Depresyon Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Nedir?

AYAĞA KALK! UYUMAK İÇİN ÖNÜMÜZDE SONSUZLUK VAR…

Öncelikle depresyon ciddi ancak tamamen tedavi edilebilir bir hastalıktır. Hepimiz hayatımızın belli dönemlerinde sıkıntılar ile boğuşuruz. Bunlar; ailevi sıkıntılardan tutun, iş hayatınızdaki sıkıntılar, ekonomik veya çevresel faktörlere bağlı sıkıntılar olabilir. Bu dönemlerde hayattan zevk alamama, mutsuzluk duyguları artabilir. Fakat her bu döneme girdiğimizde depresyon olmayız. Çünkü depresyon basite indirgenemeyecek kadar ciddi ve tedavi edilmesi gereken bir ruhsal problemdir.

Çağımızda bir çok etkiler ile ortaya çıkan depresyon çevresel faktörler, şehir hayatı, iş hayatı, aile hayatı, ekonomik zorluklar, hayatınızda ki köklü değişiklikler ve değişimler depresyona yol açabilir. Çok sevdiğiniz bir insanı kaybetme sonrası derin boşluk ve çaresizlik duygusunun artması ile depresyona yakalanan bir çok hasta vardır. Bazı kişilerde emeklilik, iş değiştirme, boşanma, evlenme gibi hayatın bütününü etkileyen faktörler depresyona yol açabilir.

Depresyon dünya genelinde nüfusun yaklaşık %15’ini bir şekilde etkilemektedir. Kadınlarda depresyona yakalanma riski erkeklere göre iki kat daha fazladır. Depresyona yakalanmanın yaşı yoktur. Çocuk yaşta da depresyon ortaya çıkabilirken yaşlılıkta da görülebilir.

GÜZEL GÜNLER SANA GELMİYORSA, SEN ONLARA GİT!

Bir kişiye depresyon tanısı konulabilmesi için etkilerin en az 15 gün sürmesi gerekmektedir. Aslında yaşanılan her duygusal çöküntü depresyon değildir. Depresyonda genel olarak aşağıda belirttiğimiz etkiler ile beraber hayatınızda meydana gelen olum durumlardan zevk alamamak, mutlu olamamak, insanlardan uzaklaşmak gibi etkileride üzerinde barındırır. Burada ana kriter 15 günü geçmesi ile beraber belirgin sıkıntıların ortaya çıkmasıdır.

Depresyona Yakalanma Nedenleri

• Bu acılara neden olan olaylar, kayıplar ve yas,

• İş hayatında yaşanılan sıkıntılar ve işsizlik,

• Evlilik, boşanma, aile sorunları,

• Doğum ve lohusalık süreci,

• Kalıtsal yatkınlık (aile içerisinde depresyona yakalanmışlık var ise diğer bireylerde görülme olasılığı yüksektir.),

• Ruhsal çöküntüye sebep olabilecek hastalıklar (Kanser, MS, Epilepsi vb) ve ilaçlar,

• Menapoz – Antrapoz dönemleri,

• Mevsim değişiklikleri.

Yukarıda belirtilen depresyona yakalanma nedenlerinden bir veya daha fazlasına yakalanan kişilerin depresyona yakalanacağını söylemek yanlıştır. Bunlar depresyona yakalanma risk faktörleridir.

KORKMA!

Depresyon Belirtileri

• Ümitsiz, Çaresiz ve tükenmişlik hissi ve hayattan zevk alamamak

• Duyguların kontrol edilmesinde güçlük,

• Günlük aktiviteleri yerine getirememe yada ilgi azalması,

• İştahta belirgin bir şekilde artış veya azalma,

• Kilo kaybı veya kilo artışı,

• Cinsel ilgi ve isteklerde belirgin azalma

• Sosyal aktivitelerde yavaşlama ve isteksizlik,

• Dikkat dağınıklığı ve unutkanlık,

• Uyku problemleri (Aşırı uyku, uykusuzluk, parça parça uyumalar),

Yukarıda belirttiğimiz etkilere eklemeler elbette yapılabilir. Çünkü bu etkiler ile beraber kişiden kişiye değişen bazı etkilerde olmaktadır. Örneğin nedeni belli olmayan eklem ağırıları, ölüm korkusu, intihar düşünceleri gibi etkilerde ileri seviye depresyon hastalarında görülebilmektedir.

Depresyon Ömür Boyu Sürer mi?

Bazı bireyler depresyon rahatsızlığının ömür boyu süreceğini ve hiç geçmeyeceğini söylemektedir. Bu çok yüzeysel bir açıklama olup yanlıştır. Depresyona yakalanma nedenleri göz önünde bulundurularak ve depresyonun seviyesi belirlenerek çok kısa sürede yada uzun vadede depresyon atlatılabilir ve eski yaşam kalitesi tekrar sağlanabilir. Fakat depresyon tedavisi uygulanmadığı yada düzgün bir tedavi yöntemi ve yolu belirlenmediği zaman depresyon kronik bir hal alıp ömür boyu yakanızı bırakmayabilir.

