Bahtiyar Vahabzade - Allah şiiri kendi sesinden

ALLAH

  
İdrakte yol açmış geceden gündüze Allah.
Güldürmesen öz (1) gönlünü, gülmez yüze Allah.
Dünyaya şafaklar gibi Tanrım sepelenmiş (2),
Kalbin gözü yanmazsa, görünmez göze Allah.

Allah! Biliriz cism değil, ya nedir Allah?
En yüksek olan hakta, hakikattedir Allah.
Dondunsa tekâmül ve güzellikler önünde,
Derket, bu taaccübde (3), bu hayrettedir Allah.

İnsan da büyük! Gizlidir insandaki kudret,
Herkes onu fehmetmese (4), acizdir o, elbet.
İnsanın ezel borcudur insanlığa hürmet,
İnsanlığa hürmette, liyakattedir Allah.

Gerçek de şu ki: Gizlidir her zerrede vahdet.
Bir zerre iken külle (5) kavuşmak ulu niyet.
Gördüklerimiz zahiridir,(6) batna (7) nüfuz et.
Batındaki, cevherdeki fıtrettedir (8) Allah.

Fıtret de yatar sözde, sözün öz yükü fikrim,
Seçmiş, seçecek daima tüyden tüyü fikrim.
Ben bir ağacım, yaprağı sözler, kökü fikrim,
Sözlerde değil, sözdeki hikmettedir Allah.

Cahil iner alçaklığa, öz kalbine inmez,
Vicdandan eğer dönse de, hayrından o dönmez.
Zulmette, cehalette, adavette görünmez,
İlgarda (9), sadakatte, muhabbettedir Allah.

1984

Bahtiyar Vahapzade
( 1925 - 2009 )

( Azerbaycan ) 

Türk bilgesi, büyük şair Bahtiyar Vahapzade 1980-2000 yılları arasında beş kez milletvekili seçilmiş, İstiklal Nişanı sahibi kişidir. Kendisi ve kendisi gibiler sayesinde Türkçe'nin güzelliğini eserlerinde bir kez daha ortaya koymuştur. Aydınlık şiirleri ile ışık tutmuş, anlam derinliği ile ise düşündürmüştür...

Bahtiyar Vahapzade bugün vefatının 13. sene-i devriyesinde saygı, minnet ve özlemle anılıyor...

VİCDAN

İki yolun ayrımında ben durup 
gah o yandan, gah bu yandan korkarım 
devden değil, sinek kadar gücüyle 
ben kendini dev sayandan korkarım 
hakk evinde hak divanı kurulmuş 
her kazancın öz kiymeti sorulmuş 
iddiası boynumuza yük ılmuş 
bağışlanan şeref şandan korkarım 

bu dünyadan umacağım mizandır 
korktuğum kes bu mizanı bozandır 
tok herifin kudurması, yamandır 
acandan yok, ben doyandan korkarım 

uyarsak biz nefs adlanan elçiye 
tükürürüz vicdan kesen ölçüye 
odur veren düz, kıymeti her şeye 
vicdanından korkmayandan korkarım

Bahtiyar Vahabzade, 40’ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmi eser, 2 monografi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makale yayınlamış, eserlerinde baskın olarak, özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemiştir.

Çok sayıda ilmi kongrelere katılan, seyahatler yapan Vahabzade, Almanya’daki Türk işçileri üzerinde araştırma ve incelemeler yapmış, birçok defa Türkiye’ye de gelmiştir. 

Vahabzade, 1960’larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerinden biri oldu. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azerbaycan'ın yaşadığı felaketleri anlattı. Adı geçen eserinden dolayı 2 yıllığına üniversitedeki görevinden uzaklaştırıldı. Azerbaycan halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağladı.

Eserlerinde azerbaycan türkçesi’ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade, Azerbaycan’da halk şairi adıyla anılır. 1995 yılında azerbaycan milli özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal Nişanı ile ödüllendirilmiştir. 
 

HAYATI VE KARİYERİ

Mahmud oğlu Bahtiyar Vahabzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Şeki'de doğdu. 9 yaşında ailesiyle beraber Bakü'ye taşındı. İlk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1942 yılında girdiği Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden 1947 yılında mezun oldu ve aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı ünlü Azeri şair Samed Vurgun'un hayatı ve yaradıcılığı isimli monografisi ile filoloji doktoru ünvanını aldı.

1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahabzade, 2001 yılında emekli olana kadar üniversite de ders vermiştir.

Vahabzade, 1960'larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerindendir. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azerbaycan halkının yaşadığı felaketleri anlatmıştır. Adı geçen eserinde dolayı 1962 yılında milliyetçi damgası vurulan şair 2 yıllığına üniversitede ki görevinden de uzaklaştırılmıştır. Bu olumsuzluklara ve Sovyet rejiminin baskılarına rağmen özgürlük mücadelesinden hiç yılmamıştır. Azerbaycan halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır.

Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi'ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan'da Halk Şairi adıyla anılır. 1995 yılında Azerbaycan özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal nişanı ile ödüllendirilmiştir. Ülkesinin özgürlük simgelerinden biridir. Vahabzade 1980-2000 yılları arasında 5 defa milletvekili seçilmiştir. 2002 yılında kendisine Benim Garibim isimli kitabına istinaden Romanya Kültür Bakanlığı tarafından Komutan Madalyası verilmiştir. 13 Şubat 2009 tarihinde Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki evinde vefat etti. Bahtiyar Vahapzade'nin cenazesi, uzun yıllar ders verdiği Bakü Devlet Üniversitesinin salonunda düzenlenen törenden sonra tanınmış şair, edebiyatçı, bilim ve siyaset adamlarının mezarlarının bulunduğu Fahri Hıyaban'da toprağa verildi.

Vahapzade Türkiye'de Fuzuli'ye yapılan eleştirilere bir yanıt olarak Varlık dergisinde yayınlanan Yel Kaya'dan Ne Aparır? başlıklı makalesiyle tanınmıştır. Ayrıca yazıları, şiirleri Türk Edebiyatı dergisinde birçok edebi eleştirinin konusu olmuştur. Vahapzade şiirin yanında birçok manzum hikâye ve oyuna imza atmış, çeviriler yapmıştır. Eserlerinden Yollar-Oğulları'ı Cezayir'in bağımsızlık hareketine, Mugam'ı ise bestekar Üzeyir Hacıbeyli'ye ithaf etmiştir. Lord Byron'ın "Abidon Fellini" isimli eserini Azerice'ye çevirmiştir.  
 

Eserleri 

Ömürden Sayfalar (2000)  
Vatan, millet, ana dili (2000)  
Soru işareti (Kaynak yayınları, 2002)  
Türkçe (Türkiye Türkçesi)  
Rusca 
İran'da Azerbaycan Türkçesi 
Ermenice 
Özbek Türkçesi 
Almanca 
İngilizce 
Türkmen Türkçesi

EN POLİTİK