AYM’den 12 Yılın Bireysel Başvuru Raporu: Hak İhlali Kararlarında Endişe Verici Artış
Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru Karnesi Açıklandı
Editor
0
AYM’den 12 Yılın Bireysel Başvuru Raporu: Hak İhlali Kararlarında Endişe Verici Artış
ŞEHİTLER ÖLMEZ / ANKARA
Anayasa Mahkemesi (AYM), 23 Eylül 2012 ile 30 Eylül 2024 arasındaki bireysel başvuru verilerini kamuoyuna sundu. AYM’nin paylaştığı rapor, Türkiye’de yargı sistemine olan güvenin yanı sıra hak ihlallerine dair artışı gözler önüne seriyor. Açıklanan istatistikler, adalet arayışının yıllara göre nasıl değişim gösterdiğini ve hak ihlallerindeki kaygı verici yükselişi ortaya koyuyor.
12 Yılda 633 Bin Başvuru Yapıldı, %83,3’ü Karara Bağlandı
AYM’ye yapılan toplam bireysel başvuru sayısı 12 yılda 633.488’e ulaştı. Mahkeme, bu başvurulardan 527.803’ünü karara bağlayarak %83,3’lük bir sonuçlanma oranına ulaştı. Özellikle OHAL döneminde yapılan başvuruların 2016’da %85 oranında sonuçlandırıldığı dikkat çekti. OHAL Komisyonu'nun devreye girmesiyle 72.134 başvuru ise “kabul edilemez” olarak değerlendirildi.
75 Binin Üzerinde Hak İhlali Kararı Verildi
Verilere göre, AYM toplamda 75.089 başvuruda en az bir hakkın ihlal edildiğine karar verdi. En dikkat çekici yıl olan 2021’de verilen hak ihlali kararları, toplam hak ihlali kararlarının %47,2’sini oluşturarak 35.407’ye ulaştı. Bu artış, bireysel başvurularda yaşanan hak ihlalleri konusundaki artışı gözler önüne serdi.
Kabul Edilemezlik ve Ret Kararları Oranı Yüksek
Sonuçlandırılan başvuruların %82,5’i kabul edilemez olarak değerlendirildi ve toplam 435.437 başvuru kabul edilmezlik kararıyla sonuçlandı. Diğer yandan, idari ret kararları 13.712 dosyayı kapsarken, “hakkın ihlal edilmediği” yönündeki başvuru sayısı ise 1.425 oldu. Bu veriler, başvuruların önemli bir kısmının kabul edilmediğini ve sonuca ulaşmadığını gösteriyor.
Makul Sürede Yargılama Hakkında Yükseliş
Makul sürede yargılama hakkına dair verilerde de önemli bir artış görüldü. 2020-2024 yılları arasında toplam 1.333 dosya derdest durumda bulunurken, 2024 yılı 1.098 başvuruyla bu alanda en yüksek sayıya ulaşıldı. Bu artış, adil yargılama süresi konusundaki sorunlara işaret ediyor.
Sonuç: Artan Başvurular ve Güven Sinyalleri
Anayasa Mahkemesi’nin 12 yıllık bireysel başvuru verileri, ülkede adalet arayışının arttığını ve hak ihlali kararlarında endişe verici bir yükseliş yaşandığını ortaya koyuyor. Mahkemenin kabul edilemez karar oranı yüksekken, hak ihlali kararlarındaki artış, yargı sistemine duyulan güveni ve reform ihtiyaçlarını yeniden gündeme taşıyor.
