“Cumhurbaşkanı Adayı Siyasi Ahlak Sahibi Olmalı”

Türkiye’de parlamenter sisteme dönüş hedefiyle iş birliği yapan altı siyasi parti lideri, seçim hazırlığını değerlendirdikleri buluşmalarının ardından ortak Cumhurbaşkanı adayını “uzlaşmacı, özgürlükçü ve siyasi ahlak ilkelerini benimsemiş” kişi olarak tarif etti.

Demokrat Parti Genel Merkezi’ndeki iftar yemeğinde ev sahibi Gültekin Uysal, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ile DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, ortak Cumhurbaşkanlığı adayına ilişkin “tarif” gerilimini görüştü. Sonuçta altı lider imzalı ortak açıklamada, “uzlaşmacı, özgürlükçü, demokratik değerleri içselleştirmiş, milletimizin tamamını kucaklayan, siyasi ahlak ilkelerini benimseyen, liyakat sahibi bir aday” tarifi kamuoyuyla paylaşıldı. Açıklamada, aslında yeni bir tarif yapılmadığı görüşü ise, “Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda liderler olarak birçok kez vurguladığımız gibi” ifadesiyle savunuldu. Ancak “siyasi ahlak ilkelerini benimseyen” kişi olması şartıyla eski AKP’li isimlere de adaylık için kapı açıldığı yorumu yapıldı.

Altılı masa toplantısında, Uysal’ın “20 yıllık AKP döneminde sorumluluğa ortak olmamış olmak” şeklindeki Cumhurbaşkanı adayı tarifinden AKP’den ayrılan isimler Davutoğlu ve Babacan’ın rahatsızlığını dile getirmesi bekleniyordu. Uysal’ın memleketi Afyonkarahisar’dan getirdiği kaymaklı ekmek kadayıfı ikramı yanı sıra Akşener’in de Gaziantep’ten getirdiği baklava çerçevesince “Cumhurbaşkanı adayı tarifi tartışmasını tatlıya bağlamak” amaçlanıyordu. Altı lider imzalı ortak açıklamada, beklendiği üzere ortak Cumhurbaşkanı adayı olarak kimin gösterileceği konusunda isimler çerçevesinde değerlendirme yapılmadı. Bu konuda AKP-MHP iktidarınca seçim günü ilan edilmesiyle birlikte “aday kim?” sorusuna yanıt verileceği yönündeki tutum korunurken, beklentiler aksine aday tarifi meselesine açıklamada yer verildi. Bunun özellikle son iki hafta içerisinde “altı siyasi parti tarafından ortak Cumhurbaşkanı adayı gösterilemeyeceği” yönündeki iddiaya yanıt olarak yapıldığı kaydedildi. Altı lider buluşması öncesinde ise, “seçim takvimi ilan edildiğinde ortak Cumhurbaşkanı adayı da ilan edilecek” noktasında görüş birliği olduğu belirtilmişti. Buna rağmen ortak açıklamada aday özelliklerine ilişkin tarifte bulunulması, altı parti arasında aday tartışması kaynaklı rahatsızlığı da ortaya koymuş oldu.

Açıklamada, “Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda liderler olarak birçok kez vurguladığımız gibi uzlaşmacı, özgürlükçü, demokratik değerleri içselleştirmiş, milletimizin tamamını kucaklayan, siyasi ahlak ilkelerini benimseyen, liyakat sahibi bir aday belirleyeceğiz” denildi.

İktidar değişikliğiyle sistemi değiştirme vurgusu korundu

Ortak açıklamada, 23 Nisan 1920’nin 102’nci yıldönümü ardından 24 Nisan’da buluşulduğu vurgulanarak, “TBMM’ye yeniden itibar kazandıracak “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” konusundaki kararlılığımızı bir kez daha teyit ediyoruz” ifadesi kullanıldı. Dolayısıyla altı siyasi parti arasındaki seçimlerde başarı sağlayarak iktidar değişikliğiyle parlamenter sisteme geçiş hedefinden vazgeçilmediği işaret edildi. “Bu bağlamda, iktidarın yeni seçim yasası ile yapmak istediği siyaset mühendisliğine karşı iş birliğimizi derinleştirerek sürdürme yönündeki çalışmaları” gözden geçirdiklerini belirten altı lider, aynı zamanda derin yoksulluğa yol açan ekonomik tabloyu görüştüklerini de açıkladı.

