Çam Ağaçları ve Yılbaşı Bilmeyen Mahpus Çocuklar
Türkiye'de cezaevlerinde tutuklu ve hükümlü çocuk sayısı 2024'te rekor seviyeye ulaştı. Çocukların hakları, yaşam koşulları ve çözüm önerileri tartışılıyor. Adaletin gölgesinde büyüyen çocukların çarpıcı hikayesi.
Çam Ağaçları ve Yılbaşı Bilmeyen Mahpus Çocuklar
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Türkiye'nin Yoksul Geleceği: Cezaevlerindeki Çocukların Sessiz Çığlığı
Yeni bir yıla girerken süslenmiş çam ağaçlarının renkli ışıkları ve yılbaşı kutlamalarının sıcaklığı, ülkenin farklı bir köşesinde soğuk demir parmaklıklar ardında yankılanan sessiz çığlıkları bastıramıyor. Türkiye'de 2024 yılı itibarıyla 3 bin 835 çocuk cezaevlerinde bulunuyor. Bu çocuklar, özgürlüklerinden mahrum, yeni yıla bir umutla değil, belirsizlik ve kayıplarla giriyor.
Cezaevlerindeki Çocuk Gerçeği
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ceza İnfaz Kurumu verilerine göre, çocuk mahpusların sayısı her geçen yıl artıyor. 2024 yılı boyunca tutuklu ve hükümlü çocukların sayısında bin kişilik bir artış kaydedildi. Bu çocukların büyük bir kısmı yoksulluk ve suç örgütlerinin ağına düşerek özgürlüklerinden oldu. Cezaevlerinde büyüyen çocuklar, eğitimden ve sosyal destekten yoksun bir şekilde hayata hazırlanıyor.
Cezaevlerinde 0-6 yaş arası 759 çocuk ise anneleriyle birlikte kalıyor. Bu çocuklar, altı yaşına geldiklerinde annelerinden alınıyor ve bakabilecek bir aile üyesi bulunmazsa sosyal hizmetlere devrediliyor.
Eğitimevleri Çözüm mü?
Tutuklu çocuklar, cezaevi yerine eğitimevlerinde kalabilseydi, gelişimsel olarak daha uygun bir ortamda olurlardı. Ancak eğitimevine gidebilmek için davaların sonlanması gerekiyor ve bu süreç o kadar uzun sürüyor ki birçok çocuk 18 yaşını dolduruyor ve bu hakkı kaybediyor. Eğitimevlerine giden çocukların sayısı, tutuklananların yalnızca onda biri kadar.
İntihara Sürüklenen Çocuklar
Son on yılda cezaevlerinde 11 çocuk intihar ederek yaşamına son verdi. Bu intiharların arka planı hâlâ belirsiz. Cezaevlerindeki koşulların bu trajik sonlara zemin hazırladığı ise bir gerçek.
Çocuklar Suç Çetelerinin Kıskacında
Suç örgütleri, cezalarının düşük olması nedeniyle çocukları kullanıyor. Yaralama, hırsızlık ve uyuşturucu gibi suçlarda bu çocuklar ön safta yer alıyor. Cezaevlerinden çıkan çocukların yeniden suça yönelme oranı ise alarm verici seviyede.
Çözüm Nerede?
İnsan hakları savunucusu Sevinç Koçak'ın önerileri, bu karanlık tabloya bir ışık tutuyor:
- Çocuk tutukluluğuna son verilmesi: BM Çocuk Hakları Sözleşmesi ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu etkin bir şekilde uygulanmalı.
- Hak temelli bir politika: Çocukların yüksek yararı gözetilmeli ve hak temelli bir çocuk politikası oluşturulmalı.
- Cezaevlerinin kapatılması: Çocuklar için hapishane yerine onarıcı, geliştirici fiziksel ortamlar sağlanmalı.
- Sosyal destek mekanizmalarının güçlendirilmesi: Yoksulluğun suç örgütleri tarafından istismar edilmesinin önüne geçilmeli.
Umudun Kıyısında Çocuklar
Bir çam ağacının altındaki hediyeler ya da süslü ışıklar, cezaevlerindeki çocukların yeni yıl kutlamalarından çok uzakta. Parlak gelecek hayalleri yerini karanlık bir belirsizliğe bırakırken, çocuklar yalnızca bir rakam değil, toplumsal vicdanın en ağır sorumluluğu.
Türkiye'nin çocuklarını koruyacak bir sistem inşa etmesi gerekiyor. Çünkü bugün parmaklıklar ardında kaybedilen her çocuk, yarının kayıp bir geleceği demek.
Kaynak: Gökher Tahincioğlu / T24