Ahlat'a Saray sahile bahçe

AKP’nin kaçak yapıların önlenmesi için verdiği yasa önerisinden AYM’nin iptal ettiği Ahlat sarayı çıktı.

AKP’nin, “kaçak yapıların önlenmesi” amacıyla verdiği yasa önerisinde, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Bitlis Ahlat’ta, Van Gölü kıyısında Cumhurbaşkanlığı Sarayı yapılmasına ilişkin iptal ettiği madde, aynı kroki ve benzer bir içerikle yeniden getirildi. “Gösterilen alanın Kıyı Kanunu’na tabi kısımlarında imar planı kararıyla resmi kurum alanı yapılabilir” denilen öneride, sahillerde millet bahçesi yapılabilmesinin de önü açıldı. Öneride, kaçak yapılar için tapuya “şerh” düşülmesi, yüksek katlı binalara yasak getirilmesi, imar değişikliklerinde değer artış payının kamuya aktarılması öngörüldü.

AKP’li milletvekillerince İmar Yasası ve bazı yasalarda değişiklik yapılmasına ilişkin yasa önerisi, dün, TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Öneri, şu düzenlemeleri içeriyor:

AHLAT’TAN VAZGEÇİLMİYOR: Anayasa Mahkemesi’nin Bitlis’in Ahlat ilçesinde Van Gölü kıyısına Cumhurbaşkanlığı Sarayı yapılabilmesine ilişkin iptal ettiği madde, öneriyle yeniden düzenlendi. Öneriye göre, iptal edilen krokinin aynen eklendiği maddede, “Gösterilen alanın Kıyı Yasası’na tabi kısımlarında imar planı kararıyla resmi kurum alanı yapılabilir’ denildi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine, “Birileri rahatsız olsa engellemeye çalışsa da biz bu otağı ilçemize kazandıracağız. Ahlat’ta külliyenin yanına butik birkaç otel de yapacağız” açıklamasını yapmıştı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da “Cumhurbaşkanlığı’nca başlatılan proje, özellikle gençlerin kullanabileceği bir gençlik merkezine dönüştürülmesi amacıyla Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından yürütülmektedir” demişti.

SAHİLLERE ‘MİLLET BAHÇESİ’: Kayalık alanlar hariç kıyılarda iskele yapılamayacak. Mevcut iskeleler, kiralama süresinin bitimine kadar kalabilecek. Kıyılara millet bahçesi yapılabilecek. Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisi’nde yer alan coğrafi bilgilerin, kamu kurum ve kuruluşları arasında paylaşımı, erişimi ve kullanımı bedelsiz olacak. Gerçek kişilerin ve özel hukuk tüzel kişilerinin bu kapsamdaki coğrafi verileri toplaması, üretmesi, paylaşması veya satması özel yasalardaki hükümler saklı kalmak ve ticari faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli belgelere sahip olması koşuluyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın iznine tabi olacak. İzin bedeli 1/1000’lik pafta başına yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri için 50 TL, yerli gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri için 25 TL olacak. İzin alınmaması durumunda bakanlığın izin bedelinin 10 katı tutarında idari para cezası uygulanacak. 

İMARDA İVEDİ YARGILAMA: İmar planları ile imar planlarına göre yapılan arazi ve arsa düzenleme işlemlerine karşı açılan davalar ivedi yargılama usulüne tabi olacak. Kesinleşen imar planları veya parselasyon planlarına karşı kesinleşme tarihinden itibaren herhalde 5 yıl içinde dava açılabilecek.

‘YÜKSEKLİK SERBEST’ KRİTERİ: İmar planlarında bina yükseklikleri serbest (yençok) olarak belirlenemeyecek. Sanayi alanları hariç olmak üzere meri imar planlarında serbest olarak belirlenmiş yükseklikler, emsal değerde değişiklik yapılmaksızın çevredeki mevcut teşekküller ve siluet dikkate alınarak revizyonları yapılmak suretiyle ilgili idare meclis kararı ile belirlenecek. Konuyla ilgili revizyonlar için 1 Temmuz 2021 tarihine kadar süre tanınacak.

KÖYLERDE VALİLİK İZNİ: Köylerde yapılacak konut projeleri, valilikçe onaylandıktan sonra muhtarlara bildirilecek. Valilik onayı ve muhtarlığa bildirim şartı sağlanmadan veya projesine aykırı yapı yapıldığının muhtarca tespiti ya da öğrenilmesi halinde durum muhtar tarafından valiliğe bildirilecek. İmar mavzuatına aykırı yapılar, ilgili idaresince en geç 7 gün içinde yazılı olarak tapu kayıtlarının beyanlar hanesine kaydedilmek üzere tapu dairesine bildirilecek. Aykırılığın giderildiğine ilişkin bildirim yapılmadan beyanlar hanesindeki kayıt kaldırılmayacak. Belediyeler ve valiliklerce yıkılmayan kaçak yapılar, yıkım maliyetleri döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanmak üzere bakanlıkça yıkılabilecek. Yıkım maliyetleri yüzde 100 fazlasıyla ilgili idaresinden tahsil edilecek. 

DEĞER ARTIŞ PAYI: Parsel bazında nüfusu, yapı yoğunluğunu, kat adedini, bina yüksekliğini artıran imar planı değişiklikleri yapılamayacak. Ada bazında yapılacak imar planı değişiklikleri sonucunda değerinde artış olan arsanın artan değerinin tamamı değer artış payı olarak alınacak. Afet alanları, kamu mülkiyetindeki alanlar, mazbut ve mülhak vakıflara ait alanlarda yapılan plan ve plan değişiklikleri ise bu düzenleme kapsamında olmayacak. İmar affından yararlanarak yapı kayıt belgesi alınan yapılarda, ilave inşaat alanı ihdas edilmemek koşuluyla güçlendirme yapılabilecek. 

Emine Kaplan

CUMHURİYET