AKP yerel seçimlerde İstanbul’da neyi hedefliyor, aday belirleme süreci nasıl ilerliyor?
İBB Başkan Adaylığı için kimlerin adı öne çıkıyor?
AKP yerel seçimlerde İstanbul’da neyi hedefliyor, aday belirleme süreci nasıl ilerliyor?
- Mahmut Hamsici
- Unvan,İstanbul, BBC Türkçe
- Twitter,
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), İstanbul’da Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve ilçe belediye başkanlarını belirlemek için ikinci kez temayül yoklaması yaptı.
İktidar partisi hem İBB hem de ilçe belediye başkanlarında, tabanın ve örgütler tarafından benimsenen adaylar belirleyip iddialı bir kampanya yürütmeye hazırlanıyor.
Peki AKP İstanbul’da neyi hedefliyor ve aday belirleme süreci nasıl ilerliyor?
‘Yeniden İstanbul’
İktidar partisinin İstanbul’da en büyük hedefi, 1994 ile 2004 arasında Refah Partisi ve Fazilet Partisi, 2004 ile 2019 arasında ise AKP tarafından yönetilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı geri almak.
Bunun yanında İBB Meclisi’ndeki çoğunluğun korunması ve bazı ilçelerin muhalefetten alınması da hedefler arasında.
Belediye meclis üyelerine de önem veriliyor.
Parti kaynakları, İstanbul’da çalışmaların Mayıs'taki Cumhurbaşkanlığı seçiminden hemen sonra başladığını, İstanbul milletvekillerinin belirlenmiş alanlarda yaz aylarından itibaren saha çalışmaları yürüttüklerini söylüyor.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, İstanbul’un hem aday belirleme hem de kampanya sürecine özel önem verdiği aktarılıyor.
Erdoğan, 29 Kasım’da TBMM’deki grup toplantısında yaptığı konuşmada “Bakın bugün bir başlık atıyorum, 'Yeniden İstanbul” demişti.
Erdoğan Pazar günü de AKP İstanbul İl Başkanlığı’ndaki temayül yoklamasının bizzat başında bulundu. Toplantıda arka planda da 'Yeniden İstanbul' sloganı kullanıldı.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 31 Ekim’de yaptığı bir açıklamada “Yerel seçimde rakibimin kim olduğunu biliyorum” demiş ve bu, "Erdoğan’dan bahsettiği" şeklinde yorumlanmıştı.
Hangi ilçeler hedefte?
Mevcut durumda İstanbul’da 39 ilçeden 24’ü AKP’nin elinde.
Bu ilçeler şöyle: Beyoğlu, Fatih, Üsküdar, Başakşehir, Çatalca, Arnavutköy, Bayrampaşa, Gaziosmanpaşa, Bağcılar, Zeytinburnu, Kağıthane, Şile, Sancaktepe, Tuzla, Eyüpsultan, Ümraniye, Bahçelievler, Beykoz, Çekmeköy, Esenler, Güngören, Pendik, Sultanbeyli, Sultangazi.
Parti kaynakları, bir yandan ellerindeki ilçelerde güçlerini artırmaya çalışırken bir yandan da ilçe sayısını yükseltmeyi hedeflediklerini belirtiyor.
Kaynaklar, hedeflenen yeni ilçeler arasında iki yerin öne çıktığını belirtiyor: Esenyurt ve Küçükçekmece.
Bu iki ilçe, İstanbul’un en kalabalık nüfusa sahip ilçeleri olmaları nedeniyle İBB seçimlerinde de önemli bir etkiye sahip.
2022 verilerine göre Esenyurt’ta 983 bin 571, Küçükçekmece’de ise 808 bin 957 kişi yaşıyor.
Bir önceki dönemde AKP’nin elinde olan bu iki belediye 2019 seçimlerinde CHP’ye geçmişti.
Bunda Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) adaylarına vermiş olduğu desteğin önemli payı olduğu düşünülüyor.
Bu iki ilçe, özellikle de Esenyurt, önemli bir Kürt nüfusa ev sahipliği yapıyor.
Dolayısıyla Esenyurt ve Küçükçekmece’de Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin (DEM Parti) tavrı önemli bir rol oynayacak gibi gözüküyor.
