Anayasa’nın 3. Maddesine Yönelik Açıklamalara Sert Tepkiler
Hukukçulardan ve Siyasilerden Tepkiler
Anayasa’nın 3. Maddesine Yönelik Açıklamalara Sert Tepkiler
ŞEHİTLER ÖLMEZ / TÜRKİYE
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un, anayasanın değiştirilemez maddeleri arasında yer alan 3. maddeye ilişkin yaptığı açıklamalar, hukukçular ve siyasilerden büyük tepki çekti. Gazi Üniversitesi Akademik Yıl Açılış Programı’nda Kurtulmuş, “Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü” ifadesinin değiştirilmesi gerektiğini belirterek, bu metnin “milletin devleti ve ülkesiyle bölünmez bütünlüğü” şeklinde olması gerektiğini söyledi. Bu açıklama, başta hukukçular olmak üzere birçok kesim tarafından sert eleştirilerle karşılandı.
Hukukçulardan ve Siyasilerden Tepkiler
Turgut Kazan (Eski İstanbul Barosu Başkanı), Kurtulmuş’un açıklamalarının anayasa hukuku ilkeleriyle bağdaşmadığını belirtti ve anayasa değişikliği arayışlarının tehlikeli bir boyuta ulaştığını söyledi. Kazan, “Erdoğan’a ebedi başkanlık verme arayışındalar” diyerek bu girişimlerin başarısız olacağına inandığını ifade etti.
Prof. Dr. Korkut Kanadoğlu (Anayasa Hukukçusu), anayasanın 3. maddesinin devletin temel unsurlarını oluşturduğunu ve bu unsurların çağdaş devlet anlayışının temeli olduğunu vurguladı. Kanadoğlu, “Türkiye’nin mevcut hiçbir sorununun nedeni bu tartışmalar değildir. Bu yapay tartışmaların hukuki bir anlamı yok” dedi.
Ufuk Söylemez (Eski Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı), gelişmiş ülkelerin meclis başkanlarının böyle açıklamalar yapamayacağını belirterek, anayasanın ilk dört maddesini değiştirmenin teklif dahi edilemeyeceğini hatırlattı. “Cumhuriyetimizi sonuna kadar savunuruz” diyerek anayasa değişikliği çabalarına karşı tepkisini dile getirdi.
Mustafa Karadağ (Eski Yargıçlar Sendikası Başkanı), Kurtulmuş’un sözlerinin anayasa hukuku ile bağdaşmadığını ve bu açıklamaların kamuoyunu yanlış yönlendiren dezenformasyon olduğunu ifade etti.
Siyasi Tepkiler
Sadettin Tantan (Eski İçişleri Bakanı), Kurtulmuş’un anayasanın 3. maddesine yönelik ifadelerinin Türk milletine karşı bir saldırı olduğunu belirterek, “Türk kimliğini yok saymaya çalışan bu zihniyet kabul edilemez” dedi. Tantan, siyasi iktidarın bu tür politikalarla Cumhuriyetin temel kazanımlarını zedelediğini söyledi.
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, anayasa tartışmalarının devleti ve milleti bölmeyi amaçlayan bir girişim olduğunu belirterek, “Türkiye Cumhuriyeti devletinin tüm değerlerine düşmanlar” dedi.
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, Kurtulmuş’un anayasa değişikliği konusunda kelime oyunları yaptığını ifade ederek, anayasanın ilk üç maddesine yönelik yapılacak herhangi bir değişikliğin devleti zayıflatacağını belirtti.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, Türkiye’nin bölünmez bütünlüğünü vurgulayarak, anayasanın değiştirilemez maddelerinin korunmasının önemine dikkat çekti. Yavaş, Ankaranın başkent oluşunun 101. yıldönümünde yaptığı konuşmada, anayasanın 3. maddesini hatırlattı.
Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, anayasanın değiştirilemez maddelerini tartışmaya açmanın bölücülük olduğunu belirterek, hükümetin amacının anayasa değil, ülkenin bölünmez bütünlüğünü zayıflatmak olduğunu söyledi.
Sonuç
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un anayasanın 3. maddesine ilişkin açıklamaları, Türkiye’nin dört bir yanında geniş yankı uyandırdı. Hukukçular ve siyasiler, bu tür tartışmaların Türkiye’nin bölünmez bütünlüğünü hedef aldığını ifade ederken, anayasa maddelerinin değiştirilmesinin kabul edilemez olduğunu belirttiler. Gelişmeler, önümüzdeki günlerde daha geniş bir tartışma alanı yaratacak gibi görünüyor.