ABD ve AB Çin’e Karşı İşbirliğini Görüşecek

ABD Başkanı Joe Biden bu hafta NATO ve G7 toplantıları için Brüksel’e gidiyor. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in, Ukrayna savaşı konusunda Rusya’ya destek vermesini önlemek, Biden'ın bu hafta Brüksel’de Avrupalı liderlerle yapacağı görüşmelerin en önemli gündem maddeleri arasında.

ABD ve müttefikleri, Perşembe günü yapılacak olağanüstü NATO zirvesinde, G7 toplantısında ve Avrupa Konseyi’nde Ukrayna'ya silah ve insani yardım sağlamayı ve Ukraynalı mülteci krizini ele alacak.

Ancak Cuma günü Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile yaptığı görüşmeden sonuç alamayan Biden, Çin’in Rusya'nın Ukrayna işgaline maddi yardım yapması durumunda Pekin'e Avrupalı liderlerle işbirliği içinde yanıt vermeyi planlıyor.

Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, Başkan’ın Brüksel ziyareti sırasında Putin'in Ukrayna savaşına verilen yanıtın tüm yönleriyle Avrupalı müttefiklerle koordine edileceğini belirtti ve buna Çin’in Rusya’ya maddi yardım sağlaması kaygısının dahil olduğunu söyledi.

Bir diğer yetkili ise Rusya'ya uygulanan ekonomik yaptırımlar, ihracat kontrolu ve ticari önlemlerin Avrupa ve ABD’yi birbirine yaklaştırdığını söyledi ve liderler arasında Çin'in çatışmadaki potansiyel rolü hakkında artan endişeler olduğunu kaydetti.

Avrupa ülkeleri ve ABD, haftalardır Çinli yetkilileri Rusya’nın Ukrayna işgalini desteklememeye ve Putin'i ateşkese ikna etmek için diplomatik kanallar üzerinden çalışıyor. Ukrayna savaşı yüzlerce sivilin ölümüne ve milyonlarcasının da göç etmesine neden oldu.

Çin'in ABD büyükelçisi Qin Gang, Pazar günü CBS News’e yaptığı açıklamada Çin'in Rusya'ya silah veya mali yardım göndermediğini söyledi. Bununla birlikte, Qin ve diğer Çinli yetkililer, Çin'in tarihin doğru tarafında olduğunu iddia ederek, politikalarını değiştirmesi yönündeki baskıları açıkça reddetti.

Pekin Ukrayna konusunda yön mü değiştiriyor?

Bazı diplomatlar ve uzmanlar ise Pekin'in yön değiştirdiğine dair işaretler görüyor. Bir Avrupalı yetkili, Pekin'den gelen son açıklamaların ateşkes çağrısında bulunduğunu ve savaşın küresel ekonomiye maliyetinin altını çizdiğini belirtti. Bu tutum Rusya’nın konumundan bir ayrışmaya işaret ediyor.

Biden'ın göreve başlamasından bu yana geçen bir yılda, Çin Cumhurbaşkanı Xi, ABD'nin çeşitli taleplerini reddetti ve Batı'nın Çin'e uyguladığı baskılara karşı ağırlıklı olarak Rusya ile yakın ilişki içine girdi.

Xi, 2019'da Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan Corona virüsünün kökenine ilişkin soruşturma yürütmeyi, Kuzey Kore'ye nükleer silah programını kısıtlaması için baskı yapmayı ve Şincan'daki Uygurlar’a yönelik muamelesine yönelik eleştirileri reddetti. Bu sırada Tayvan’la gerilimi arttıran Çin, Güney Çin Denizi'ne hakim olma arayışını da sürdürdü.

Bununla birlikte uzmanlar, Çin'in ihracatının yaklaşık üçte birini yaptığı G7 ile bağlarının, Xi'yi Putin'den uzaklaştırmak için koz olabileceği görüşünde.

VOA