Geçtiğimiz günlerde BBC Türkçe’ye konuşan DEM Parti İstanbul İl Eş Başkanı Murat Kalmaz, 2019’daki gibi muhalefet adayına bir daha koşulsuz destek vermeyeceklerini, işbirliğinin ancak belli kazanımlar üzerinden konuşulabileceğini söylerken Esenyurt belediyesinin kendilerine verilmesini örnek olarak göstermişti.
DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan ise Pazartesi günü Batı illerinde aday çıkaracakları yerleri açıkladı ve bu yerler arasında İstanbul’dan Esenyurt, Sancaktepe, Adalar ve Sultanbeyli ilçelerini saydı.
AKP kaynakları, CHP’nin elinde bulunan Sarıyer ve Kartal’ı da bu seçimde zorlayacaklarını söylüyor.
Büyükçekmece’de ve Avcılar’da da önemli çaba sarf edileceği aktarılıyor.
Parti kaynakları; Eyüpsultan, Üsküdar, Fatih, Sancaktepe, Silivri, Çatalca ve Tuzla’da seçimde rekabetin güçlü olacağını beklediklerini ama buralarda üstün olduklarını belirtiyor.
Ellerindeki bazı ilçelerde Cumhurbaşkanlığı seçiminde muhalefetin daha yüksek oy almasından ise kaygılanmadıklarını, her seçimin kendine has dinamiği olduğunu söylüyorlar.
İttifaklar ne durumda?
2019’da İstanbul’daki seçimlerde asıl olarak Millet İttifakı ve Cumhur İttifakı’nın adayları yarışmıştı.
2024 seçimlerinde Millet İttifakı açısından durum değişti.
Cumhur İttifakı ise İstanbul’da yine ortak adayları için çalışacak.
AKP ve Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) ilçe belediyelerinde nasıl bir dağılım yaptıkları henüz netlik kazanmamış durumda.
MHP’nin geleneksel olarak İstanbul’daki gücü, Türkiye’deki ortalama gücünün altında.
Bununla birlikte hem İBB seçimlerinde hem de başa baş bir görüntü çizen ilçelerde AKP ve MHP’nin iş birliği önemli görülüyor.
2019’da Silivri, Beşiktaş ve Maltepe’deki ilçe belediye başkan adayları MHP’ye bırakılmıştı.
Silivri’de ilçe belediye başkanlığı CHP’den MHP’ye geçmiş ve böylece MHP, tarihinde İstanbul’da ilk kez bir belediyeyi kazanmıştı.
Parti kaynakları dağılımda yine benzer bir durumun yaşanmasını yine birkaç ilçenin MHP’ye bırakılmasının beklendiğini söylüyor.
Kaynaklar, henüz ilçeler kesinleşmemiş olmakla birlikte MHP’nin elinde bulunan Silivri’de yine ittifakın parçası olarak MHP’nin aday çıkarmasının güçlü bir ihtimal olduğunu söylüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin önümüzdeki günlerde görüşmesi ve adaylık dağılımlarını ele alması bekleniyor.
AKP’nin Yeniden Refah Partisi’yle (YRP) ittifak görüşmelerinin de devam ettiği ancak varılan somut bir mutabakat olmadığı aktarılıyor.
Adaylar nasıl belirleniyor?
İktidar partisi, İstanbul’daki aday belirleme sürecinde sadece bazı illerde de uyguladığı bir yol izliyor.
Bu yöntemde temayül yoklamaları yapılıyor.
Parti kaynakları; bir yandan Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Başkanlığı üzerinden anketlerin yapıldığını, bir yandan milletvekillerinin sahadan topladıkları izlenimleri partinin ilgili kurullarına ilettiğini, bir yandan Yerel Yönetimler Başkanlığı’nın yerel örgütlerden de bilgi alarak saha bilgisi topladığını, bir yandan da temayül yoklamaları yapıldığını, aday belirleme sürecinde bunların hepsinin değerlendirileceğini söylüyor.
Kaynaklar, temayül yoklamalarının tek başına belirleyici olmadığının altını çiziyor.
Temayül yoklamaları nasıl geçti?
