Alevilerin Matem Orucu bitti, aşureler pay edildi
Aşure nereden geliyor?
Türkiye’de Alevi inancı mensupları, 12 günlük Matem Orucu’nu bitirdi. Orucun sona ermesiyle birlikte, 'Ehlibeyt soyunun devamının mutluluğu için' pişirilen aşureler dağıtıldı.
Aleviler her yıl Hicri Takvim'e göre Muharrem Ayı'nın başlamasıyla beraber 12 gün oruç tutuyor. Muharrem Orucu, aslında Aleviler için bir Matem Orucu. Nedeni ise Hz. Hüseyin ve beraberindeki 71 kişinin Muharrem ayında, Kerbela’da, Yezid’in ordusu tarafından Kerbela Çölü’nde öldürülmesi.
12 günlük Matem Orucu'nun sonrasında ise Aleviler şükür kurbanı kesiyor. Hz. Hüseyin’in oğlu Zeynel Abidin’in Kerbela’da sağ olarak kurtulmasını; böylece Hz. Muhammed’in soyunun devam etmesini kutluyor.
Kurbanların pay edilmesinden sonra aşure pişiriliyor. Aleviler '12 imam'ı temsilen aşure yaparken 12 ayrı malzeme kullanıyor. Alevi inanışına göre Muharrem ayının 13. gününde pişirilen aşureler ile Ehlibeyt soyunun devamının mutluluğu paylaşılıyor.
Peki İslam dünyasında kutsal bir ortak değer olarak kabul edilen Aşure'nin hikayesi ne?
Aşure nereden geliyor?
Rivayete göre Allah, Nuh Peygamber’e çok büyük bir gemi yapmasını emreder ve Nuh Peygamber, emre itaat ederek büyük bir gemi yapar. Ardından bütün inananları ve her cinsten birer çift hayvanı da gemisine alır. Allah sonunda büyük bir tufanı kopartır. Yalnızca gemiye binen inananlar kurtulur.
Gemi aylarca suda kalır ve bu süreçte yanlarına aldıkları yiyecekler tükenmeye başlar. Durum böyle olunca, gemide kalan yiyecekleri bir kazanda toplayıp bir çorba pişirmeye başlarlar. O zamanda yapılmış çorbaya bugün Aşure deniyor.
Aşure pişirimi yüzyıllardan bu yana değişmeyen bir gelenek haline geldi.
Bu günde ocaklarda hareketlilik gözlenir. Buğday en çok talep edilen tahıl bitkisi. Ocaklarda kaynatılan aşurenin yapımında buğday haricinde nohut, fasulye, kuru kayısı, kuru üzüm, pirinç, gül suyu, fındık, badem, ceviz, nar kullanılıyor.
Kutsal kabul edilen ortak bir değer
Milattan önce Arap, İsrail ve Fars milletleri tarafından Muharrem ayının 10. günü kutsal kabul ediliyor.
Zira hadis kaynaklarına göre de Nuh Peygamber’in gemisinin tufandan kurtulması ve Musa Peygamber'in Kızıldeniz'den geçerek İsrailoğulları'nı Firavun'dan kurtarması hadiselerinin de bugün yaşandığına inanılıyor.
Aşure Günü’nde yaşandığı kabul edilen diğer hadiseler şunlar;
- Adem Peygamber’in işlediği günahtan sonra tövbesinin kabul edilmesi
- İdris Peygamber’in diri olarak göğe yükseltilmesi
- İbrahim Peygamber’in ateşte yanmaması
- Yakup Peygamber’in oğlu Yusuf'a kavuşması
- Eyyub Peygamber’in hastalıklarının iyileşmesi
- Yunus Peygamber’in balığın karnından çıkması
- İsa Peygamber’in doğumu ve ölümden kurtarılarak göğe yükseltilmesi
Kerbela olayı
Aşure Günü’nün içinde yer aldığı Muharrem ayı, Müslümanların hafızasında büyük bir acının da tarihi. Muhammed Peygamber’in torunu Hz. Hüseyin ve aralarında çoğu Ehlibeyt mensubu 70’ten fazla insanın Kerbela’da öldürülmesi vakasının yine bu ayın 10. gününe denk geldiğine inanılıyor.
"Kerbela olayı" özellikle İran, Irak, Lübnan ve Afganistan'da düzenlenen Aşure törenleriyle anılıyor.
EURONEWS