Çocukların yanında “ötekileştirici” dil kullanmayın

Şu sıralar dünya ırkçılık karşıtı protestolarla çalkalanıyor. Toplumlarda önemli bir sorun olan ırkçılık, ülkeden ülkeye hatta kişiden kişiye de değişiklik gösterebiliyor. Irkçılığın birçok nedeninin olabileceğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Irkçılık psikolojik bir hastalık değil; inançların, öğrenilmişliklerin ve önyargıların bütünüdür. Kişinin tercihi ve bakış açısıyla öğrendiği, büyüdüğü çevredeki değerleri harmanlamasıyla ortaya birtakım önyargılar çıkabilir. Çocukluk çağında çocuğa öğretilenler veya çocuğun kendinden farklı çocuklarla kendini kıyaslaması durumunda ebeveynlerin tepkisi çok önemli” açıklamasında bulundu.

Toplumlarda ırkçılığa maruz kalan kişilerin yalnız, dışlanmış ve değersiz hissedebileceğine dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Bu kişilerde içe kapanma ve sosyal problemler görülebilir. En az bir kez bu tarz aşağılayıcı sözlere veya davranışlara maruz kalan kişi hayatının devamında birtakım psikolojik sorunlarla karşılaşabilir. Son yıllarda bir toplumsal ayrımcılığa dönüşen ırkçılık, reklamlarda, mağazalarda veya farklı noktalarda da kullanılarak ayrımcılığı destekleyebilir” diye konuştu.

Önyargılar doğuştan gelmiyor

Çocukların doğduklarında önyargılar ile doğmadıklarının altını çizen Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Küçük yaşlardaki çocuklar birbirleriyle oynarken ten renklerine, konuştukları dile veya göz şekline göre birbirlerini dışlamazlar. Çocukluk çağında çocuğa öğretilenler veya çocuğun kendinden farklı çocuklarla kendini kıyaslaması durumunda ebeveynlerin tepkisi çok önemli. Ailelere bu konuda büyük görevler düşüyor. Çocuklarına küçük yaşlarda rol model olmalılar. Herkesin hayatına saygılı olmaları konusunda konuşmaları ve ona göre davranmaları son derece önemli. Ne yazık ki ırkçılığın etkilerini çok küçük yaşlardaki çocuklarda bile gözlemlemekteyiz” dedi.

Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, ebeveynlere önerilerde bulundu:

• Ebeveynler küçük yaşlardan itibaren çocuklara her bir bireyin farklı olabileceğini anlatmalı.
• Kişisel özellikleri farklılıkları çocuklara anlatırken herkesin eşit ve herkesin çok değerli olduğu vurgulanmalı.
• Çocuk oyuncak seçerken özgür bırakılmalı müdahale edilmemeli. (Seçtiği oyuncak bebeğin cinsiyetine, ten rengine, saç rengine karışılmamalı)
• Çocukların yanında ırkçı ve ötekileştirici dil kullanılmamalı.
• Çocuklarla kendinden başka bireylere saygı duyması konusunda küçük yaşlardan itibaren konuşmalar yapılmalı, en önemlisi onlara örnek olmalı.