ABD’nin eski Ortadoğu temsilcisinden “Arap diplomasisi” değerlendirmesi
“Arap diplomasisi” değerlendirmesi
ABD’nin eski Ortadoğu temsilcisinden “Arap diplomasisi” değerlendirmesi
WASHINGTON —
ABD’nin eski Ortadoğu temsilcisi Dennis Ross, İsrail-Hamas çatışmaları konusunda perde arkasında bir Arap diplomasisi yürütüldüğü nü dile getirdi; ancak bunun karmaşık bir süreç olduğunu söyledi.
ABD başkanlarına Ortadoğu temsilciliği ve Güney Asya-Basra Körfezi danışmanlığı görevlerinde bulunmuş emekli Büyükelçi Dennis Ross, düşünce kuruluşu Washington Enstitüsü’nün etkinliğinde konuştu.
Çatışmalar konusunda yardımcı olabilecek bir Arap diplomasisi olup olmadığı sorusuna Dennis Ross, “Bence perde arkasında bir diplomasi yürütülüyor ama bu diplomasi herkes kadar bize de yönelik. Başkan (Joe) Biden ve Bakan (Antony) Blinken'ın iki devletli çözüme atıfta bulunmalarının ve özellikle bu iş bittiğinde Filistinliler’e yönelik daha geniş bir yaklaşım olması gerektiğini söylemelerinin nedenlerinden biri de Araplar’dan duyduklarının neredeyse aynı olması” dedi.
Arap ülkelerinin, "Batı Şeria'da Filistin Yönetimi'ni güçlendirmek, orada bazı reformlar yapılmasını talep etmek ve Filistin Yönetimi'ne yatırım yapmak gerekiyor. Gazze'de rol oynamaya hazırız. Ancak bütüncül bir yaklaşımın parçası olmadığı sürece bunu yapamayız" şeklindeki ortak mesajlarının koordine edilmemiş ya da tesadüf olamayacağını kaydeden Ross, sık sık duyduğu “bütüncül” kelimesine dikkat çekti.
Arap ülkelerinin bu kelimeyle "Bunun Gazze'yi tek başına ele almayacağımız bir sürecin parçası olacağını görmemiz gerekiyor. Filistin Yönetimi'ni Gazze'de tekrar görmek istiyoruz" mesajı verdiğini kaydeden eski yönetim yetkilisi, “Bu çok açık bir pozisyon. ABD'nin iki devlet temeline dayanan bir yaklaşımı yeniden tesis ettiğini ve bunun sadece bir slogan olmadığını görmek istiyorlar. Araplar arasındaki tutumun koordineli bir tutum olduğunu düşünüyorum ve bunu ABD'ye iletiyorlar. Filistinliler’le uğraşmak zorunda kalacağınıza ve bunun bir kenara atılacak bir mesele olamayacağına dair buradan bir ders çıkarıldığını görmeleri gerektiğini söylüyorlar” ifadelerini kullandı.
Arap ülkelerinin bu konuda akıllarında belirli bir plan olmadığı görüşünü de paylaşan Ross, “Ancak bizim (ABD’nin) istediğimiz rolü oynayabilmeleri için iki devlete bağlılık konusunda bizden daha fazla şey görmeleri gerektiğini düşünüyorlar” dedi.