Cumhuriyetçi Parti'den adaylığını açıklayan Ron DeSantis kimdir?

Florida eyaletinin Cumhuriyetçi Partili Valisi Ron DeSantis, 2024 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'den aday olduğunu açıkladı.

DeSantis’in partideki adaylık yarışında eski Başkan Trump’a karşı en güçlü rakip olması bekleniyor.

Amerikan siyasetindeki muhafazakar hareketin önde gelen aktörlerinden biri olan 1978 doğumlu Ronald Dion DeSantis, İtalyan kökenli bir ailenin oğlu.

Askeri kariyeri

2001'de Yale Üniversitesi'nden tarih derecesini alan, 2005'teyse Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde eğitimini tamamlayan DeSantis, Harvard'dan mezun olmadan önce, 2004 yılında ABD Donanması'na girdi.

2007 yılında zamanın ABD Başkanı George W. Bush'un Irak'taki Amerikan askerlerinin sayısını arttırma kararıyla birlikte 2007 sonbaharında ABD Donanması'nın özel komando birimi SEAL'ın Felluce'deki komutanına hukuk danışmanlığı yapmak üzere Irak'a gitti. 2010'da donanmadaki aktif görevini bırakan ve yedek asker olan DeSantis, 2019 yılında ilk kez Florida Valisi seçilerek göreve başlamasından bir ay sonraysa deniz kuvvetlerinden ayrılarak askeri kariyerini sonlandırdı.

DeSantis, orduda görev yaptığı süre içinde Bronz Yıldız Madalyası, Küresel Terörle Mücadele Hizmet Madalyası, Irak Kampanyası Madalyası'na layık görüldü.

Siyasete girişi

DeSantis, 2012 yılında Florida eyaletinin kuzeydoğusundaki 6'ncı seçim bölgesinden Temsilciler Meclisi'ne seçildi. 2014 ve 2016 yıllarındaki seçimlerde de aynı başarıyı tekrarlayan DeSantis, 2015 yılında Temsilciler Meclisi'nde muhafazakar Özgürlük Grubu'nu kurdu.

Kongre'deki muhafazakar kanat Çay Partisi'nin de desteğiyle 2015'te Florida'dan Senato yarışına gireceğini açıklayan DeSantis, Florida Senatörü Marco Rubio'nun yeniden seçilmek için yarışa gireceğini açıklaması üzerine geri çekildi. DeSantis, 2016 yılında Başkan seçilen Donald Trump'ın en yakın müttefiklerinden ve destekçilerinden biriydi.

Florida Valiliği dönemi

DeSantis, 2018 yılında Demokrat Partili Andrew Gillim'un Florida'nın ilk siyah valisi iddiasıyla girdiği Florida valilik yarışını yüzde 49,2'ye karşı yüzde 49,6 gibi çok dar bir marjla dönemin Başkanı Donald Trump'ın desteğiyle kazandı.

Dört yıllık ilk dönem valiliği sırasında patlak veren COVID-19 pandemisine karşı alınan önlemleri diğer eyaletlere göre daha kısa sürede kaldıran DeSantis, eyalet çapında maske kullanımı zorunluluğu getirilmesine karşı çıktı, 2020-2021 öğrenim yılında tüm kamu okullarında yüz yüze eğitime geri dönülmesi kararı aldı.

2022'deki seçimlerde bir kez daha Florida Valisi seçilen Ron DeSantis, imzalayarak yasalaştırdığı tartışmalı tasarılarla özellikle LGBT toplumunu, kürtaj hakları savunucularını ve dünyanın en büyük şirketlerinden Disney'i karşısına aldı.

“'Eşcinsel' Deme” Yasası

DeSantis, kamuoyunda “'Eşcinsel' Deme'” yasası olarak bilinen Eğitimde Ebeveyn Hakları Yasa Tasarısı'nı geçen yıl Mart ayında imzalayarak yürürlüğe soktu. Muhafazakar tabana hitap eden ve büyük tartışma yaratan yasa, anaokulundan 3'üncü sınıfa kadar okullarda cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği konularında eğitim verilmesini yasaklıyor.

