Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Zühtü Arslan, Scuola Grande di San Giovanni Evangelista’da yapılan Venedik Komisyonu’nun 133. Genel Kurulu’nda konuştu. Arslan, Anayasa’nın hak ve özgürlükler lehine yorumlanması gerektiğini ifade etti.

“2010 Anayasa değişikliğiyle bireysel başvuru mekanizmasının kabul edilmesi, Türkiye’de Anayasa yargısı alanında bir dönüm noktası olmuştur" diyen Arslan “Anayasa Mahkemesi, Anayasa şikâyetiyle birlikte, bireysel hak ve özgürlüklerin korunmasına toplumsal ve siyasi çıkarlar karşısında belirli bir öncelik tanıyan hak eksenli bir yaklaşımı benimseme imkânı bulmuştur. Özgürlüğün esas, kısıtlamanın ise istisna olduğu varsayımına dayanan hak eksenli yaklaşıma göre, Anayasa hak ve özgürlükler lehine yorumlanmalıdır.

Hak eksenli yaklaşımı benimseyen Anayasa Mahkemesi toplumun farklı kesimlerinin hukuki meselelerini çözüme kavuşturan çok sayıda ihlal kararı vermiştir. Bunlar arasında, internete erişimin engellenmesi, kadının evlenmeden önceki soyadını kullanmasının yasaklanması, başörtüsü yasağı, milletvekillerinin tutuklanması, gazetecilerin hapsedilmesi vb. meselelere ilişkin kararlar yer almaktadır" ifadelerini kullandı.

'MAHKEME ÖNÜNDE 100 BİNE YAKIN DERDEST DOSYA'

AYM Başkanı Arslan, Yüksek Mahkeme’nin iş yüküne de dikkat çekti. Arslan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde bekleyen dosyalar üzerinden örnek verdi.

Arslan "Bireysel başvuru mekanizmasının etkili ve başarılı bir hukuk yolu olarak işlemeye devam etmesini sağlamaya çalışmak açısından çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldık. Bu zorluklardan en önemlisi, mahkemenin karşı karşıya kaldığı yoğun iş yükü olup söz konusu iş yükü mahkemenin kapasitesini zorlayacak noktaya ulaşmıştır" dedi.

Arslan sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sürecin en başından itibaren, kıyaslanamaz bir iş yükü sorunu yaşıyoruz. Şu an itibarıyla mahkeme önünde 100 bine yakın derdest dosya bulunmaktadır. Bu iş yükünün ne kadar ağır olduğu, AİHM’in karşı karşıya kaldığı iş yüküyle kıyaslandığında daha iyi anlaşılabilir. Halihazırda AİHM önünde 47 ülkeden yapılan toplam 75 bin adet derdest başvuru bulunmaktadır.

'AYM AVRUPA KONSEYİ'NİN TEMEL DEĞERLERİNİ KORUYACAK'

"Bireysel başvuru sisteminin başarısı, Avrupa Konseyi’nin demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü şeklindeki temel yapı taşlarının korunması için oldukça önemlidir" diyen AYM Başkanı Arslan, Avrupa Konseyinin kurucu üyesi olan Türkiye’nin, Anayasa’da mündemiç olan bu temel değerlere sıkı sıkıya bağlı olduğunu vurguladı. Türk Anayasa Mahkemesi’nin de bu anayasal değerleri kararlı bir şekilde koruyacağını ifade etti.

KARAR