Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Çin-Avrupa ilişkilerinin gerginliklerle dolu olduğu bir zamanda Avrupa'da üç ülkeyi kapsayan turuna Fransa'dan başladı. 

Fransız-Çin diplomatik ilişkilerinin kurulmasının 60'ıncı yıl dönümü kapsamında pazar ve pazartesi günleri Fransa'da temaslar yürütecek olan Çinli lider, daha sonra Sırbistan'a ve ardından Macaristan'a gidecek.

Covid-19 pandemisinden bu yana ilk Avrupa devlet ziyaretini yapan Şi'yi yoğun bir program bekliyor. Çinli liderin Avrupa turu, ekonomik ve stratejik riskleri de beraberinde getiriyor.

Ukrayna'da Savaş

Çin ve Fransa liderleri ilk olarak Ukrayna'daki savaş konusunu ele alması bekleniyor. Görüşmeye Avrupa Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen de katılacak. Macron ve Leyen'in Çin'e karşı ticaret konusunda sert uyarılarda bulunması bekleniyor.

Jacques Delors Enstitüsü'nün ticaret jeopolitiğinden sorumlu kıdemli araştırmacı Elvire Fabry Euronews'a verdiği demeçte, asıl endişenin, Çin'e verilecek çift kullanımlı teknolojilerin Rus askeri teçhizatının yenilenmesine katkıda bulunması olduğu değerlendirmesinde bulundu.  

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR) Asya Programı Direktörü Janka Oertel de, Macron ve Leyen'in, Avrupa'nın “Moskova'nın savaş çabalarına eleştirel destekleri nedeniyle daha fazla Çinli şirkete yaptırım yapmaya hazır olduğuna dair “net bir sinyal” gönderme zorluğuyla karşı karşıya kalacaklarını ifade etti. 

Pekin yönetimi Ukrayna'daki savaşa karşı resmi olarak tarafsız olduklarını iddia ederek barış çağrısında bulsa da, Rusya'nın Ukrayna'yı tam ölçekli işgalini asla kınamadı.  Rusya ile Çin arasındaki ticaret, 2023'te Moskova'ya yönelik ekonomik yaptırımların etkisini hafifletmeye yardımcı oldu.

Elysée Sarayı'na göre, Çin “Rusya'nın ana ortaklarından biri” olduğu için Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Pekin'i bu çatışmanın çözümüne katkıda bulunmak üzere “Moskova üzerindeki nüfuzunu kullanması" konusunda teşvik etmeye çalışacak.

Ticari politika

Ticaret politikası konularındaki tartışmaların da görüşmeye damgasını vurması bekleniyor.

Élysée, Fransa'nın bir numaralı amacının Fransız ve Avrupalı şirketlerin Çin pazarına erişimini iyileştirmek ve onlar için daha adil “rekabet koşulları” elde etmek olduğunu belirtti ve “Anlaşmalar hala müzakere ediliyor” diye açıklamada bulundu.

Eurostat'a göre, AB'nin Çin ile ticaret açığı 2022'de 396 milyar euroya ulaştıktan sonra 2023'te yüzde 27 azalarak 291 milyar euroya düştü.

Fabry'ye göre, yeşil teknoloji sektöründeki dengesizlik Avrupa'nın endişelerinin odağını oluşturuyor.

Avrupa Komisyonu, rekabeti bozduğundan şüphelenilen elektrikli otomobillere ve güneş panellerine Çin sübvansiyonları hakkında çeşitli soruşturmalar başlattı.

Ancak Oertel, Macron'un Çin'in Rusya'nın askeri desteğine ve pazarı bozduğundan şüphelenilen Çin uygulamalarına ilişkin iki ana mesajının Pekin'in davranışını etkilemesinin muhtemel olmadığı görüşünde.

Oertel “Şi bağları onarma misyonunda değil, çünkü onun bakış açısına göre her şey yolunda. [Yeşil teknolojide] aşırı kapasite olmadığını ve Çin ile Rusya arasında olanların normal ticaret olduğunu savunuyor.” dedi.

Sırbistan ve Macaristan

Çin devlet başkanı, Fransa'daki temaslarını tamamladıktan sonra Avrupa'daki turuna Moskova'ya daha yakın olduğu görülen Macaristan ve Sırbistan'da devam edecek.

İki ülke aynı zamanda Çin'in Avrupa'daki Kuşak ve Yol Girişimi'ne açılan kapı olarak kabul ediliyor.

Alman milletvekili Reinhard Bütikofer, “Şi Cinping, bu iki Avrupa başkentine yapacağı ziyaretle uluslararası siyasette otoriter bir eksen oluşturmak için aktif olarak çalıştığını gösteriyor.” dedi.

Kuşak ve Yol Girişimi, ağırlıklı olarak Çin tarafından finanse edilen Budapeşte ile Belgrad arasında bir demiryolu hattını yeniden inşa etmeyi hedefliyor. Bu hat, Çin mallarını Yunanistan'ın Pire limanından Avrupa'ya taşıyacak.

Macaristan'da, Çin elektrikli araç akü fabrikalarının ülke genelinde yaygınlaşması da Budapeşte ve Pekin arasındaki ekonomik bağları gösteriyor.

Şi'nin ziyareti, NATO'nun 1999 yılında Belgrad'daki Çin büyükelçiliğini bombalamasının 25'inci yıl dönümü ile aynı zamana denk geliyor.

Oertel'e göre Şi Cinping "Avrupa'dan ziyade küresel güneyi hedef alan mesajlar taşıyor. Bunlar arasında Nato'nun genişlemesinin yarattığı tehlike ve ABD'nin uluslararası hukukunda seçici davranmasının ya da savaş çığırtkanlığını kullanmasının “Çin'in barış, diyalog ve diplomasiye bağlılığı” ile çeliştiği mesajları öne çıkıyor.

EURO NEWS