SABIRLI OL! GÜNEŞ SANA GELMİYORSA, SEN ONA GİDECEKSİN.

Depresyonun bitmesi için öncelikle depresyona giriş nedenlerinin ortadan kalmış olması gerekir. En basit şekilde anlatmak gerekirse, bir trafik kazası geçirdiğimizi ve bundan dolayı büyük bir üzüntü ve kaygı yaşadığımızı düşünelim. Bir yıl sonra aracımız ile seyahat ederken kaza yaptığımız bölgeden geçtiğimizi düşünelim. O an nasıl bir psikoloji içerisinde oluruz. Kaza anı aklımıza gelir ve kötü oluruz değil mi? İşte depresyonun bitmesi de tam olarak bu şekildedir. Eğer bizi depresyona sürükleyen nedenler ortadan kalkmaz ve sürekli önümüze gelirse depresyondan kurtulmak biraz zor olacaktır.

Depresyon Türleri Nelerdir?

Depresyon tek bir hasta grubunun yakalandığı rahatsızlık değildir. Depresyona yakalanan her hastanın şikayetleri ve hastalık belirtileri farklıdır. Bu belirtiler ve hasta üzerindeki etkilerine göre depresyonun türü belirlenir ve tedaviler bu yönde yapılılır.

Majör Depresif Bozukluk (Majör Depresyon) Nedir?

Majör depresyon normal günlük yaşantınızı etkileyerek aktivitelerinizi yerine getirmenizi engeller. Majör depresyon hastalarında derin ve sürekli umutsuzluk ve çaresizlik hissi görülmektedir.

Majör Depresyon Belirtileri

• Çalışmada güçlük veya çalışamama,

• Uykusuzluk ile güçsüzlük, halsizlik ve bitkinlik hali,

• Yemek yemede zorluk ile aşırı kilo kaybı.

• Majör Depresyona yakalanmadan önce keyfi alınan tüm aktivitelerden keyif almama, mutsuzluk, isteksizlik,

• Olayların boyutunun durumu önemsiz olup olaylara ilgiliz ve kalmak,

• Depresif ruh hali.

Majör Depresyon Risk Grubu

Majör depresyon için yaş grubu belirtmek doğru değildir. Çocuklar, gençlerde, yetişkinlerde ve yaşlılarda majör depresyon görüşebilir. Kadınlar erkeklere göre 2 kat daha fazla majör depresyona girme riski taşımaktadırlar. Kadınlarda hormonal değişimlerin majör depresyona neden olabileceği düşünülmektedir (hamilelik, düşük, menapoz, mensturasyon, bluğ çağı).

KORKMUYORUM! ÇÜNKÜ BEN GÜÇLÜ BİR İNSANIM!

Kadınlarda majör veya klinik depresyona yakalanma risk faktörleri arasında iş ve ev hayatında artan sorumluluklar vardır. Özellikle çalışan kadınların erkeklere göre sorumluluklarının çok daha fazla olmasından dolayı majör depresyon riski artmaktadır.

Majör Depresyona Yakalanma Nedenleri

Sevdiklerini kaybetme: Ölüm, boşanma ve ayrılıktan doğan kaybetme üzüntüsü.

Yaşamsal Değişimler : Taşınma, mezuniyet, iş değişikliği, evlilik, emeklilik, işten çıkarılma

Kişisel Çatışma : Aile ve iş hayatında olan kişiler ile çatışma hali.

Cinsel ve duygusal istismar, taciz, tecavüz.

Kalıtsallık (Ailede görülen majör depresyonun bir sonraki nesile geçmesi).

Majör Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?

Bu durumu teşhis edecek kişi psikiyatri doktorlarıdır. Hastayı bir çok açıdan değerlendirir, dinler  ve teşhis koyar. Bu teşhis sırasında kişinin ve ailesinin psikiyatrik geçmişi hakkında kapsamlı bilgiyi hastadan ve aileden toplar.

Kronik Depresyon Nedir?

Kronik depresyon uzun süren depresif ruh halina denilmektedir. Kronik depresyon iki yıl  ve fazla süre alan depresyon türüdür. Majör depresyona göre daha az şiddetlidir. Kronik depresyon yaşayan hastanın günlük yaşantısı bundan etkilenmez. Kronik depresyonu olan hastaların majör depresyon geçirme riskleri yüksekler.

Atipik Depresyon Nedir?

Atipik depresyonda aşırı uyuma hali, yorgunluk, halsizlik, bitkin ruh hali, reddedilmeye karşı hassasiyet, olarak karşı verilen tepkilerde kötüleşen yada iyileşen ruh hali görülmektedir. Sıradan depresyonda ise yayın üzüntü görülmektedir.

Bipolar Depresyon Veya Manik Depresyon Nedir?

