Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ByLock kullanmak, Bank Asya’da hesabı olmak ve gizli bir tanığın ifadesiyle mahkum olan öğretmen Yüksel Yalçınkaya'nın açtığı davada Türkiye’nin insan hakları ihlalinde bulunduğuna hükmetti.

17 Mart 2020 yılında yapılan başvuruyu karara bağlayan AİHM, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) “kanunsuz ceza olamayacağını” öngören 7. maddesinin, örgütlenme ve toplanma hakkıyla ilgili 11. maddesi ve adil yargılanma hakkıyla ilgili 6. maddenin 1. fıkrasının ihlal edildiğine hükmetti.

AİHM'in Büyük Dairesi, 7. maddenin ihlali için  11'e karşı 6 oyla,  6. maddenin 1. fıkrası için 11'e karşı 1 oyla ve 11. madde için oy birliğiyle ihlal kararı verdi.

Türkiye karar gereği, başvuru sahibine 15 bin euro mahkeme masrafı ödeyecek. 

AİHM kararı diğer bekleyen başvurular için emsal olabilir mi?

AİHM'den yapılan açıklamada, Türk yetkililerin ByLock kullananların sayısının 100 bine yaklaştığı tespiti yaptığı belirtilerek, bu konuda 6. ve 7. maddelerle ilgili Türkiye aleyhine 8 bin 500 civarında şikayet başvurusu olduğu hatırlatıldı.   

AİHM temyiz özelliği taşıyan ve 17 yargıçtan oluşan Büyük Dairesi’nde 18 Ocak’ta görülen davada, ByLock kullandığı, Bank Asya’da hesabı olduğu gerekçesi ve kimliği açıklanmayan bir tanığın ifadesiyle tutuklanıp mahkum olduğu şikayetinde bulunan Yüksel Yalçınkaya isimli 1966 doğumlu öğretmenin yaptığı başvuruyla tarafların görüşlerini dinlenmişti.

Uluslararası Hukukçular Komisyonu, duruşmaya yazılı görüş vererek, müdahil üçüncü taraf olarak katılmıştı.

AİHM’in ilgili dairesi geçen yıl mayıs ayında yargılama yetkisini AİHM’de temyiz niteliği gören veya doğrudan bazı karışık ve zor davalara bakan Büyük Daire’ye devretmişti.

Başvuru sahibi neden şikayette bulundu?

Başvuru sahibi, AİHM’e yaptığı şikayette ByLock kullandığı suçlaması, Bank Asya’da hesabı olduğu ve hükümet tarafından terör örgütü ilan edilen “FETÖ” ile bağlantılı ilan edilen sendika ve kuruluşlara üye olmasının gerekçe gösterilerek mahkum olmasının insan hakları ihlali teşkil ettiği görüşünü dile getirmişti.

Yine yapılan başvuruda, kimliği açıklanmayan bir tanığın suçlamalarının mahkumiyette etkili olduğu ve avukatların isnat edilen suçlarla ilgili delillere ulaşamadığı, mahkumiyet kararı veren mahkemelerin bağımsız ve tarafsız olmadığı suçlaması yapılarak, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHM) adil yargılanma hakkıyla ilgili 6. maddesini ihlal ettiği şikayetinde bulunulmuştu.

Başvuruda, ByLock kullanımı ve Bank Asya hesaplarıyla ilgili suçlamalara ilişkin AİHS’nin “kanunsuz ceza olamayacağını” öngören 7. maddesinin, örgütlenme ve toplanma hakkıyla ilgili 11. maddesinin ve aile ve özel yaşamanı korunmasıyla ilgili 8. maddenin ihlal edildiği suçlaması yapılmıştı.

Şu anda Kayseri’de yaşadığı belirtilen başvuru sahibi, Türkiye’de darbe girişiminin ardından “FETO” üyeliğiyle suçlamasıyla tutuklanıp, 6 yıl üç ay hapis cezasını çarptırılmıştı.

Yargıtay bu cezayı onarken Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuruyu kabul etmemişti.

EURO NEWS