD müttefiklerini alenen rahatsız etmekten kaçınmak için potansiyel silah satışlarını sessizce sorgulama veya durdurma fırsatı veren gayri resmi bir sürecin parçası.

Reuters’a konuşan bir kaynağa göre paketin 300 milyon dolar değerinde olacağı sanılıyor. Paketin Türkiye’nin geçen Ekim ayında ABD’den talep ettiği ve 40 Lockheed Martin F-16 jeti ile mevcut jetler için 80 modernizasyon kitinin bulunmasını istediği milyarlarca dolarlık silah güncelleme anlaşmasından ayrı olduğu belirtiliyor.

Reuters, Dışişleri Bakanlığı’nın Kongre’ye resmi bilgilendirme yapılmadan kamuoyuna açıklama yapamayacağını söylediğini aktardı.

Dışişleri Bakanlığı’nın bir sözcüsü, ‘‘ABD ve Türkiye uzun süredir devam eden derin savunma bağlarına sahip. Türkiye’nin NATO’daki işbirliği kapasitesini sürdürmesi öncelik olmaya devam ediyor’’ diye konuştu.

VOA muhabirinin ulaştığı Pentagon’dan bir yetkili de, konuyla ilgili soruları Dışişleri Bakanlığı ve Beyaz Saray’a yönlendirdi.

Kongre’nin bu daha küçük anlaşmaya vereceği yanıtın, Türk Hava Kuvvetleri için kritik önem taşıyan F-16 satışına göstereceği tepki hakkında ipuçları sunabileceği yorumu yapılıyor.

Haberde birçok Kongre üyesinin Türkiye’nin 2019’da Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasının ardından Ankara’ya mesafeli olduğu hatırlatıldı. S-400’ler ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulamasına ve Ankara’yı ortağı olduğu F-35 programından çıkartmasına neden olmuştu.

Reuters’a göre Washington’da birçok ismin Türkiye’ye silah satışı konusunda tereddüt etmesinin bir diğer nedeni de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gazetecilere ve insan hakları savunucularına karşı gittikçe artan baskısı.

Bununla birlikte haberde, birçok uzmanın, Rusya’nın Ukrayna işgalinin fikirleri değiştirebileceği görüşünü dile getirdiğine işaret edildi.

Ankara’nın Rus işgalini eleştirdiğine ve Rusya’nın karşı çıkmasına rağmen Kiev’e insansız hava aracı sattığına dikkat çekilen haberde, bununla birlikte Türkiye’nin Batı’nın Moskova’ya yaptırımlarına da karşı çıktığı ve savaş suçu iddialarına rağmen iki ülkeyi de suçlamaktan kaçınan dikkatli bir söylem izlemeye çalıştığı kaydedildi.

Biden yönetiminin F-16 satışıyla ilgili kamuoyu önünde fikir beyan etmekten kaçındığı belirtilen haberde Mart ayında Dışişleri Bakanlığı’nın bir mektubunda bir grup Kongre üyesinin Türkiye’yi açıkça desteklemeden ‘‘uygun savunma ticareti bağları’’ kurulmasına sıcak baktıklarını belirttikleri hatırlatıldı.

VOA