Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu'ndan AB ve Türkiye'ye ‘’ilişkilerde yeni çerçeve’’ çağrısı

Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu, AB ve Türkiye'ye mevcut çıkmazı aşma ve ilişkiler için örnek ve gerçekçi bir çerçeve bulma çağrısı yaptı.

Dış İlişkiler Komisyonu’ndaki Avrupa Parlamentosu üyelerinin, Türk hükümetinde ciddi bir yön değişikliği olmadığı sürece, Türkiye'nin AB üyeliği sürecinin mevcut şartlar altında yeniden başlayamayacağını söyledikleri bir rapor kabul edildi.

Raporda bu görüş lehine 47 oy kullanıldı; karşı oy hiç kullanılmadı ve çekimser 10 oy kullanıldı.

Türk hükümetine, AB ve üye ülkelere mevcut çıkmazı aşma ve daha yakın bir ortaklığa ilerleme çağrısı yapan Avrupa Parlamentosu üyeleri, ilişkilerde örnek ve gerçekçi bir çalışma çerçevesi bulmak için düşünme sürecinin başlatılmasını tavsiye etti. Parlamenterler, komisyona her iki tarafa da hitap eden olası formatları değerlendirme çağrısı yaptı.

Raporda parlamenterler, Türkiye'nin AB üyeliğine aday, NATO müttefiki ve güvenlik, ticari ve ekonomik ilişkiler ve göç konularında kilit bir ortak olmayı sürdürdüğünü teyit etti.

Türkiye'den demokratik değerlere, hukukun üstünlüğüne, insan haklarına saygı göstermesinin ve AB yasalarına, ilkelerine ve yükümlülüklerine uymasının beklendiğini de vurgulandı.

"İsveç'in NATO üyeliği ile Türkiye’nin AB üyeliği ilişkilendirilemez"

Raporda Türkiye'ye İsveç'in NATO üyeliğini daha fazla geciktirmeden onaylama çağrısı yapıldı ve bir ülkenin NATO'ya üyelik sürecinin başka bir ülkenin AB üyelik süreciyle bağlantılandırılamayacağı belirtildi; "Her ülkenin AB yolculuğu kendi kriterlerine bağlıdır" denildi.

Raportör Nacho Sanchez Amor, "Son dönemde Türk hükümetinin AB katılım sürecini yeniden canlandırmaya yönelik ilgisinin arttığını görüyoruz. Üyelik, jeopolitik pazarlıkların bir sonucu olarak değil, Türk yetkililerin temel özgürlüklerde ve hukukun üstünlüğünde süregelen gerilemeyi durdurmaya gerçekten gayret göstermesiyle gerçekleşecektir. Eğer Türk hükümeti bu konuda samimiyse bunu somut reformlar ve eylemlerle göstermelidir" ifadelerini kullandı.

Raporda Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda Rusya'nın Ukrayna savaşını kınama yönünde oy kullanması, ülkenin egemenliği ve toprak bütünlüğüne bağlı kalması memnuniyetle karşılandı.

Ancak Türkiye'nin BM kapsamı dışındaki yaptırımları desteklememesinden üzüntü duyulduğu da raporda yer aldı.

Türkiye'nin AB'nin ortak dış politika ve güvenlik politikasıyla uyumunun her zamankinin altına inerek yüzde 7'ye düştüğü; bunun da aday ülkeler arasında en düşük seviye olduğu belirtildi.

Mültecilere ev sahipliği çabalarına övgü

Avrupa Parlamentosu üyeleri, Türkiye'nin dünyanın en büyük mülteci topluluğuna evsahipliği yapma çabalarını takdir etti. Türkiye'deki mülteciler ve evsahibi topluluklar için AB fonlarının sağlanmasına devam edilmesini memnuniyetle karşılayan parlamenterler, bunun gelecekte de sürdürülmesi konusundaki kararlılığı vurguladı.

6 Şubat 2023 depremlerinin kurbanlarının ailelerine başsağlığı dileyen Avrupa Parlamentosu üyeleri, AB'nin Türkiye halkının insani ihtiyaçlarının karşılanması ve yeniden yapılanma çabalarına desteğini sürdürmesi gerektiğini belirtti.

Raporda Avrupa dayanışmasının AB-Türkiye ilişkilerine somut iyileşme getirebileceği kaydedildi.

​Türkiye'nin AB'ye giriş müzakereleri raporda belirtildiği üzere "Türkiye'de demokrasi ve hukukun üstünlüğü konusundaki gerileme" nedeniyle 2018'den bu yana askıda.

Rapor, bundan sonraki planlama toplantılarından birinde Avrupa Parlamentosu'nun tamamına sunularak oylanacak.

VOA