ABD Dışişleri Bakanı Blinken G-20 toplantıları için Brezilya ve Arjantin’e gidiyor

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, dört günlük Brezilya ve Arjantin turu için bugün yola çıktı. İki ülkenin cumhurbaşkanları ile biraraya gelecek olan Blinken, Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenen G-20 Dışişleri Bakanları toplantısına katılacak.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un da G-20 toplantılarına katılması beklendiğinden, ikili arasında nadir görülen bir yüz yüze iletişim olasılığı da mevcut.

Brezilya ve Arjantin ziyaretleri, Blinken’ın ABD Dışişleri Bakanı olarak bu ülkelere gerçekleştireceği ilk ziyaretler olacak.

Blinken başkent Brasilia'da Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva ve Buenos Aires'te yeni göreve başlayan Arjantin Cumhurbaşkanı Javier Milei ile biraraya gelerek ikili ve küresel konuları ele alacak.

Dışişleri Bakanlığı, Blinken'ın Brezilya'nın G-20 dönem başkanlığına ABD'nin desteğini, ABD-Brezilya İşçi Hakları Ortaklığı’nı, temiz enerjiye geçiş konusunda işbirliğini ve iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 200’üncü yılını anma törenlerini ele alacağını söyledi.

Blinken ayrıca toplantılar çerçevesinde G-20 ortaklarıyla Haiti'deki Çok Uluslu Güvenlik Destek Misyonu'nu görüşmeyi, güvenlik ve istikrarın yeniden tesis edilmesi için Haiti halkının yaptığı yardım çağrısını görüşmeyi planlıyor.

Arjantin, Güney Amerika'daki en büyük Yahudi nüfuslarından birine sahip. Milei'nin İsrail'e yaptığı son ziyaretin ardından üst düzey Amerikalı bir yetkili, Blinken'ın Milei ile "İsrail ve Gazze arasında ilerleyecek bir süreç" konusunda görüşmelerde bulunacağını söyledi.

Gündemdeki diğer konular arasında hassas mineraller ve sürdürülebilir ekonomik büyüme yer alıyor.

Gazze ve Ukrayna konusunda G-20’den ortak açıklama beklenmiyor

G-7 üyeleri dahil 19 ülke, Avrupa Birliği ve Afrika Birliği’nden oluşan G-20, küresel gayrisafi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 85'ini, küresel ticaretin yüzde 75'ini ve küresel nüfusun üçte ikisini temsil ediyor.

Dünyanın en zengin ve en güçlü ülkelerinden oluşan G-7’nin dışişleri bakanları, Rus muhalefet lideri Aleksey Navalni'nin cezaevinde ölümünden duydukları öfkeyi geçen hafta dile getirdiler ve Rusya'nın işgalinin ikinci yılı yaklaşırken Ukrayna'ya sarsılmaz destek sözü verdiler.

G-7 dışişleri bakanlarının ortak açıklamasında ayrıca Gazze'de "sürdürülebilir bir ateşkesi sağlayacak şekilde çatışmalara uzun süreli ve kalıcı ara verilmesi" savunulurken, İsrail'in bir milyondan fazla sivilin sığındığı Refah'ta planladığı askeri operasyonların "yıkıcı" etkisinden duyulan "derin endişe" ifade edildi.

ABD'nin Ekonomik ve Ticari İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Ramin Toloui, ABD'nin "Kremlin'in yürüttüğü savaşın" yol açtığı zararın altını çizeceğini ve tüm G-20 ortaklarını Ukrayna'daki savaşa "adil, barışçı ve kalıcı bir son verilmesi için çağrıları arttırmaya teşvik edeceğini" söyledi.

Ancak Toloui, Brezilya'nın G-20 dışişleri bakanları toplantıları sırasında "ortak bir bildiriyi örgütlemeye çalışmayacağını" söyledi.

Brezilya ve Arjantin’in farklı İsrail politikaları

Blinken'ın Arjantin ve Brezilya'daki diplomatik heyetleri, ülkelerin Rusya, Gazze ve Çin gibi çeşitli ülke ve konularla ilgili farklı dış ilişkilerini izleyecek.

