Asgari ücretli 73 dolar yoksullaştı

Çalışanların yüzde 40’ı 2 bin 324 TL ile geçiniyor. Asgari ücret yıl başından bu yana 73 dolar eridi. Kişi başı milli gelir 2 bin dolar azaldı.

  Şehriban Kıraç

Koronavirüsün faturası da dar gelirliye, emekçiye kesiliyor. Yılbaşında dolar kuru 5.97 TL iken, 2 bin 324 TL olan asgari ücretlinin maaşı 384 dolara denk geliyordu. Asgari ücret doların 7.35 TL’yi aşmasıyla dolar karşısında 73 dolar eridi.

Kişi başı milli gelir de 9 bin 127 dolardan 7 bin 100 dolar seviyesine indi. Şu anda asgari ücretlinin maaşı sadece 316 dolar ediyor. Bu miktar son 13 yılın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. 2008’deki ekonomik krizde dolar kuru 1.17 TL iken 503 liralık asgari ücret 429 dolara denk geliyordu.

Aradan geçen zamanda asgari ücretli 102 dolarını kaybetti. Asgari ücret 2019’da 369 dolar, 2018’de ise 426 dolar ediyordu.

KUR ZAMLARI BAŞLADI

Kurun yükselmesi iğneden ipliğe her şeye zam olarak yansıyor. Kurdaki hızlı yükseliş, dış girdi bağımlılığı yüksek sektörler başta olmak üzere birçok ürüne fiyat artışı olarak yansımaya başladı. Otomotiv, elektronik ve petrokimya gibi sektörlerde şimdiden fiyat artışları yaşanırken, asıl zamlar yolda.

TL’deki değer kaybı ihracat için ilk bakışta avantaj gibi görünse de 162 milyar dolar uzun vadeli döviz borcu olan iş dünyasında ve hammaddede önemli oranda dışa bağımlı sektörlerde endişeye yol açtı.

Koronavirüs nedeniyle yoksullaşan, işini kaybeden milyonlarca yurttaşı daha da zor günler bekliyor. Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’ne (BİSAM) göre, 2003 Haziran’da 4 kişilik bir aile, günlük minimum 14.9 liraya sağlıklı beslenebilirken, 2020 Haziran ayında ancak 78.89 liraya sağlıklı beslenebilmekte.

Buna göre 17 yıllık zaman zarfında açlık sınırı 5.3 kat arttı. Haziran ayında açlık sınırının 2 bin 367 lira, yoksulluk sınırının ise 8 bin 186 liraya çıktığı Türkiye’de yaklaşık 10 milyon çalışan aylık 2 bin 324 TL asgari ücretle geçimini sağlamak zorunda. Son verilere göre haziranda 2.3 milyon işçi kısa çalışma ödeneği aldı.

17 MİLYON MUHTAÇ

Nisan-haziran döneminde 1 milyon 705 bin 147 işçi de ücretsiz izne çıkarıldı. Bu işçiler ayda 1.168 lirayla geçinmeye çalışıyor. Türkiye’deki toplam 16 milyon 831 bin 210 kişi ise aldığı sosyal yardımlarla ayakta durabiliyor.

Türkiye’deki kayıtlı işçilerin yüzde 40’tan fazlası asgari ücretle çalışıyor. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) verilerine göre Avrupa’da asgari ücretle çalışan işçi oranının en yüksek olduğu ülke açık ara Türkiye.

CUMHURİYET