BM’den Ukrayna’daki baraj patlaması sonrasında üç aşamalı yardım planı

NEW YORK — 

Birleşmiş Milletler insani yardımdan sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, Ukrayna’da yaşanan baraj felaketi için acil durum planını açıkladı.

Griffiths, Rusya'nın, işgalinin ardından bir yıldan fazla bir süredir savaşla karşı karşıya kalan ve savaştan etkilenen tüm Ukraynalılara insani yardım sağlamak için üç adımlı bir plan hazırladıklarını belirterek "Şu anda acil bir müdahaleye odaklanmamız gerekiyor. İnsanları kurtarmalı, onlara güvenli yemek ve güvenli içme suyu bulmalıyız" dedi.

BM'nin üç aşamalı müdahale planının öneminin altını çizen Griffiths, eylem planlarının selden etkilenen Ukraynalıları daha güvenli yerlere götürmeyi, hayat kurtaran insani yardım malzemeleri ulaştırmayı ve daha uzun vadeli sonuçları değerlendirmeyi içerdiğini söyledi.

Zelenski’nin eleştirilerine cevap verdi

Ukrayna Devlet Başkanı Vladomir Zelenski'nin yardım kuruluşlarının yavaş tepki vermesine ilişkin yorumlarına atıfta bulunan ve basında çıkan haberlere yanıt veren Griffiths, acil yanıtın her zaman önceliği olduğunu söyledi. Griffiths, "Başkan'ın hayal kırıklığını anlıyorum ancak şu anda odaklandığımız şey, yardımın olabildiğince hızlı hareket etmesini sağlamaya çalışmak" dedi.

Griffiths, Perşembe günü yola çıkan iki konvoyun dün yapılan başka bir teslimatla birlikte Herson'da 30 bin kişiye ulaştığını, önümüzdeki günlerde birinci aşama önceliklerinin, Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından işletilen tekneler de dahil olmak üzere hem insanları kurtarmaya hem de tıbbi malzeme ve gıda yardımı sağlamaya devam etmek olacağını söyledi.

BM Genel Sekreter Yardımcısı Griffiths, bir sonraki aşamanın da şu anda temiz içme suyundan yoksun olan 700 bin kişi de dahil olmak üzere ihtiyaç sahiplerine ulaşmak ve nakdi geçim yardımı sağlamak olduğunu belirterek, ’’Çevresel ve ekonomik sonuçların incelenmesi üçüncü aşamanın bir parçasını oluşturacak. Bu son durum, Ukrayna halkı ve bölge için korkunç bir şok yaratabilir’’ dedi.

‘’Sel azalmaya başladı’’

BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'ne (OCHA) göre, Ukrayna'nın güneyindeki barajın yıkılmasından bu yana insanların yerlerinden edilmesine ve artan insani ihtiyaçlara neden olmasına rağmen sel azalmaya başladı. OCHA, yayınladığı son durum raporunda, Ukrayna kontrolündeki Herson bölgesinde yaklaşık 40 köy ve kasabanın selden ciddi şekilde etkilendiğini, bugüne kadar 3 bin 620'den fazla evin hasar gördüğünü açıkladı.

Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Ukrayna kontrolünde olan Herson bölgesinde son 24 saatte, 320 kişinin bölgeden ayrıldığını ve evlerini terk etmek zorunda kalanların toplam sayısının, 2 bin 500 kişinin üzerine çıktığını açıkladı.

‘’Ukrayna ve Rusya yıkımdan birbirlerini sorumlu tutuyor’’

BM Ukrayna Temsilcisi Denise Brown, insani yardım ulaştırmak için Rus yetkililerle temasa geçtiklerini belirterek güvenli erişim için izin istediklerini söyledi. Baraj felaketinin sorumluluğu ve koşulları hakkında devam eden bir dezenformasyon kampanyası olduğunu kaydetti.
Brown, "Bizim yükümlülüğümüz ihtiyaçlar hakkında doğruyu söylemek ve bunu yerine getirmektir. Bölgeye mesajımız dayanışma içinde olduğumuzdur. Bir yıldan fazla süren savaşta, birdenbire gecenin bir yarısı, bu patlama ve sel, tahmin edemeyeceğimiz bir şeydi. Ancak mesajımız çok basit; bu ihtiyaç anında yanınızdayız” dedi.

Brown, hem Ukrayna hem de Rusya’nın, barajın yıkımdan birbirlerini sorumlu tuttuğunu belirterek birçok yerde suların henüz çekilmediğini, bu nedenle meydana gelen hasarın değerlendirilmesinin zor olduğunu ve uydu görüntülerinin çok önemli bulgular oluşturabileceğini söyledi.

Brown, sel sularıyla birlikte akıntı yönünde yüzen kara mayınlarıyla birlikte, riskleri değerlendirmek için BM Kalkınma Programı (UNDP) ile birlikte çalışmak üzere bir BM Mayın Eylem Servisi (UNMAS) mayın uzmanının görevlendirildiğini, mayınların bir haritasının da çıkarıldığını söyledi.

‘’Sel en az bir hafta sürebilir’’

BM Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA) günü yaptığı açıklamada, selin hala "en az bir hafta" süreceğini söyledi.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) sözcüsü Shabia Mantoo, barajın yıkılmasından etkilenen kişi sayının 40 bine çıkabileceğini açıkladı.

BM Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bölgedeki temizlik ve halk sağlığı hizmetleri üzerindeki etkileri konusunda uyarıda bulundu. DSÖ başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, DSÖ'nün su kaynaklı hastalıkları önlemek ve hastalıkları iyileştirmek için çaba ve desteklerinin süreceğini açıkladı.

voa