Altılı Masa Ortak Aday ve 3. Sandık Belirsizliği mi Yaşıyor?

ANKARA — Muhalefet partilerinin “altılı masa” işbirliğinde, ortak Cumhurbaşkanı adayı konusunda belirsizlik sürüyor. AKP ve MHP’nin başörtüsü ve aile düzenlemesini içeren anayasa değişikliği teklifini referanduma götürmek için seçimde üçüncü bir sandık konulması olasılığı da belirsizliğini koruyor.

12 Şubat 2022’deki ilk buluşmayla başlayan altı muhalefet partisi liderleri arasındaki görüşmeler, 2023 seçim yılına girilmesiyle “iktidarı kazanmak” için atılacak adımlara odaklandı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ile DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan’ın bugünkü toplantısında “gelecek seçim sürecine ilişkin stratejilere karar verilmesi” var.

Dolayısıyla Gelecek Partisi Genel Merkezi’nin evsahipliğinde bugünkü toplantıda, Türkiye’nin seçim sürecini etkileyecek son gelişmeler de masada.

Bu çerçevede, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na hapis cezası ile siyasi yasak getirilmesi kararı, İBB Başkanlığı’na olası kayyım ataması ve son olarak Anayasa Mahkemesi’nin HDP’nin Hazine yardımını bloke etme kararı almasıyla parti kapatma kararı alabileceğini göstermesi gündemde.

VOA Türkçe’nin edindiği bilgilere göre; Altılı Masa’nın seçim beyannamesi ve olası hükümet programı niteliğindeki ‘Temel Politikalar Belgesi itamamlandı. Bugün liderler metne masada son şekli verecek.

Bu nedenle Gelecek Partisi Genel Merkezi’nde eş zamanlı olarak kurmaylar toplantısı da söz konusu. Faik Öztrak (CHP), Sabri Tekir (Saadet Partisi), Bülent Kaya (Demokrat Parti), İbrahim Çanakçı (DEVA Partisi) ve Feridun Bilgin’in (Gelecek Partisi) oluşturduğu Temel Politikalar Komisyonu da liderlerce politika metninde yapılan değişiklik ve düzeltmeler üzerinde çalışıyor.

İyi Parti adına Komisyon üyesi Ümit Özlale'nin ise babasının ameliyatı nedeniyle toplantıda olmadığı öğrenildi

Hükümet programı niteliğindeki metinde herhangi uzlaşmazlık yaşanmayacağı sadece kadın hakları, göç gibi başlıklarda “küçük sıkıntılar” bulunduğu kaydedildi.

Ortak metinde, “İstanbul Sözleşmesi’ne yeniden yürürlüğe konulacaktır” şeklinde kesin ifadeye Saadet Partisi’nin sıcak bakmaması nedeniyle bunun “kadın haklarında tüm kazanımlar korunacaktır” gibi başka ifadelerle dillendirileceği kaydedildi.

Ancak İstanbul Sözleşmesi’nden Türkiye’nin çekilmesi yönündeki Cumhurbaşkanlığı Kararı aleyhine davacı durumundaki diğer beş parti, bu konuda uzlaşma arayışında.

Anayasa meselesinde Kılıçdaroğlu masadaki yaklaşımı değiştirecek mi?

Bugünkü masa gündemindeki en sıkıntılı başlıklardan birisi ise, AKP-MHP’nin Meclis’e sunduğu iki maddelik anayasa değişikliği olarak vurgulandı.

Başörtüsü serbestliğine güvence sağlanması için konuyu yasa değişikliği önerisiyle gündeme taşıdığı için eleştirilerin hedefindeki CHP Lideri Kılıçdaroğlu’nun bugün masada partisinin yaklaşımını ve önerisini sunacağı ifade edildi.

Kılıçdaroğlu, geçtiğimiz hafta içerisinde nasıl bir öneri olacağına ilişkin bilgi vermekten kaçınarak, “güzel bir çalışma yapıyoruz” demekle yetinmişti.

EŞİK Platformu’nun Meclis’te “hayır” oyu verilmesi talebiyle görüştüğü Kılıçdaroğlu’nun, kadın örgütleri temsilcisi heyetle de oy tercihini paylaşmadığı ve “Endişe etmemelisiniz” yönünde mesaj verdiği öğrenilmişti.

CHP içerisinde milletvekilleri düzeyinde kadın örgütleri ve sivil toplum tepkisi dikkate alınarak, Meclis gündemindeki anayasa değişikliğine “hayır” oyu kullanılması gerektiği görüşü ağır basıyor.

