Anayasa Mahkemesi’nin İhlal Kararının Ardından Yeniden Yargılama Süreci
Yeniden Yargılama Sürecinin İşleyişi
Anayasa Mahkemesi’nin İhlal Kararının Ardından Yeniden Yargılama Süreci
Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Ersan Şen, Anayasa Mahkemesi'nin ihlal kararlarının ardından yapılacak yeniden yargılamalara ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun m.50/2'ye göre, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) bir ihlal kararı vermesi durumunda, dosya ilgili mahkemeye gönderilir ve yeniden yargılama yapılır. Prof. Dr. Şen, bu sürecin usul kanunlarında yer alan "yargılamanın yenilenmesi" kavramından farklılıklar içerdiğini belirtiyor.
AYM'nin yeniden yargılamaya hükmettiği durumlarda, mahkemeler bu kararı dikkate alarak ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için gerekli işlemleri yapmakla yükümlüdür. Yeniden yargılama sürecinde mahkemelerin takdir yetkisi sınırlıdır ve AYM'nin kararına uyulmaması, hukuki bir ihlal teşkil eder.
Yeniden Yargılama Sürecinin İşleyişi
Prof. Dr. Şen, yeniden yargılama yapacak mahkemelerin AYM tarafından tespit edilen ihlalin sonuçlarını gidermek için gerekli adımları atmak zorunda olduğunu vurguluyor. Bu süreçte, mahkemelerin AYM'nin kararına uygun hareket etmesi, hak ihlaline yol açan kararı iptal etmesi ve gerekirse dosya üzerinden karar vermesi gerekiyor. İhlalin kaynağının usule ilişkin olduğu durumlarda, usul işlemlerinin yeniden yapılması ve eksikliklerin giderilmesi şarttır.
Ancak Prof. Dr. Şen, bazı durumlarda mahkemelerin AYM'nin ihlal kararına rağmen yeniden yargılama sürecini gerektiği gibi yönetmediğine dikkat çekiyor. Bu gibi durumlarda, başvurucuların yeni bir bireysel başvuru yaparak haklarını arayabileceğini ifade ediyor.
Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
Prof. Dr. Şen'e göre, uygulamada AYM'nin yeniden yargılama kararlarına uyulmaması ya da sürecin yetersiz yürütülmesi gibi sorunlar yaşanabiliyor. Bu durum, adil yargılanma hakkının ihlaline yol açabiliyor ve başvurucuların yeniden AYM'ye başvurmalarına neden olabiliyor.
Örneğin, tanık sorgulama hakkının ihlal edildiği bir davada AYM'nin yeniden yargılama kararı vermesi durumunda, mahkemenin duruşma açarak ihlalin giderilmesi için gereken adımları atması gerektiği belirtiliyor. Ancak bazı durumlarda mahkemeler, ihlalin sonuçlarını gidermek yerine önceki kararlarını tekrar edebiliyor.
Sonuç
Prof. Dr. Ersan Şen, Anayasa Mahkemesi'nin ihlal kararlarının ardından yapılacak yeniden yargılama sürecinin dikkatle yönetilmesi gerektiğini vurguluyor. Bu süreçte, mahkemelerin AYM kararlarına uygun hareket etmeleri ve hak ihlallerini gidermek için gerekli adımları atmaları şarttır. Aksi takdirde, yeniden yargılama süreçleri adil yargılanma hakkının ihlaline yol açabilir ve hukuki sorunlar yaratabilir.
Kaynak: Hukuki Haber