Yasayı destekleyenler, bu yasa sayesinde anne babaların çocuklarına LGBT konusunun çocuklara anlatılmasında söz sahibi olacaklarını savunuyor. Yasa ayrıca ailelere, dersliklerde yasayla uyuşmayan tarzda eğitim verilmesi halinde ilgili okul bölgeleri aleyhine dava açma hakkı tanıyor. DeSantis, yasayı imzalamadan önce yaptığı açıklamada, “Anaokulu çağındaki çocuklara 'ne isterseniz o olabilirsiniz' tarzında mesajlar vermenin uygunsuz olduğunu” söylemişti.

Geçtiğimiz Nisan ayındaysa üyeleri DeSantis tarafından atanan Eyalet Eğitim Kurulu, LGBT karşıtı olarak tanımlanan yasanın kapsamını genişleterek cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği konularının liseler dahil tüm sınıflarda işlenmesinin yasaklanmasını kabul etti. Bu kural, 4'üncü sınıftan 12'nci sınıfa kadar cinsel yönelik ve cinsiyet kimliği başlıklarının, mevcut eyalet eğitim standartları kapsamındaki seçmeli üreme sağlığı dersleri haricinde işlenmesini yasaklıyor.

Desantis-Disney düellosu

Florida eyaletinin en büyük işverenlerinden biri olan medya ve eğlence şirketi Disney'nin hak savunucuları tarafından “LGBT düşmanlığı” olarak tanımladığı yasaya muhalefet etmesi, DeSantis'in Disney'i karşısına almasına yol açtı. Florida eyaletinin Orlando kenti yakınlarında dev eğlence parkları, oteller ve tatil köyleri işleten Disney, 1967 yılında Florida eyaletiyle varılan bir anlaşma sonucu eyalette özel vergi statüsüne sahip.

Düzenleme uyarınca Disney, geçmişteki adıyla Reedy Creek Kalkınma Bölgesi, şimdiki statüsüyle ise Orta Florida Turizm Bölgesi olarak bilinen Orlando ve civarındaki alanda kendi imar planlamasını yapma, inşaatlarda kendi ruhsatlandırma sürecini yönetme, kendi itfaiye ve ambülans hizmetleri için vergi toplama, kendi elektriğini üretme yetkisine sahip.

Ancak geçtiğimiz yıl Nisan ayında Florida Eyalet Meclisi, Disney'nin bölgedeki özerklik statüsünü ve imtiyazlarının 1 Haziran 2023 itibarıyla kaldırılması için hazırlanan tasarıyı kabul etti. Tasarıyı imzalayarak yasalaştıran DeSantis, Disney'nin çeşitlilik ve kapsayıcılık programını sonlandırmaması durumunda daha fazla yaptırımla şirketin karşısına çıkacağı uyarısında bulundu.

Disney ise DeSantis aleyhine “anayasaya aykırı misilleme eylemlerinde bulunduğu” gerekçesiyle dava açarak DeSantis'in Disney'in ifade özgürlüğünü, mülkiyet haklarını, sözleşme şartlarını ihlal ettiğini kaydetti. Hukuki süreç halen devam ediyor.

Cinsiyet değiştirme tedavilerine ve trans haklarına engelleme

Florida Valisi DeSantis, 18 Mayıs'ta ergenlik hormonlarını baskılama yoluyla buluğ çağındaki gençlere ”cinsiyet doğrulama” tedavisi uygulanmasının yasaklanması tasarısını imzalayarak yasalaştırdı. Yasa ayrıca yetişkin trans bireylerin sağlık hizmetine erişiminin önüne engeller getiriyor.

“Bu yasa reşit olmayanların ergenlik hormonlarını baskılama ve geri çevrilmesi imkansız başka uygulamalar yoluyla kötürüm hale getirilmesini engelleyecek” diyen DeSantis, “tuvalet yasası” olarak bilinen tasarıyı da imzaladı.

Yasa, kamuya ait binalarda tüm tuvaletlerin ve soyunma odalarının kişilerin doğuştan sahip oldukları cinsiyete göre kullanılmasını zorunlu kılıyor.

voa