Baro başkanlarından kritik AYM seçimi

HDP'nin kaderi AYM'deki kritik dengede: Anahtar 2 üyede

Baro başkanlarından kritik AYM seçimi


Baro başkanlarından kritik AYM seçimi

Türkiye'de 83 baro başkanı, emekliye ayrılacak olan Celal Mümtaz Akıncı'nın yerine seçilmesi amacıyla TBMM'ye üç aday önerecek. Avukatlar arasından belirlenecek yeni üye, AYM'deki dengeleri etkileyecek.

Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı'nı (TBB) Erinç Sağkan'ın kazanmasının ardından avukatlar kritik bir seçim daha yapacak. Avukat kökenli Anayasa Mahkemesi Üyesi Celal Mümtaz Akıncı'nın yaş haddinden emekliye ayrılacak olması nedeniyle baro başkanları, TBMM'nin seçmesi için üç aday belirleyecek. Başkanların belirleyeceği üç adayın kim olacağı, bunlar içinden hangi ismin üye olarak seçileceği, doğrudan AYM'deki dengeleri etkileyecek. Şu an 6 muhalif üyeye karşılık 9 çoğunluk üyenin olduğu AYM'de yeni seçilecek üyenin iktidara yakın olması halinde bu durum HDP kapatma davası gibi kritik dosyaları etkileyecek.

Afyonkarahisar Baro Başkanı olarak görev yaparken 2010 yılında TBMM tarafından AYM üyeliğine seçilen Celal Mümtaz Akıncı, yaş haddinden 31 Ocak 2022 tarihinde emekliye ayrılacak. Anayasaya göre, Akıncı'nın yerine baro başkanları 45 yaşını doldurmuş olan serbest avukatlar arasından üç aday gösterecek. TBMM'de yapılacak oylamada bu üç isimden bir kişi AYM üyeliğine seçilecek.

Birinci tur oylamada üçte iki çoğunluk yani 400 milletvekilinin oyu gerekiyor. Ancak Cumhur İttifakı'nın Meclis'te böyle bir çoğunluğu yer almıyor. İkinci turda ise salt çoğunluk, yani 301 milletvekilinin oyu yeterli olacak. AKP ve MHP'nin oyu bu sayıyı karşılıyor.

Bu nedenle TBMM'ye gönderilecek üç adayın kimlerden oluşacağı önemli hale geldi. TBB Başkanlık Divanı, üç adayı belirlemek amacıyla 15 Ocak'ta seçim yapılacak. Seçimde yalnızca 83 baro başkanı oy kullanacak. TBB Başkanı Erinç Sağkan'ın ise oy hakkı bulunmuyor. 

32 avukat aday oldu

Alınan bilgiye göre,  şu ana kadar 32 avukat AYM üyeliğine adaylık başvurusunda bulundu. Listede Muğla Baro Başkanı Cumhur Uzun, Çorum Baro Başkanı Kenan Yaşar, eski Diyarbakır Baro Başkanı Cihan Aydın, eski Mersin Baro Başkanı Bilgin Yeşilboğaz ve akademisyen Öykü Didem Aydın'ın isimleri öne çıktı. Seçimlerde her baro başkanının bir oy hakkı bulunuyor.

Eğer iktidara yakın baro başkanları, kendi adaylarını da üç kişilik listeye ekletmeyi başarırsa, bu ismin TBMM'de AKP ve MHP'li vekillerin oylarıyla AYM üyesi yapılmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Seçim AYM'deki dengeleri etkileyecek

Meclis'in seçeceği yeni üye, AYM'deki dengeleri kritik bir şekilde etkileyecek. Anayasa Mahkemesi'nde şu an arasında Başkan Zühtü Arslan'ın bulunduğu 6 muhalif üyeye karşılık, 9 kişilik iktidara yakın blok var. Emekli olacak olan Celal Mümtaz Akıncı, bu muhalif 6 kişi arasında yer alıyor. TBMM'den iktidara yakın bir isim seçilirse, Yüksek Mahkeme'deki denge 5'e karşılık 10 olacak. Bu durum HDP hakkında açılan kapatma davasını doğrudan etkileyebilecek. Çünkü kapatma kararı için üçte iki çoğunluk aranıyor. Yani 10 üyenin oyu, kapatma kararı için yeterli olacak.

Güneydoğu'da HDP tepkisi

Erdoğan'ın atamaları üye yapısını değiştirdi

Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı olmasının ardından AYM'ye yaptığı üye atamaları, buradaki üye yapısını kökten değiştirdi. Erdoğan, 2014 yılından bu yana 7 üye atadı. Bu üyelerden anayasa hukukçusu Prof. Dr. Yusuf Şevki Hakyemez hariç 6'sının oy tercihlerinin iktidar lehine olduğu gözlemleniyor. TBMM tarafından daha önce atanan üç üyenin eklenmesiyle, kritik davalarda AYM'de birlikte hareket eden 9 kişilik bir blok oluşmuş durumda.

Alican Uludağ

 Deutsche Welle Türkçe