Kara paranın aklanmasının ve terörizmin finansmanının önlenmesi için çok uluslu bir yapı kurulmuştur. İngilizce FATF kısaltmasını taşıyan bu yapının adı Mali Eylem Görev Gücü’dür. Avrupa Birliği’nin tüm üyeleri, İngiltere ve Türkiye de bu yapının parçasıdır. FATF, avukatlara yönelik birtakım kayıt tutma ve bildirim yükümlülüklerinin getirilmesi gerektiği kararını vermiştir. Bu karar doğrultusunda Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin tamamı ve diğer ülkelerin pek çoğu mevzuatlarında değişiklik yapmışlardır. Avrupa Birliği üyelerinden Belçika’nın avukatlara getirdiği bildirim yükümlülüğü Belçika Barosu, Fransız Barolar Birliği ve Avrupa Barolar Birliği tarafından dava edilmiştir. Avrupa Adalet Divanı, avukatlara getirilen yükümlülüklerin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil yargılanmayı düzenleyen 6. maddesini ihlal etmediği sonucuna ulaşmıştır. Bu aşamada Türkiye, yönetmelikle avukatlara kısmi bildirim yükümlülüğü getirmiş, Danıştay tarafından bu yönetmelik temel haklara ilişkin kısıtlama getirdiği için haklı olarak iptal edilmiştir.

İHLAL EDİLMEMELİYDİ

FATF’nin yapılmasını gerekli gördüğü düzenlemelerin asgari ölçüde yerine getirilmemesi Türkiye’nin yabancı para cinsinden işlemlerine yönelik ağır kısıtlamalara sebebiyet verebilecektir. Ancak avukatlara yönelik getirilecek düzenlemelerin de adil yargılanma hakkını ihlal etmemesi gereklidir. Kısaca, Türkiye’nin gri listeye girmemesi için yapması gerekenlerle adil yargılanma hakkının ihlal edilmemesi açısından avukat – müvekkil gizliliğinin korunması arasında kabul edilebilir bir denge kurulması zorundadır.

Evvelki gün TBMM Adalet Komisyonunda kabul edilen metin, uygulamada yanlış yorumlanıp aşırı kısıtlamalara sebebiyet verecek bir düzenlemedir. Avukatların müvekkillerinin hukuki durumunu öğrenmek, onlara hukuki danışmanlık yapmak, yargı mercileri ile alternatif uyuşmazlık çözüm süreçlerinde müvekkillerini savunmak için edindikleri bilgilerin MASAK’a bildirilmesine yol açacak bir düzenleme daha üstün bir kamusal değeri, yani savunma hakkını ihlal eder.

Konu hakkındaki görüşlerimiz Başkanlığımız tarafından MASAK üst yönetimi, Adalet Bakanlığı, kanun teklifi sahibi Sayın milletvekilleri ve ilgili komisyon başkanlarına açıklanmış, kendileri ile sonuç almaya yönelik görüş alışverişinde bulunulmuştur. Kanun teklifinin Meclis Genel Kurulu’nda adil yargılanma hakkının ihlaline yol açabilecek yorumlara kapalı hale getirilecek şekilde yeniden düzenleneceğini düşünüyoruz. 

Av. Prof. Dr. Metin Feyzioğlu

Türkiye Barolar Birliği Başkanı-Türk Dili Konuşan ve Akraba Ülkeler Avukatlık Örgütleri Birliği-TÜRK-AV Başkanı 

Odatv.com