ABD/Batı, Pakistan Başbakanı İmran Han'ı neden iktidardan düşürdü?
Ben Pakistan'ı yazayım, siz Türkiye'nin geleceğine projeksiyon tutun!
Yanıtını aradığımız soru şu:
ABD/Batı, Pakistan Başbakanı İmran Han'ı neden iktidardan düşürdü?
Oysa, ABD/Batı için her şey iyi başladı: Borç krizi devralan ve mali açığı kapatmak isteyen İmran Han, IMF ile masaya oturdu. Ardından Dünya Bankası devreye sokuldu.
Kemer sıkma bütçesi açıklandı. Paranı/ rupi değeri düşürüldü. Enerji sektöründeki sübvansiyonlar kaldırıldı. Vergiler artırıldı. Kamu personeli sayısı azaltıldı. Kamu işletmelerinde reformlar yapıldı. Vs.
Bu arada… Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Pakistan'ı gri listeye aldı; terörün finansmanı yasalarını düzeltmek için bir dizi önlem almaya zorladı. İmran Han, istenilen 27 maddenin 24'ünün yasasını çıkardı. Hafız Said liderliğindeki Cemaat-ul Dava yasaklandı. BM'nin terörist listesindeki Hafız Saeed tutuklandı. Vs.
Asıl konu bunlar değildi.
Yanıt için Pakistan ekonomi tarihine kısaca bakmak gerekiyor. Ki, Türkiye ile benzerliğine şaşıracaksınız.
Ben Pakistan'ı yazayım, siz Türkiye'nin geleceğine projeksiyon tutun!
SADECE 22 AİLE
Yıllarca İngiliz kolonisi olarak sömürülen ve 1947'de bağımsızlığını kazanan Pakistan'ın ekonomisi genellikle ABD/Batı tarafından projelendirildi. İlk, otomobil ve çimento endüstrileri kuruldu. Bunların finansmanı ve silah alımları için ülke dış borçlara bağımlı hale getirildi.
Sadece 22 aile, sanayi varlıklarının yüzde 66 sını, bankacılığın yüzde 87'sini kontrol etmeye başladı.
Bölgeler arası eşitsizlik arttı/Doğu Pakistan çok yoksullaştı.
ABD'den gelen paralar 1973 petrol kriziyle azalınca Pakistan'da ekonomisinde yaşanan olağanüstülük yeni lideri iktidara taşıdı: Zülfikar Ali Butto.
Halk Partisi, gelir dağılımı adaletsizliği yok etmek için millileştirme/sosyalist ekonomi politikaları uyguladı. Bankalar, sigorta şirketleri, eğitim kurumları, başlıca ağır makine, kimya, elektrik endüstrileri kamulaştırıldı. Nükleer programı başlattı.
Halk Partisi 1977'de askeri darbeyle iktidardan düşürüldü; Butto idam edildi!
-Bizdeki 12 Eylül gibi-darbeyle neoliberalizm politikaları hayata geçirildi; özelleştirmeler yapıldı. İslamlaştırma projesi hayata geçirildi. Vs. (Özelleştirmelerle ülkenin en zengini olan Manşa ailesi gibi Pakistan “oligarklarını” Batı medyası hiç yazmaz!)
Pakistan'da 1980'lerde ekonomideki görece iyileşme, 1990'larda krize dönüştü. Yoksulluk, yüzde 18'den yüzde 34'e çıktı! İşsizlik çığ gibi büyüdü…
Ardından… İktidara gelen hem “sağcı” Navaz Şerif, hem “solcu” Benazir Butto neoliberalizm politikalarını sürdürdü.
Pakistan'da siyaset, ideoloji değil, isimler üzerinden sürdü gitti…
Ve, Pervez Müşerref komutasında 1999'da yine askeri darbe oldu. Darbenin ekonomi gerekçesi şuydu; ağır dış-iç borçlanma, yüksek mali açık, artan yoksulluk-işsizlik ve yolsuzluk…
BUTTO VE ŞERİF AİLESİ
Müşerref darbesinden sonra yine Halk Partisi (Benazir Butto'nu eşi toprak ağası “solcu” Asıf Ali Zerdari) iktidara geldi.
Sonra yolsuzluk şampiyonu “sağcı” Navaz Şerif partisi) Müslüman Birliği üçüncü kez hükümet oldu.
Her iktidara gelen IMF ile masaya oturdu. Alınan paraları cebe atıp, borçları halkın üzerine yıktılar.
Yazmama gerek yok; IMF ile el sıkışıldığında Standart & Poor's ve Moody's Corporation gibi uluslararası kredi değerlendirme şirketleri Pakistan ekonomisinin “iyi yolda” olduğunu açıkladı! Economist, Forbes, Reuters, Bloomberg News Pakistan ekonomisinin Asya'nın yıldızı olma yolunda ilerlediğini yazdı.
Her dönemde olduğu gibi bu dönemde de (2002-2011 yılları arasında) ABD'den alınan 18 milyar dolar paranın yüzde 70'i daha önce alınan borçların faizine gitti! Kalanı siyasiler paylaştı! (Pakistan halen borçlarına yılda 6 milyar dolar ödeme yapıyor.)
Batı medyası, “Pakistan uçtu gidiyor” dese de İmran Han da başbakan olur olmaz IMF ile müzakerelerine başlamak zorunda kaldı!
Peki:
“Solcu” torun Bilavel Butto Zerdari ve “sağcı” kız Meryem Şerif'in ittifak içinde bulunduğu “demokratik hareket” İmran Han'ı neden yıktı?
Birkaç yıl önce oğluyla birlikte yolsuzluktan yargılanan, -Navaz Şerif'in küçük kardeşi- Şahbaz Şerif nasıl başbakan oldu?
Ali Butto'nun kamulaştırmaları sonucunda ailenin mal varlıklarına/ İttifak Holding'e büyük oranda el konulduğu için siyasete atılan Şerif ailesi onca yolsuzluğa rağmen iktidara tekrar nasıl getirildi?
Bugün, kızıma yazdım umarım gelinim anlar!
Bu arada… İmran Han'ın neden düşürüldüğü sorusunun yanıtı yarına kaldı.
Soner Yalçın
Odatv.com