Belarus'ta Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko'nun seçimlerde rakibi olan Svetlana Tikhanovskaya, açıklanan sonucu kabul etmediklerini söyledi, barışçıl bir şekilde yönetimin kendilerine devredilmesi çağrısını yaptı.

BBC'ye konuşan Tikhanovskaya, Lukaşenko'nun yüzde 80 oranında oy aldığını gösteren sonuçların da düzmece olduğunu savundu.

Seçim gecesi başkent Minsk ve birçok kentte daha seçim sonuçlarına güvenmeyen muhalifler "Artık git" sloganı ile sokağa çıktı.

Ülke çapında düzenlenen protestolarda toplam 3000 kişi gözaltına alındı.

Belarus İçişleri Bakanlığı açıklamasında, 1000 kadar kişinin başkent Minks'te gözaltına alındığı kaydedildi.

Açıklamada, gerçek mühimmat kullanılmadığı, ölen olmadığı da belirtildi. 39 polis ile 50 sivilin yaralandığı açıklandı.

Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko, göstericiler için "yabancı ülkelerin koyunu" ifadesini kullandı.

'Çoğunluğun bizimle olduğunu gördüm'

Lukaşenko'nun karşısında seçime giren 37 yaşındaki muhalif lider Svetlana Tikhanovskaya, BBC'ye yaptığı açıklamada, açıklanan sonuçların düzmece olduğunu söyledi.

Mayıs'ta hükümet karşıtı bir gösteriye katıldığı için hapse atılan eşinin yerine seçimlere giren Tikhanovskaya, "Dün olanlar korkunçtu. Burada meslektaşlarımızla birlikteydik ve internet olmadığı için olan bitenden haber da olamadık" dedi.

Tikhanovskaya, tutuklanma korkusu yaşadığını da söyleyerek, "Korkuyorum ama artık devam etmem gerekiyor" dedi.

Uluslararası tepki nasıl oldu?

Lukaşenko'nun zaferini ilan etmesi sonrası, başta Rusya ve Çin olmak üzere, bir kısım ülkeden kutlama mesajı geldi.

Alman hükümeti ise seçimlerle ilgili "ciddi şüpheleri" olduğunu ve asgari standartların karşılanmadığını açıkladı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de seçim sonuçlarının yayınlanması çağrısı yaptı ve "Barışçıl gösterilerin şiddetle bastırılmasına Avrupa'da yer yoktur" dedi.

Polonya, AB'ye çağrı yaparak kriz konusunda bir zirve yapılmasını talep etti.

Anket çıkış anketinden gelen sonuçlar ne?

Devlet yayın organı MIR'ın açıkladığı sandık çıkış anketine göre, Lukaşenko oyların yüzde 79,7'sini alarak yeniden devlet başkanı seçildi.

Ankete göre, Tikhanovskaya'nın oy oranı yüzde 6,8'de kaldı.

Seçimden önce yapılan değerlendirmelerde, Lukaşenko'nun seçimleri yeniden kazanmasının beklendiği ancak uzun yıllardır ilk kez bu kadar büyük bir muhalefetle karşı karşıya olduğu belirtiliyordu.

Batı medyasında sık sık "Avrupa'nın son diktatörü" diye anılan 65 yaşındaki Lukaşenko, yıllardır ağır insan hakları ihlalleri ve seçimlerde usulsüzlük yapmakla suçlanıyor.

Lukaşenko ilk kez 1994 yılında devlet başkanlığı görevine seçildi. 2015 yılındaki son seçimlerde oyların yüzde 83,5'ini aldığı belirtilen Lukaşenko seçimlere ciddi bir muhalefet olmadan girmişti.

Seçim gözlemcileri de oyların sayılmasında ve kayda geçirilmesinde yanlışlar yapıldığını bildirmişti.

• Belarus'ta üç kadın aday, kendilerine 'zavallı şeyler' diyen Lukaşenko'ya karşı seçim ittifakı kararı aldı

Muhalefet sonuçlar hakkında ne diyor?

İngilizce öğretmeni ve çevirmen Tikhanovskaya, eşi Sergey Tikhanovski'nin tutuklanmasından ve seçimlere girmesinin engellenmesinin ardından siyasete atıldı.

Tikhanovskaya Fransız haber ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, "İnsanlar uyanıyor ve özsaygılarını yeniden kazanıyor" dedi. Tikhanovskaya, seçimlerde hile yapılmasını beklediğini de sözlerine eklemişti.

Lukaşenko ise Tikhanovskaya'yı "küçük zavallı kız" olarak nitelendirmiş ve "ülke dışındaki patronların kuklası" olmakla suçlamıştı.

Tikhanovskaya, Temmuz ayında diğer iki kadın aday Maria Kolesnikova ve Veronika Çepkalo'nun da desteğini aldı.

Ülkede üç kadın aday kendilerine "zavallı şeyler" diyen Lukaşenko'ya karşı ittifak yapma kararı almıştı.

Belarus'ta, geçen ay Lukaşenko'nun rakiplerinin adaylığının reddedilmesi ve muhalefet üzerindeki baskının artması üzerine on binlerce muhalif sokağa dökülmüştü. Protesto gösterisinin son 10 yıldaki en büyük eylem olduğu belirtiliyor.

Minsk merkezli insan hakları merkezi Viasna, Mayıs ayındaki seçim kampanyasının başlamasından beri 2 binden fazla kişinin gözaltına alındığını bildirdi.

BBC TÜRKÇE