Parti, İstanbul’da bugüne kadar iki kez temayül yoklaması yaptı.
İlk temayül yoklaması 26 Kasım tarihinde gerçekleştirildi.
Bunun için; partinin il yönetim kurulu üyeleri, kurucular, gençlik ve kadın kollarının da içinde yer aldığı ilçe yöneticileri, meclis üyeleri ve mahalle başkanlarından oy kullanmaları istendi.
Parti kaynakları bunun yaklaşık 11 bin teşkilat mensbununa denk geldiğini, katılım oranınınsa yaklaşık yüzde 80 olduğunu, yaklaşık dokuz bin kişilik katılım olduğunu söylüyor.
Partililer seçimlerini kabinler içindeki bilgisayar sistemini kullanarak yaptı.
Burada partililere İBB Başkan adayı önerileri, görevdeki ilçe belediye başkanlarının devam edip etmemesi ve ilçe belediye başkan adayı önerileri soruldu.
Partideki daha üst kademedeki isimler içinse Pazar günü temayül yoklaması yapıldı.
Bu ikinci temayülde de aralarında ilçe belediye başkanları, kadın ve gençlik kolları yönetimlerinin de bulunduğu il ve ilçe yöneticileri, Merkez Yürütme Kurulu üyelerinden İstanbul’da çalışma yürütenler ve bazı İstanbul milletvekilleri katıldı.
Bu teamüle de 300’ün üzerinde partili yetkili katıldı.
Partililere verilen kapalı zarflarda İBB adayı olarak üç isim önerisi, görevdeki ilçe belediye başkanlarının göreve devam edip etmemesi gerektiği ve ilçe belediye başkan aday önerileri soruldu.
Yoklama ardından bir toplantı düzenlendi.
Bu toplantıda onlarca kişinin söz aldığı aktarılıyor.
İBB Başkan Adaylığı için kimlerin adı öne çıkıyor?
Partide resmi aday adaylığı başvuru süreci olmakla beraber partide aktif görevde bulunan kişilerin doğal aday olarak görüldüğü ve bu yüzden bu kapsamda yer alan her ismin yazılabildiği belirtiliyor.
Temayül yoklamalarından çıkan sonuç bilinmiyor.
Bununla birlikte bugüne kadar adaylar arasında öne çıktığı iddia edilen isimler şöyle: Bir önceki dönem Çevre, Şehircilik Bakanı olan İstanbul Milletvekili Murat Kurum, Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu, Fatih Belediye Başkanı Mehmet Ergün Turan, geçmişte Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yapıp şu anda Trabzon Milletvekili olan Adil Karaismailoğlu ve Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen.
İstanbul sakinlerinin en önemli gündemlerden biri kentsel dönüşüm.
Murat Kurum, özellikle deprem bölgesindeki konut projeleriyle öne çıkan genç bir isim olarak biliniyor. İnşaat mühendisi Kurum’un yüksek lisans konusu da kentsel dönüşümdü.
Tevfik Göksu da kamuoyunda, Esenler’de gerçekleştirdiği kentsel dönüşüm projeleriyle ve İBB AKP Grup Başkanvekili olarak İmamoğlu ile girdiği tartışmalarla dikkat çeken bir isim.
Halen Fatih Belediye Başkanı olan eski Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Mehmet Ergün Turan ise AKP tabanında güncel siyasi tartışmalardan çok belediyecilik icraatlarıyla öne çıkan bir isim görüntüsü veriyor.
AKP İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe’nin adı da dönem dönem medyada aday adayı olarak gündeme geliyor.
Ancak AKP kaynakları Kabaktepe’nin İBB adaylığı hedefinin olmadığını söylüyor.
Kaynaklar, temayül yoklamalarında partililerin Kabaktepe’nin adını da adaylar arasına yazmış olabileceğini ancak bunun parti il başkanının isminin yazılmasının yıllardır süren bir gelenek oluşuyla ilgili olduğunu belirtiyor.
İktidar partisi yetkilileri hem İBB hem de ilçe belediye başkan adaylarının bu ayın sonuna kadar açıklanmasını hedeflediklerini aktarıyor.
BBC TÜRKÇE