2015'in son günlerinde Rus bilgisayar korsanları bir elektrik şirketinin kontrol merkezini uzaktan ele geçirip birbiri ardına elektrik santrallerini devirirken, şirketin operatörleri çaresizce ekranlarına bakıyorlardı... Ukrayna'nın bir bölümü karanlığa gömüldü. Ertesi yıl aynı şey bu kez de başkent Kiev'de yaşanacaktı.

ABD ve İngiltere; Rusya Devlet Başkanı Vladimir V. Putin'in bir sonraki hamlesi olabileceğini düşündükleri şeyle mücadeleye daha iyi hazırlamak umuduyla siber savaş uzmanlarını sessizce Ukrayna'ya gönderdi. Düşündükleri şey şuydu:

Sınıra yığılmış 175 bin askerle başlatılacak bir işgal değil; elektrik şebekesini, bankacılık sistemini ve Ukrayna ekonomisinin ve hükümetinin diğer kritik bileşenlerini çökerten siber saldırılar...

'BAHANE SAĞLAMAK AMACIYLA...'

Amerikan istihbarat değerlendirmelerine göre Rusya'nın amacı, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i beceriksiz ve savunmasız göstermek ve belki de bir işgal için bahane sağlamak. Amerikalı yetkililer, Ukrayna'ya karşı Rus siber kampanyasının hiç durmadığını, ancak yakın zamana kadar düşük bir seviyede ilerlediğini söylüyor. Aynı uzmanlara göre eylemler geçen ay hızlandı.

Rus siber etkinliğini araştıran önde gelen araştırmacılarından biri olan ve Washington'daki yeni bir araştırma grubu olan Silverado Policy Accelerator'a başkanlık eden Dmitri Alperovitch kampanyayı şöyle anlatıyor:

“Bu; içişlerini ve elektrik hizmetleri de dahil olmak üzere çok sayıda Ukrayna devlet kurumunu hedef alan yaygın bir kampanya.”

Çocukken Rusya'dan ABD'ye göçen Alperovitch, Rus liderin siber saldırıları “savaş alanının hazırlığı” olarak görmekte. Amerikalı yetkililer, askeri bir işgalin kesin olmaktan uzak olduğunu söylüyor.

Rus siber etkinliğini tanımlamaya yönelik elde edilen istihbaratlarda Putin'in ana hedefine ulaşmak için en iyi umudunun Ukrayna'nın altyapısının felce uğramasından geçtiği ifade ediliyor. Peki Putin'in ana hedefi işgal değilse ne olabilir? Tahminlere göre “Ukrayna hükümetini devirmek ve yerine kukla bir lider getirmek.”

Amerikalı yetkililer, Ukrayna'ya yerleştirilen siber ekipler hakkında bilgi vermekten kaçınıyor. Biden yönetimi yaptığı açıklamada, yalnızca “Ukrayna'nın siber savunmasını desteklemek ve siber direncini artırmak için destek vermekteyiz” ifadelerini kullandı.

İngiliz hükümeti sözcüsü de İngiltere ve müttefiklerinin sağladığı yardımın doğası gereği savunma amaçlı olduğunu söyledi.

'YAMANMASI GEREKEN ÇOK FAZLA ŞEY VAR'

Her iki hükümet de ayrıntı vermezken, yetkililer ABD'nin ABD Siber Komutanlığından gelen kaynaklar da dahil olmak üzere daha büyük bir konuşlandırmayı düşündüğünü söylüyor. Ancak verilen bu desteğin mücadelede ne kadar etkili olacağı belli değil. Bir ABD'li yetkili, “Yamanması gereken çok fazla şey var” diye konuşuyor.

Ortada temel bir sorun da var. Ukrayna'nın şebekesi Sovyetler Birliği günlerinde Rusya'nın himayesi altında inşa edildi. Rusya'dan gelen destekle geliştirildi. Yani saldırganlar da en az operatörler kadar yazılımlara ve sisteme hakim. Ukrayna hükümetleri defalarca sistemi yenileme sözü vermiş olsa da Rusya'nın Putin'e sadık ekipleri, ülkenin belli kısımlarını nasıl durduracaklarını bildiklerini defalarca gösterdiler.

Eski bir Enerji Departmanı siber uzmanı ve şu anda DataRobot'ta yönetici olan Sean Plankey verdiği bir röportajda, Rus bilgisayar korsanlarının tasarımdaki her bağlantıyı anladığını ve büyük olasılıkla içeride de onlara yardımcı olan kişiler bulunduğunu öne sürüyor.

Siber dünyada, neyin bir “savaş” eylemi teşkil ettiği konusunda geniş bir fikir birliği olmadığı gibi, Putin'in Batılı bir yanıtı tetiklemeden Ukrayna'ya ne kadar derinden zarar verebileceği konusunda da ortak bir görüş yok. Geçmişte, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik siber saldırılarına neredeyse hiçbir yanıt verilemedi.

'İSTİLA SİBER SALDIRI İLE BAŞLAYACAK'

ABD Senatosu İstihbarat Komitesi Üyesi Maine Senatörü Angus King “Ukrayna'ya bir istila veya başka bir tür saldırı olursa, bunun siber saldırı ile başlayacağına dair en ufak bir şüphem yok” diye konuşuyor ve şöyle devam ediyor:

“Öyleyse soru şu ki bunu caydırmak için araçlarımız neler?”

Cumhuriyetçilerin, ABD Siberuzay Solaryum Komisyonu'na liderlik eden Temsilciler Meclisi Wisconsin Üyesi Mike Gallagher ise siber saldırılara açık ve güçlü bir şekilde cevap vermeleri gerektiğini söylüyor ve “Kendi siber yanıtımızı hazırlamalıyız. Siber alanda kullanabileceğimiz çok güçlü silahlarımız var” diye konuşuyor. Yakın zamanda siber dünyada da bir soğuk savaşın hararetlenmesi muhtemel olarak gözüküyor...

[email protected] 

*Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı “U.S. and Britain Help Ukraine Prepare for Potential Russian Cyberassault” başlıklı makaleden derlenmiştir.