Avrupa’da aşırı sağ rüzgarı

Yeşiller için ağır kayıplar bekleniyor

Avrupa’da aşırı sağ rüzgarı


Avrupa’da aşırı sağ rüzgarı

BERLİN- Önümüzdeki yıl yapılacak Avrupa seçimlerinde aşırı sağcı, milliyetçi ve Avrupa Birliği karşıtı partilerin büyük bir zafer elde etmesi bekleniyor.

Alman gazetesi Die Welt’in medya kuruluşu "Politico"nun Avrupa çapındaki güncel anketlere dayanarak yaptığı projeksiyona göre, söz konusu siyasi gruplar Almanya için Alternatif (AfD) partisinin yakaladığı güçlü siyasi rüzgar sonucunda, 6-9 Haziran 2024 tarihlerinde yapılacak Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde yaklaşık beş puanlık bir artışla yüzde 23,5 oranında destek bulacak.

Yeşiller‘in AP’deki grubu, sandalyelerinin yaklaşık üçte birini kaybederek ve yüzde 7‘nin biraz altında kalarak ağır bir yenilgiye uğrayacak. Muhafazakar ve liberal partilerin de önemli kayıplarla karşı karşıya kalacağı, sosyal demokratların oy oranını koruyabilirken, aşırı sol kanadın da güçleneceğinden yola çıkılıyor.

AB Konseyi ile AB'nin yasa yapıcı kurumu olan ve AB bütçesine onay veren Avrupa Parlamentosu‘na girecek 705 milletvekilinin belirlenmesi için 5 yılda bir seçim yapılıyor. Son seçimler Mayıs 2019'da düzenlenmişti.

Şu andaki Avrupa Parlamentosu'nda aşırı sağcı, milliyetçi ve AB karşıtı partiler, "Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformcular Grubu" (ECR) ve "Kimlik ve Demokrasi" (ID) grubu olmak üzere iki grupta örgütlenmiş durumda.

Politico‘nun projeksiyonuna göre, AfD’nin de üye olduğu "ID" gelecek yılki seçimde 15 sandalye kazanacak ve toplam 705 sandalyenin 77'sine ulaşacak; bu da yaklaşık yüzde onluk bir artış anlamına geliyor.

Tahminlere göre Almanya’daki seçimde yaklaşık 20 sandalye kazanabilecek olan AfD, söz konusu oluşumun büyümesinde en önemli etken olacak. AfD halihazırda AB Parlamentosu'nda dokuz milletvekili ile temsil edilmekte. "ID" grubunun diğer üyeleri arasında İtalyan "Lega" ve Fransız "Rassemblement National" ile Avusturya‘dan "FPÖ" de bulunuyor.

Değerlendirmelere göre "EKR" parlamento grubu da iyi bir performans sergileyecek. "EKR" 23 sandalye ve 89 milletvekili kazanacak ki bu da yüzde 12,6'lık bir pay anlamına geliyor. Böylece "EKR", muhafazakar "EPP" grubu ve sosyal demokrat "SundD"nin ardından 89 sandalye ile liberaller ile eşit oranda üçüncü en güçlü grup olacak.

Artışın büyük kısmı, şu anda parlamentoda dokuz milletvekili ile yer alan ancak payını önemli ölçüde arttırması beklenen İtalyan iktidar partisi "Fratelli d'Italia"dan kaynaklanacak. "ECR" parlamento grubunda ayrıca "İsveç Demokratları", Çek iktidar partisi "ODS", İspanyol "Vox" ve Finlandiya’dan "The Finns" de yer alıyor. Macar "Fidesz" partisinin de iki sağcı milliyetçi gruptan birine katılması çok muhtemel olarak görülüyor.

Yeşiller için ağır kayıplar bekleniyor

Yeşiller AP grubu, projeksiyonlara göre 24 sandalye kaybedecek ve yeni parlamentoda sadece 48 milletvekiline sahip olacak. Halihazırda parlamentonun dördüncü büyük grubu olan Yeşiller, seçim tahminlerine göre iki sağcı milliyetçi grubun da arkasında kalarak altıncı sırada yer alacak.

2019'daki son Avrupa seçimlerinde Yeşiller, o dönemde ortaya çıkan "Fridays for Future" hareketinin rüzgarından faydalanmış ve bunun sonucunda iklim değişikliği konusu seçim kampanyasına hakim olmuştu. Şu anda Yeşil milletvekillerinin yaklaşık üçte biri Almanya'dan geliyor.

Politico projeksiyonuna göre, Alman Birlik Partileri CDU ve CSU'nun ait olduğu muhafazakar "EPP" grubu da seçimin kaybedenleri arasında yer alacak ve 12 sandalye kaybederek 165'e düşecek. Emmanuel Macron'un "Rönesans Partisi"nin hakim olduğu ve Alman liberal FDP'nin de üye olduğu liberal "Renew" grubu da 12 sandalye kaybedecek ve sadece 89 milletvekiline sahip olacak.

Alman sosyal demokrat SPD'nin de içinde yer aldığı "SundD" grubu son seçimlerdeki düşüş eğilimini durdurabilecek ve projeksiyona göre iki sandalye kazanarak 145 sandalyeye ulaşacak. Sol partileri biraraya getiren ve aynı adı taşıyan grup sekiz yeni sandalye kazanarak toplam milletvekili sayısını 45’e taşıyacak.

Van der Leyen’in yeniden seçilme şansı azalıyor

Bu tahminler, önümüzdeki yıl AB Komisyonu Başkanı olarak yeniden seçilmek isteyen Ursula von der Leyen için de çok önemli olarak değerlendiriliyor.

Ursula von der Leyen 2019'da dokuz oy gibi kıl payı bir çoğunlukla göreve gelmişti ancak geçen sefer destek veren Polonya'daki "PiS" ya da Macaristan'daki "Fidesz" gibi partilerin bu kez Leyen’e karşı oy kullanmaları bekleniyor.

Kendi üyesi olduğu "EPP" grubundan bazı milletvekilleri de Leyen’in yeniden seçilmesine karşı olduklarını beyan etmiş durumdalar. Leyen bu durumda, sosyal demokratlar, liberaller ve Yeşiller'den gelecek oylara güvenmek zorunda, ancak bu oyların yeterli olması zor gibi görünüyor. Şu anda cevabı bilinmeyen ve önemli sorulardan biri de Giorgia Meloni'nin İtalyan "Fratelli d'Italia"sının, von der Leyen'e oy verip vermeyeceği.

Cem Dalaman / voa