Birinci Dünya Savaşı’nda ağır bir yenilgiye doğru giden Osmanlı’nın umutlarını tazeleyen, işgalci güçlerin umutsuzluğa kapılmasına neden olan ve savaşın seyrini değiştiren, Mustafa Kemal’in büyük mücadelesi Anafartalar Zaferi’ni 108. yılında Prof. Dr. Hakkı Uyar ve Doç. Dr. Mehmet Emin Elmacı Cumhuriyet’e anlattı.

‘MİLLİ BİR KAHRAMAN DOĞDU’  

Uyar, Çanakkale Savaşları’nda İtilaf Devletleri’nin asıl amacının Boğazları zorlayarak Osmanlı’yı devre dışı bırakmak ve Çarlık Rusya’sının imdadına yetişmek olduğunu ifade ederek mücadeleyi şu sözlerle anlattı:

“1915 yılının mart ayında, bu görev için organize edilen birleşik donanmanın püskürtülmesi üzerine bu kez Gelibolu Yarımadası’nın bir kara harekâtıyla işgal edilmesi, bu yolla Osmanlı topçu bataryalarının etkisiz hale getirilmesini amaçlayan bir işgal planı yapıldı ve Suvla Koyu’na bir çıkarma yaparak, Anzak 2. Tümeni ile taarruz planlandı.”

(Hakkı Uyar)

İngiliz kara çıkarmasının Anafartalar Grup Komutanı albay Mustafa Kemal tarafından durdurulduğunu ve yapılan karşı saldırı sonucu İngilizlerin amaçladıklarına ulaşamadıklarını belirten Uyar, “İngilizlerin kara harekâtı da deniz harekâtı gibi başarısız oldu, bunda Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal’in kilit bir rolü vardı. Gösterdiği cesaret ve savaşın akışını iyi okuması ve öngörüsü ile bir milli kahraman olarak doğdu” ifadelerini kullandı. 

Atatürk’ün savaşın kaderini değiştirdiğini ifade eden Uyar, “İngilizler ve sömürgelerinden gelen askerlerin karada durdurulması ile tarihin akışı değişti. Birinci Dünya Savaşı’nın uzamasına, Osmanlı başkentinin düşmemesine ve Çarlık Rusya’sının çökerek Bolşevik Devrimi’nin gerçekleşmesinin yolunu açtı. Bu da aslında Kurtuluş Savaşı’nda en önemli müttefikimizi temin etti” diye konuştu. 

(Mehmet Emin Elmacı)

‘ÇANAKKALE İÇİN KIRILMA NOKTASI’

Anafartalar Zaferi’nin Çanakkale Savaşı’nın kırılma noktası olduğunun altını çizen Doç. Dr. Mehmet Emin Elmacı, “İtilaf kuvvetlerinin bölgede sıkıştıkları bir anda Anafartalar’a yaptıkları çıkış girişimi başarılı olmak üzereyken Kurmay Albay Mustafa Kemal’in yardımı ve etkili çabalarıyla sonuçsuz kalmıştır” sözleriyle zaferi anlattı. 18 Mart ve 25 Nisan’da büyük bir yenilgi alan itilaf kuvvetlerinin 10 Ağustos’ta kara çıkarmasında da başarısız olarak umutlarını kaybettiğini ifade eden Elmacı, “Bu başarıları Mustafa Kemal’in ‘Anafartalar Kahramanı’ olarak tanınmasını ve Milli Mücadele’de de lider olarak kabul edilmesini kolaylaştırmıştır” dedi. 

‘CESUR DÜŞMAN’ 

Elmacı, bu savaşların itilaf kuvvetlerinin yanında yer alan Avustralya ve Yeni Zelanda (ANZAK) askerlerinin Türklerle tanışmasına neden olduğunu hatırlatarak “Bu kara savaşları o devletlerin milli benliklerinde yer edecek ve ‘cesur düşman’ tabiriyle birbirleriyle dost olacaklardır” ifadelerini kullandı.