Amerikalı yetkililer Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un Rusya’ya giderek Vladimir Putin’le görüşme ihtimali üzerinde duruyor. Yetkililere göre Rusya, Ukrayna savaşıyla azalan rezervini Kuzey Kore’den mühimmat alımıyla desteklemeyi planlıyor. Uzmanlara göre Kuzey Kore bunun karşılığında gıda ve enerji sevkiyatının yanısıra gelişmiş silah teknolojileri transferi istiyor.

Putin’le olası bir görüşme Kuzey Kore’nin 2020 yılı Ocak ayında sınırlarını kapattığından bu yana yabancı bir liderle yapacağı ilk zirve olacak.

İki lider ilk kez 2019 Nisan ayında, dönemin Başkanı Donald Trump’la nükleer diplomasinin çökmesinden iki ay sonra biraraya gelmişti.

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu Temmuz ayında Pyongyang’a gitmiş ve Amerikalı yetkililere göre Kim Jong Un’dan Rusya’ya daha fazla mühimmat göndermesini istemişti. Şoygu Moskova ve Pyonyang’ın ilk kez askeri tatbikat yapmayı değerlendirdiğini söylemişti.

İki ülke arasında askeri işbirliğinin ne kadar ileri gidebileceği belirsiz ancak ilişkilerin yakınlaşmasına ilişkin her işaret ABD ve Güney Kore’yi endişelendiriyor.

Rusya Ukrayna’nın karşı saldırısını zayıflatmaya çalışırken, Kuzey Kore ABD’nin Güney Kore ve Japonya ile askeri ittifakını güçlendirme adımlarını protesto etmek amacıyla füze denemelerini arttırıyor.

Peki Kim Jong Un’un Rusya’ya olası ziyareti ne anlama gelebilir?

Rusya Kuzey Kore’den ne istiyor?

Amerikalı yetkililer geçen yıldan bu yana Kuzey Kore’nin Rusya’ya topçu ateşi, roket ve mühimmat sağladığından şüphe ediyor.

Uzmanlar Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Kuzey Kore’yi ziyaret eden ilk Rus savunma bakanı olduğuna dikkat çekiyor.

Rusya’nın Kuzey Kore’den mühimmat alması Rusya’nın da desteklediği BM kararlarının bir ihlali olur. Ancak Ukrayna işgali sebebiyle uluslararası yaptırımlar ve ihracat kontrolleriyle karşı karşıya olan Rusya Kuzey Kore ve İran gibi yaptırımların hedefi ülkelerden silah almaya çalışıyor.

Kuzey Kore’nin büyük miktarda mühimmatı bulunuyor ancak Seul’deki Asan Poltika Çalışmaları Enstitüsü analisti Du Hyeogn Cha, Kuzey Kore’nin Rusya’ya hızlı bir şekilde önemli miktarda mühimmat gönderebileceğinden şüpheli.

Uzmanlar iki ülke arasındaki dar kara bağlantısının yalnızca kısıtlı bir demiryolu trafiğine imkan vereceğine dikkat çekiyor.

Kim Jong Un Rusya’dan ne istiyor?

Uzmanlara göre Kim Jong Un’un öncelikleri yardım sevkiyatı, prestij ve askeri teknoloji.

Güney Kore’nin istihbarat birimi tarafından yönetilen Ulusal Güvenlik Stratejisi adlı düşünce kuruluşunun eski direktörü Nam Sung-wook, “Her ikisi için de kazan-kazan durumu olur. Putin azalan silah envanteri sebebiyle köşeye sıkışmış, Kim ise Güney Kore-ABD-Japonya arasındaki üçlü işbirliği sebebiyle baskıyla karşı karşıya. İki liderin ihtiyaçları kusursuz bir şekilde eşleşiyor” diyor.

Pandemi döneminde kapanan sınırlar Kuzey Kore’yi ciddi ekonomik zorluklarla karşı karşıya bıraktı. Kim Jong Un’un bu sıkıntılar karşısında Rusya’dan gıda ve enerji tedariki talebinde bulunması olası.

Kim Jong Un’un Moskova ile ilişkileri derinleştirme çabasını Kuzey Kore’nin yalnızlaşmasının üstesinden gelebildiğinin bir göstergesi olarak kamuoyuna pazarlaması muhtemel.

Kuzey Kore liderleri uzun süre dünya liderleriyle yüz yüze yapılan toplantıları uluslararası önemin bir işareti olarak görüyor ve iç siyasette propaganda amaçlı kullanıyor.

Uzmanlara göre Kim Jong Un aynı zamanda güçlü uzun menzilli füze, hipersonik balistik silahlar, nükleer enerjiyle çalışan denizaltılar ve casus uyduları gibi yüksek teknolojili silah sistemleri inşa etme planlarını desteklemek için Rus teknolojisi almak istiyor olabilir.

Rusya’nın Kuzey Kore’ye nükleer silah ya da balistik füzelere ilişkin gelişmiş teknolojileri sağlamaya niyetli olup olmayacağı belirsiz.

Rusya’nın en önemli silah teknolojilerini önemli ortakları olan Çin gibi ülkelerden bile gizlediği biliniyor.

İki ülke ne kadar yakınlaşabilir?

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu Pazartesi günü yaptığı açıklamada Rusya ve Kuzey Kore’nin ikili askeri tatbikat yapabileceği olasılığını gündeme getirdi.

Tatbikatın gerçekleşmesi halinde bu, Kuzey Kore’nin yabancı bir ülkeyle 1950-1953’teki Kore Savaşı’nın sona ermesinden bu yana ilk ortak askeri tatbikatı olacak.

Seul’deki Ewha Womans University’den Profesör Park Won Gon, Kim Jong Un’un diplomasisinin ABD’ye karşı meydan okuma gösterisi dışında nasıl bir sonuç vereceğini söylemek için henüz erken olduğunu söylüyor.

VOA