ABD: “Türkiye'ye Rus Varlıkları ve İşlemlerine Güvenli Liman Olmama Çağrımızı Sürdüreceğiz’’

WASHINGTON — 

ABD yönetiminin Türkiye’ye, Amerikan yapımı Rus yolcu uçaklarına Türkiye’deki havalimanlarında hizmet ve teknik destek verilmemesi konusunda uyarıda bulunduğu iddiasına, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yanıt geldi. Bakanlık, “Türkiye'yi yasadışı Rus varlıkları veya işlemleri için güvenli bir liman haline gelmemeye çağırdık. Bunu yapmaya devam edeceğiz’’ dedi.

Wall Street Journal gazetesi dün üst düzey Amerikalı yetkililerin geçen ay, Rusya ve Belarus’tan gelen ABD yapımı uçaklara yakıt ikmali ve yedek parça gibi hizmetler sağlamaları halinde, Türk şahıs veya kurumların para ve hapis cezası ya da ihracat imtiyazının kaybedilmesi gibi yaptırımlara maruz kalacağı uyarısında bulunduklarını yazmıştı.

Haberini konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklara dayandıran gazete, bu hizmetlerin geçen yıl uygulanan ihracat kontrolunun ihlali olduğunu kaydetmiş, ABD Ticaret Bakanı Yardımcısı Thea Rozman Kendler’ın Aralık ayında Türkiye’ye yaptığı ziyaret sırasında yetkililere bu mesajı ilettiği öne sürülmüştü.

Konuyla ilgili VOA Türkçe’nin sorusunu yanıtlayan ABD Dışişleri Bakanlığı sözcülüğü, Kendler’in geçen ayki ziyaretinde bu konuların gündeme gelip gelip gelmediğini paylaşmadı ve ayrıntı vermekten kaçındı.

Ancak bakanlık sözcüsü, ülkeleri, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşında kötüye kullanabileceği ürünlerin ihracatını engellemeye çağırdıklarını söyledi ve “Türkiye'yi yasadışı Rus varlıkları veya işlemleri için güvenli bir liman haline gelmemeye çağırdık. Bunu yapmaya devam edeceğiz’’ ifadelerini kullandı.

Yazılı açıklamada, “Türkiye, Rusya'nın saldırganlığı karşısında Ukrayna'nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü güçlü bir şekilde desteklediğini ifade eden uzun süreli ve değerli bir NATO müttefikidir’’ denildi.

Dün de VOA Türkçe’nin ulaştığı ABD Ticaret Bakanlığı’ndan bir sözcü, doğrudan Türkiye özelinde değil ancak bakanlığın İhracat Uygulama Ofisi’nin ABD dışındaki havacılık şirketlerine ihtiyaten bir uyarı gönderdiğini belirtmişti.

Açıklamada, “Bu adım ve Ticaret Bakanı Yardımcısı Kendler’ın ziyareti gibi devam eden görüşmeler, uyguladığımız denetimin anlaşılması, ortaklığın ve yükümlülüklere uyulmasının teşvik edilmesi ve bilgi paylaşımının sağlanmasına yönelik ABD’nin çabaları açısından önem taşımaktadır’’ denilmişti.

Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya girmesinin ardından Biden yönetimi, Rusya’nın ABD yapımı ticari uçakları kullanmasına yasak getiren ihracat kontrolu uygulamaya başlamıştı.

Bu kapsamda, ABD’de üretilen ya da yüzde 25’ten fazla parçası ABD üretimi olan ticari uçakların, ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu tarafından verilmiş bir ruhsatı olmaması durumunda, Rusya ve Belarus’a uçması yasaklanıyor.

Ancak Rus havayolu şirketleri ABD ve AB ülkelerinin yaptırım kararlarına rağmen Amerikan Boeing şirketinin uçaklarıyla sefer düzenlemeyi sürdürüyor.

Dilge Timoçin / VOA