Karmaşık ruh hali bozukluğudur. Bu hastalarda bazen mutluluk çok yüksek olabileceği gibi sinirlilik, üzüntü halide karmaşıktır. Duyguları yüksek yaşayan manip depresyon hastaları klinik depresyon dönemleri geçirebilmektedir. Bipolar I ve Bipolar II olarak iki alt türü bulunmaktadır. Bipolar I’de hastaların en az bir manik dönem geçmişi vardır ve buna majör depresyon dönemleride katılabilmekteçdir. Bipolar II hastaları en az bir majör depresyon dönemi ve an az bir hipomanik (hafif coşun) dönem geçmişi bulunmaktadır.

Mevsimsel Depresyon Nedir?

Genellikle sonbahar ve kış mevsimlerinde başlayıp ilkbahar ve yaz zamanı biten depresyon türüdür. Mevsimsel bozukluk denilen bu depresyon türü her yıl aynı zamanda oluşur ve sonrasında ortada diğer bir döneme kadar kaybolur.

Depresyon Tedavisi

Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?

Öncelikle depresyonun tedavi edilebilir bir ruhsal rahatsızlık olduğunu belirtmekte fayda var. Tedavi edilmeyen, tedavisi geciktirilen bireylerde dolaylı yada doğrudan kendisine zarar verme faktörleri ortaya çıkabilir. Depresyon tedavi edilmediği zaman bir çok hastalığa da katkıda bulunabilir.

Depresyon tedavilerinde en yaygın ve etkili tedavi yöntemi ilaç ve psikoterapinin birlikte yürütülmesidir. Toplumumuzda depresyon ilaçlarına karşı haksız yere bir ön yargı vardır. Bazı kişiler depresyon hastalarına verilen ilaçların hastayı iyileştirmeyeceğini ve hastayı ilaç bağımlısı yapacağını düşünürler. Bu düşünce çok yanlış olmak ile beraber depresyona yakalanmış hastanın çaresizliğini arttıracak ve umutsuzluğa sürükleyecektir.

Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlara antidepresan denilmektedir. Bu ilaçların yan etkileri az olmakla beraber bağımlılık yapma gibi bir etkileri de bulunmamaktadır. Unutmayın ilaçlar sizi kötü yapmak için değil iyi yapmak için varlar. Son yıllarda depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar kendi başlarında hastağı %70’e kadar iyileştirdiği görülmütür.

Psikoterapi kişini olumsuz düşünce ve davranış biçimlerinin değiştirilmesi ve hastalık ile mücadele etmesi için daha aktif olmasını sağlar.

Önemli ve Yararlı Notlar:

Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar doktor kontrolünde alınmalıdır ve doktorunuzun tavsiyesi dışında kesinlikle doz değişimi yapılmadan aynı saatlerde kullanılmalıdır.

Depresyon tedavisi için hastaya verilen ilaçlar ilk iki haftada etkilerini göstereceğinden sabırlı olmanızda fayda vardır. Bu iki hafta içerisinde ilaç vücudunuzda ve ruh halinizde bazı değişikliklere yol açabileceğinden korkuya kapılıp ilaçları kendi başınıza bırakmayın yada dozu arttırmayın.

Unutmayın ki depresyon birden biri ortaya çıkan ve çıktığı anda oluşan bir rahatsızlık değildir. Bu nedenle depresyon tedavisinde iyileşme için sabırlı olunuz.

Doktorunuz sizin bu süreçteki en iyi arkadaşınızdır. Her türlü sıkıntınızı, endişelerinizi, korkularınızı ve aklınıza takılanları doktorunuz ile paylaşıp bilgi alınız.

Kendinizi uzun bir süre iyi hissetseniz bile ilaçlarınızı asla bırakmayın!

Tedavinin nasıl devam etmesi gerektiğin, ne zaman bitirileceğini, ilaçların dozları hakkında bilgileri doktorunuz dışından almayın ve dışarıdan ilaç kullanımınızı değiştirecek müdahalelere izin vermeyin.

Fiziksel olarak aktif olun ve kendinize günlük küçük ve yapabileceğinizi bildiğiniz hedefler koyun.

Uyandıktan sonra yatakta uzun süre beklemeyin.

Ve son olarak bir kez daha söylemeyi görev bilerek lütfen ilaçlarınızı zamanında ve doktorunuzun size önerdiği dozda alınız. Asla doktorunuza danışmadan ve doktorunuzun söyledikleri dışında ilaç bırakmayın ve doz değiştirmeyin. Basit bir depresyon rahatsızlığınızı yanlış, düzeniz ilaç kullanımı ile majör veya klinik depresyona çevirebilirsiniz.

BEN DEPRESYONDAN DAHA GÜÇLÜYÜM! O BENDEN KORKSUN!!!

KAYNAK: http://www.merabu.com/saglik/psikoloji/depresyon-cesitleri/