Rus basınında yer alan yeni bir habere göre, Çeçenistan'ın zalim lideri şüphelerini kendine en yakın olanlara çevirdi. Suikast girişimleri söylentileri arasında en az bir düzine üst düzey yetkili - güvenlik görevlileri, bürokratlar ve akrabaları - tutuklandı ve gizli hapishanelere gönderildi.

Liberal çizgideki Novaya Gazeta'nın haberine göre bazı durumlarda tutuklular sadakatleri konusunda sorgulanırken işkenceye maruz kaldı. Diğerlerinin mal varlıklarına el kondu. Şanslı olanlar Kadirov ailesinin vakfına yüklü miktarda bağış yapmaya zorlandıktan sonra serbest bırakıldı.

Tutuklama dalgası ağustosta Çeçenistan'ın en büyük ikinci şehri Argun'un belediye başkanı İbrahim Temirbayev'in görevden alınmasından sonraki günlerde başladı. Temirbayev, Çeçen cumhurbaşkanının doğal bir müttefiki olmasa da ona sadıktı ve on yıldan uzun bir süredir görevdeydi.

Temirbayev'in beklenmedik bir şekilde görevden alınması ve yerine Çeçen devlet başkanının akrabası Khas-Magomed Kadirov'un atanmasıyla bu yaz durum değişti.

28 yaşındaki deneyimsiz Kadirov'un ataması bölgede hoş karşılanmadı. Fakat Temirbayev'in sonunu belirleyen şey görevden alındıktan sonraki üç günde yaptığı bir dizi telefon görüşmesiydi.

Novaya Gazeta'ya göre, eski belediye başkanı, Kadirov ve ailesini liberal bir açıdan eleştiriyordu. Temirbayev, Çeçen liderin "sakallı adamlarına sadık olmayı reddetti" ve sadece Vladimir Putin ve Rusya'ya cevap vereceğini söyledi.

Fakat Kadirov'un, Temirbayev'in yaptığı telefon görüşmelerinin dökümünü elde etmesi eski belediye başkanının talihsizliğiydi. Birkaç gün sonra, Temirbayev, akrabaları ve güvenlik görevlileri tutuklandı. Daha sonra müttefikleri devletteki görevlerinden alındı.

Bir sonraki hafta operasyonun çapı daha da genişledi. Çeçenistan acil servislerinin başındaki Ruslan Yakyev tutuklandı. Ardından eski başbakan yardımcısı Halid Vaihanov ve eski orman bakanı Dikmahomed Mulaev tutuklandı. Birkaç bölge yöneticisi göz altına alındı.

Çeçen hükümeti haberleri "sahte" diye niteleyerek reddetti. Fakat Kadirov'un güvensizliğinin, içeriden gelecek bir meydan okuma korkusuyla harlanmış olabileceği kesin gibi görünüyor. 

Çatışma Analizi ve Önlem Merkezi (Conflict Analysis and Prevention Centre) direktörü Ekaterina Sokrianskaia "totaliter liderler böyle davranır" dedi.

Paranoyanız varsa ve seçkinlerin bölünmesinden korkuyorsanız böyle olur.

Bu ay anonim bir sosyal medya kanalı Kadirov'a karşı düzenlendiği iddia edilen zehirleme operasyonuna dair bir haber yayımladı. Haberlerde eski iki belediye başkanının ve üst düzey yetkililerin plana dahil olduğu iddia edildi.

Bahsi geçen haberler bölgede hayli yayılsa da The Independent haberlerin kaynağını ya da doğruluğunu tespit edemedi.

Kadirov, Vladimir Putin'le yaptığı büyük güvenlik pazarlığı sonucu Çeçenistan'ı neredeyse tamamen kontrol altında tutmaya devam ediyor.

Kremlin'in desteği Kadirov'un, gazeteci Anna Politkovskaya ve insan hakları savunucusu Nataliya Estemirova'dan 2015'te Kremlin'in karanlıklarında vurulan muhalif siyasetçi Boris Nemtsov'a kadar kamuoyunca bilinen çok sayıda cinayet soruşturmasından kurtulmasını sağladı.

Rus yetkililer de en az üç kişinin ölümüne neden olan eşcinsel erkek ve kadınlara karşı uygulanan bir dizi sert önlemi inceleme konusunda aynı ölçüde isteksiz davrandı.   

Fakat Kadirov'un artan hırsı Moskova'daki pek çok üst düzey güvenlik yetkilisi için endişe kaynağı teşkil ediyor. Genellikle zalim olan lider on yılı aşan iktidarında hiçbir zaman düşmansız kalmadı.

Sokrianskaia, "Kadirov Rusya'daki en zayıf kişi, yaşamı ve hayatta kalabilmesi Putin'e bağlı" dedi.

Hayatta kalabilmek için herkesin ve her şeyin ondan korkması gerektiğini biliyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/europe

Independent Türkçe için çeviren: Miraç Eren Dereli

Oliver Carroll Moskova Muhabiri @olliecarroll