Çocuklarda güçlü bağışıklık için üç altın kural: Beslenme, uyku ve hijyen

Sabri Ülker Vakfı, çocukların bağışıklığını desteklemek için dengeli beslenme, uyku düzeni ve hijyen konularına özen gösterilmesinin şart olduğunu belirtti. Vakıftan yapılan açıklamada, koronavirüs salgını nedeniyle bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinin daha da önem kazandığı vurgulanarak, “Çocuklarımızın bağışıklığını desteklemek elimizde. Çocukluk çağında enerji ve besin ögelerine olan gereksinimin karşılanamaması, beslenme yetersizliği ve dengesizliğine bağlı çeşitli sağlık sorunlarına yol açar” denildi. Sabri Ülker Vakfı, bağışıklığı güçlü sağlıklı çocuklar için şu önerilerde bulundu:

Tabakları renklendirin

Yeterli ve dengeli beslenmek için gerekli protein, yağ, karbonhidrat, vitamin ve mineral gibi besin öğeleri, besinlerle sağlanır. Besinler, içerdikleri besin öğelerinin türleri ve miktarları yönünden farklıdır. Bazı besinler proteinden, bazıları vitamin ve mineralden zengindir. Bu nedenle çocukların tek düze beslenmesinden kaçınılmalı ve öğünlerde çeşitlilik sağlanmalıdır. Besinler, besleyici değerleri yönünden dört ana grup altında (Süt ve ürünleri, et-yumurta-kuru baklagiller, taze sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar) toplanır. Her öğünde, bu besin gruplarından besinlerin bulunarak, tabakların renklenmesi önemlidir.

Ara öğünlerde meyve, ana öğünlerde sebzeye yer verin

Bağışıklık sistemini güçlendirici özelliği olan sebze ve meyvelerin tüketimi çok önemlidir. Özellikle C vitamininden zengin, vücut direncini artırıcı özellikteki meyvelerin ara öğünlerde tüketimi teşvik edilmelidir. Sebze yemeği veya mevsim yeşilliklerinden yapılan salatalar ana öğünde tüketilmelidir. A vitamininden zengin beslenme, bağışıklık sisteminin güçlenmesine destek olur. Yumurta, süt, havuç, koyu yeşil yapraklı ve sarı sebzeler A vitamininden zengin besinlerdir. E vitamini de bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde etkili diğer bir vitamin olup, soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlara karşı vücut direncini artırmaktadır. Çocukların kahvaltılarına veya ara öğünlerine ekleyeceğiniz fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar, içerdikleri E vitamini sayesinde enfeksiyonlara karşı vücut direncini artırır.

Su tüketimini unutmayın

Vücut ısısını dengede tutabilmek için bol sıvı alımı önemlidir. Yeterli sıvı alımı vücutta oluşan zararlı öğelerin (toksinlerin) atılması, vücut fonksiyonlarının düzenli çalışması, metabolizma dengesinin sağlanmasında ve vücutta pek çok biyokimyasal reaksiyonun gerçekleşmesinde göreve sahiptir. Bu nedenle, su tüketimi artırılmalı, gazoz gibi şekerli ve gazlı içeceklerin tüketiminden kaçınılmalıdır.

Haftada 2 kez balık tüketmeye özen gösterin

Omega-3, kalbi koruduğu gibi bağışıklık sistemini de güçlendirir. Çocuklarınızın beslenmesinde Omega-3′ten zengin besinler olan ton balığı, somon, uskumru, hamsi ve cevize yer verilmelidir. Balığın kızartma yerine fırında veya buğulama yöntemi ile pişirilmesine özen gösteriniz. Haftada en az 1 kez balık tüketmek, omega-3 alımınızı destekleyerek, hastalıklara karşı bağışıklık sisteminizi de güçlendirir.

Sofranızda demir ve çinkodan zengin besinlere yer açın

Çocuğunuzun mineral alımını artırmalısınız. Minerallerden özellikle demir ve çinko bağışıklık sistemini güçlendirici özelliktedir. Demirden zengin besinler; kırmızı et, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, kereviz yaprağı, roka ve kuru kayısıdır. Et, yumurta ve deniz ürünleri çinkonun en iyi kaynağıdır. Süt ve ürünleri, kuru baklagiller, yağlı tohumlar ve tahıllar yeterince çinko içerir.

Daha sık el yıkamak

Gün içinde temas ettiğimiz yüzeyler hastalığa neden olan mikroorganizmaların vücuda alınmasını kolaylaştırarak, hastalık riskini artırır. Bunun önüne geçmek için öncelikle hijyen kurallarını doğru uygulamak gerekiyor. Çocuklara ellerini yıkama alışkanlığı kazandırılmalıdır. Hasta olan bireylerle çok yakın temas kurmamak, tüketilecek besinlerin bol su ile yıkanmış olması da yine hastalıkların önüne geçilmesine yardımcı olabilir.

Yeterli uykunun sağlanması

Okulların korona virüs salgını nedeniyle tatil edilmesi uyku düzeninde değişikliklere yol açabilir. Yeterli uyku bağışıklık sistemini, dikkat ve konsantrasyonu olumlu yönde etkileyerek derslerdeki başarının artmasına da fayda sağlıyor. Yetersiz uyku bağışıklık sistemini zayıflatarak, vücudu hastalıklara karşı daha dayanıksız hale getirebilir. Bu nedenle, çocukların okul döneminde olduğu gibi erken yatmaları, okul dönemindeki düzenlerini bozmaları ve yeterli uyku almaları sağlanmalıdır.

Kaynaklar

• Baysal, A. (2009). Beslenme. Hatiboğlu Basım ve Yayım, 12.baskı.
• Maggini, S., Wenzlaff, S., & Hornig, D. (2010). Essential role of vitamin C and zinc in child immunity and health. Journal of International Medical Research, 38(2), 386-414.
• Pekcan G. Adolesan Döneminde Beslenme. Klinik Çocuk Forumu. 4:1:38-47, 2004.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü/ Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü. Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi, Ankara, 2004.
• Samur, G. (2008). Vitaminler, mineraller ve sağlığımız. TC Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı, Ankara: Klasmat Matbaacılık.
• Kış Aylarında Beslenme, T.C. Sağlık Bakanlığı. Erişim: 23.03.2020, https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/beslenmehareket-haberler/kis-aylarinda-beslenme.html
• Okul Çağı Çocuklarında Beslenme, T.C. Sağlık Bakanlığı. Erişim: 23.03.2020,
  https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/beslenmehareket-haberler/okul%C3%A7a%C4%9F%C4%B1-%C3%A7ocuklar%C4%B1nda-beslenme.html
• Nutrition for Children and Adolescents, EUFIC. 2006.
• Calder, P. C. (2013). Feeding the immune system. Proceedings of the Nutrition Society, 72(3), 299-309.
• How to boost your immune system. Harvard Health Publishing, Harvard Medical School, 2014.
• COVID-10 (Yeni Koronavirüs Hastalığı)’na Yakalanmamak İçin Öneriler, 2019. Erişim: 23.03.2020, https://covid19.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yeni-koronavirus-hastaligi-na-yakalanmamak-i-cin-oneriler