ABD Başkanı Biden’a ve AKP’nin sessizliğine tepki

Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki 24 Nisan 1915 kararı ardından yaşanan olaylarla ilgili ABD Başkanı Joe Biden’ın ilk kez geçtiğimiz yıl “soykırım” ifadesini kullanması ve buna karşı AKP iktidarınca yeterince tepki gösterilmediği tartışması da ortak açıklamada yer aldı. “Bugün ABD Başkanı Joe Biden’ın tarihi gerçekleri siyasi istismar aracı yapan açıklamasını kınıyoruz” diyen altı lider, “Geçen sene ‘soykırım’ ifadesinin ABD Başkanı tarafından ilk kez kullanılmasına güncel kaygılarla sessiz kalan iktidarın bu ağır vebalin ortak sorumluluğunu taşıdığını vurguluyoruz” mesajını verdi.

Altı parti yasal mevzuat hazırlığına başlıyor

Yol Haritası Komisyonu olarak adlandırılan Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçiş sürecine ilişkin hazırlıkları yürütecek genel başkan yardımcılarından oluşan çalışma grubunca neler yapılacağına karar verildi. Açıklamada, “Anayasal ve yasal mevzuatla ilgili çalışma grubu; 1. Siyasi ahlak yasası, 2. Ekonomik ve Sosyal Konseye işlerlik kazandırılması ile ilgili düzenlemeler, 3. Merkez Bankası bağımsızlığının teminat altına alınması, 4. Uzun vadeli strateji ve planlamadan sorumlu bir kurumsal yapının oluşturulması, konularında yasal hazırlık yapılması için görevlendirilmiştir” denildi.

Açıklamada, seçim güvenliğiyle ilgili çalışma grubuyla ilgili değerlendirme yapıldığı da kaydedildi.

Sonraki altılı buluşma 29 Mayıs’ta olacak

Türkiye’de muhalefet cephesindeki altı siyasi parti arasında komisyon çalışmaları gelecek hafta itibariyle devam edecek. Liderler ise 24 Nisan’da başlayarak 25 Nisan’ın ilk saatinde devam ettirdikleri toplantı ardından sosyal medya mesajlarıyla kısa değerlendirmelerde bulundu.

Liderler, “Biz de 29 Mayıs tarihinde Gelecek Partisi Genel Merkezimizde liderleri ağırlamaktan onur duyacağız” diyen Ahmet Davutoğlu’nun misafiri olacak.

İyi Parti Lideri Meral Akşener, “Güçlü, mutlu ve zengin bir Türkiye’nin anahtarı olan parlamenter sistem önerimizin detaylarını ve gündemdeki güncel gelişmeleri değerlendirdiğimiz bu kıymetli toplantı için başta ev sahibi Sayın Gültekin Uysal olmak üzere tüm genel başkanlara teşekkür ediyorum” mesajını paylaştı.

Saadet Partisi Lideri Karamollaoğlu da, “Ortak sorunlarımız karşısında ortak sorumluluklarımızın farkındayız. Başta ev sahibi Gültekin Uysal Bey olmak üzere, Sayın Genel Başkanlara teşekkür ediyor; bu verimli toplantıda aldığımız kararların hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum” ifadesini kullandı.

Ev sahibi Demokrat Parti Lideri Gültekin Uysal ise, “Bu ortak, güçlü ve sarsılmaz iradenin mimarı, işleyen bir demokratik sistem ve adalet için emek veren Kıymetli Genel Başkanlara bir kez daha teşekkürler; ayaklarınıza sağlık” mesajını paylaştı.

Yıldız Yazıcıoğlu / VOA