Ancak CHP’nin nasıl oy kullanacağı konusunda “Altılı Masa” işbirliği belirleyici olacak görünüyor. İyi Parti tarafı, iktidar cephesinde teklif üzerinde bazı düzeltmeler önererek, düzeltilmiş şekliyle teklife “evet” oyu verilmesi gerektiği görüşünü dillendiriyor.

Meclis’te İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu’yla temsil edilmekte olan DEVA Partisi Lideri Ali Babacan, “Mesele temel haksa referanduma götürülmemeli” görüşü paylaştı. Dolayısıyla DEVA’nın oyu da “evet” olarak yorumlandı.

Meclis’te temsilcisi olmayan Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da “konu halk oylamasına taşınmaksızın Meclis’te çözülmeli” görüşünü açıkladı.

Saadet Partisi ise “altılı masa” toplantısında karar alınmasını beklemeksizin tutum almıştı. Saadet Partisi’nin Meclis’teki temsilcisi konumundaki Konya Milletvekili Abdülkadir Karaduman, 19 Aralık’ta AKP-MHP’nin teklifine imza attığını açıkladı.

Böylece AKP’li TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un imza attığı ancak oy kullanamayacağı teklife, Bağımsız İstanbul Milletvekili Fatih Mehmet Şeker ile birlikte şu anda Meclis’teki oylamada en az 336 “evet” oyu verilecek görünüyor.

Liderler tarafından bugün AKP-MHP’nin anayasa değişikliği teklifine hali hazırda 336 “evet” oyu bulunduğunu dikkate alarak TBMM’de 400 milletvekili oyu sağlanamaması durumunda halk oylaması ihtimalini de konuşuyor.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da üçüncü sandık seçeneğini sıkça vurguluyor. Dolayısıyla üçüncü sandık gölgesinde, Kılıçdaroğlu’nun sunacağı önerisiyle Altılı Masa tarafından hangi yönde karar alınacağı merak konusu.

Olası hükümette görev paylaşımı taslağı da masada

Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan ise, VOA Türkçe’ye bugünkü değerlendirmesinde, liderlerce bugün ortak hükümet programı metni yanı sıra hükümet ve bürokrasideki görev dağılımı üzerine de görüşme yapılacağını açıkladı.

Özcan, partiler arasında hükümette nasıl görevler üstlenebileceği ve bürokrasideki bazı kritik pozisyonlar için de gerekli görüşmeler yapıldığını belirterek, bu konuda liderlerce kararlar alınabileceğini kaydetti.

Özcan, “İddia ediyoruz ki Türkiye siyasi tarihindeki en kapsamlı seçim beyannamesi hazırlandı. Kamuoyunda hükümet programı denildi ama programı dönüştürülecek bir beyanname hazırlandı aslında. Kadın hakları, hayvan hakları, ekonomi, savunma gibi tüm konuları kapsayıcı ve somut öneriler içeren bir beyanname hazırlandı. Bir de çok önem verdiğimiz ilkeler ve hedefler çerçevesince oluşturduğumuz Geçiş Süreci Yol Haritası var. Orada da Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nin nasıl oluşturulacağı, atamalar ve kararnameler süreçlerinin nasıl işleyeceği gibi tüm detayları görebileceğiz. Çok kapsamlı açıklanacak. Bugünkü toplantıda her ikisi de görüşülüyor ve sonuç bildirgesinde ne zaman kamuoyuyla paylaşılacakları yer alacak” diye konuştu.

Ortak Cumhurbaşkanı adayı kararı ne zaman açıklanacak?

Olası iktidar değişikliğinde altılı masadaki liderlerce “Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı” mı yoksa başka hangi pozisyonlarda görev alınacağı bir yandan da ortak Cumhurbaşkanı adayı meselesiyle de bağlantılı.

Bu noktada “CHP Lideri Kılıçdaroğlu’nun aday olup olmayacağı yönündeki karar da görev dağılımında belirleyici olacak” vurgusu yapılıyor.

Bugünkü toplantıda liderler arasında ortak Cumhurbaşkanı adayı konusu da özellikle Ekrem İmamoğlu’yla ilgili gelişmeler ve son haftalarda CHP-İyi Parti arasındaki gerilim bağlamında görüşülecek beklentisi var. Ancak bugünkü görüşmeye ilişkin sonuç bildirgesinde detaylara yer verilmeyeceği ve sadece öncekilerde olduğu gibi “13. Cumhurbaşkanı’nın ortak aday olacağı” benzeri mesaj verileceği kaydediliyor.

Yıldız Yazıcıoğlu  / VOA