Lula, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında tutuklama emri çıkardığı Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Kasım ayında Brezilya'da yapılacak G-20 zirvesine katılması halinde tutuklanmayacağı konusunda başlangıçta güvence vermişti. Ancak daha sonra tutumunu değiştirerek kararın nihai olarak Brezilya yargısının elinde olacağını söyledi.

Lula, 14 ve 15 Şubat tarihlerinde Kahire'ye yaptığı ziyaret sırasında İsrail'in Gazze'deki askeri eylemlerini sert bir dille eleştirerek "kesin bir ateşkes" sağlanmasını savundu.

Brezilya'nın Birleşmiş Milletler'in Filistinli mültecilere yardım kuruluşu UNRWA'ya yaptığı yeni katkıyı duyuran Lula, Filistin'in BM'ye tam üyeliği olan egemen bir devlet olarak tanınmasını destekledi.

Lula sosyal medya platformu X’te, "Hamas militanlarının 7 Ekim'de İsrailli sivillere yönelik saldırısı savunulamaz ve Brezilya tarafından güçlü bir şekilde kınanıyor; ancak İsrail'in orantısız ve ayrım gözetmeyen tepkisi de kabul edilemez" mesajını paylaşmıştı.

Buna karşılık İsrail yanlısı aşırı sağcı bir lider olan Milei, Şubat ayı başında İsrail'e yaptığı ziyaret sırasında, daha önce sadece ABD ve birkaç ülkenin yaptığı gibi, Arjantin'in büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıma niyetini açıkladı.

Milei ayrıca hükümetinin Hamas'ı bir terör örgütü olarak sınıflandırmayı planladığını da söyledi.

Bu ziyaret Milei'nin Aralık ayında göreve başlamasından bu yana gerçekleştirdiği, ülkeler arası ilk ikili ziyaret oldu.

23 Şubat Cuma günü Blinken ile görüşmesinin hemen ardından Milei’nin Washington'u ziyaret etmesi ve 24 Şubat'ta eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçileriyle dolu olması beklenen Muhafazakar Siyasi Eylem Konferansı'nda (CPAC) konuşması öngörülüyor.

BRICS ve Çin konusunda da yaklaşımlar farklı

2025 yılında Brezilya, Çin'in kilit bir oyuncu olduğu gelişmekte olan ülkelerden oluşan BRICS grubuna (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) liderlik edecek.

Lula geçen yıl Pekin'e yaptığı resmi ziyaret sırasında BRICS ülkelerine kendi para birimleriyle ticaret yapmaları ve ABD dolarının ticaretteki hakimiyetine son vermeleri çağrısında bulundu.

Suudi Arabistan, Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri de 1 Ocak'ta BRICS’e resmen katıldı.

Lula geçen ay Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile de görüşerek iki ülke arasındaki kapsamlı stratejik ortaklığı güçlendirme sözü verdi.

Buna karşılık Arjantin lideri Milei, BRICS'e katılma teklifini geri çevirdi. Başkanlık kampanyası sırasında Çin ile ilişkileri donduracağını söyledi.

Milei ayrıca Danimarka'dan ABD yapımı ikinci el F-16 savaş uçakları satın almayı, yeni Çin JF-17 savaş uçaklarına tercih etti.

Batı Yarımküre işlerinden sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Brian Nichols yakın zamanda bir telefon brifinginde VOA’ya yaptığı açıklamada, "ABD, Brezilya'daki en büyük doğrudan yabancı yatırım kaynağı. Brezilya'nın yanısıra Arjantin'de de Amerikan şirketlerinin varlığı sağlam ve her iki ülke arasındaki ekonomik bağlarımızı derinleştirmeyi dört gözle bekliyoruz" dedi.

Nichols, ülkelerin serbestçe ticaret yapabilmelerinin ve bu ticaretin içerdiği tavizleri anlamalarının önemini vurguladı.

Nichols, "ABD, başkalarının çıkarlarını her zaman en iyi şekilde düşünmeyeceklere karşı kapsamlı ve güçlü bir alternatif sunuyor" dedi.

VOA