Doğu Türkistan’daki toplama kamplarından çıkanlar yaşadıklarını anlattı

Çin’in Doğu Türkistan’daki zulmünün en büyük kanıtlarından biri olan toplama kamplarından çıkanlar yaşadıklarını anlattı. Kamplardan çıkan Kazak Türkleri, “Ölmek tüm ızdıraplara son verecekti” dedi.

Çin’in Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında zorla tuttuğu ve sonrasında özgürlüğüne kavuşan Kazak Türkleri yaşadıklarını anlattı. Çin yönetiminin ‘Eğitim merkezi’ olarak nitelediği toplama kamplarında işkence gördüklerini belirten Kazak Türkleri, “Ölmek tüm ızdıraplara son verecekti” ifadelerini kullandı.

BBC'nin haberine göre, ülkesine dönen Kazak Türkleri, kamplarda tutuldukları sürede işkence gördüklerini, dövüldüklerini ve kendilerine bilinmeyen maddeler enjekte edildiğini söyledi. Haberde, kampta uzun süre kaldığı belirtilen kişilerin görüntülü röportajlarına ve ifadelerine yer verildi.

Kazak Türkleri ve Uygur Türkleri ile diğer Müslüman azınlıkların yüzyıllar boyunca Çin-Kazakistan sınırında özgürce yaşayıp hareket ettiği vurgulanan haberde, son dönemde Çin’in İslamiyet'e yönelik kısıtlamalarının devam ettiği belirtildi.

"ÖLMEK TÜM IZDIRAPLARA SON VERECEKTİ"

Bu kamplarda 17 ay tutulduğu belirtilen Dursunbey, "Beni bir zindana yani yerin altında bir yere kapattılar. Ceplerimi kontrol edip cüzdanımı ve kemerimi aldılar, yerin 20 metre altında bir odaya götürdüler. Demirden bir sandalyeye, ellerimi kollarımı ve vücudumu zincirlediler." diye konuştu.

Dursunbey, serbest bırakılmasının ardından polise kayıt yaptırmasının istendiğini anlattı. Kendisinden Çin polisinin kullandığı gibi bir şapka takmasını, bir güvenlik görevlisi gibi kurşun geçirmez bir yelek giymesini, kalkan ve cop kuşanmasını istediklerini anlatan Dursunbey, "07.00'dan 20.00'a kadar devriye gezdik. Bize yiyecek vermediler ve ödeme yapmadılar." diye konuştu. Dursunbey, kabuslar gördüğünü, Çin'de kendisine yapılanları düşündüğünü dile getirerek, "Hala korkuyorum. Hala kalbim acıyor." dedi.

Eşinin 25 Ocak 2017'de Çin sınırını geçtiğini dile getiren Gülnur adlı Kazak kadın da "Eşimi, telefonunda WhatsApp uygulaması yüklü olduğu gerekçesiyle gözaltına aldıklarını söylediler. Çin, bir babayı çocuklarından ayırdı." ifadesini kullandı.

Gülnur, eşinin serbest bırakıldığını ancak pek çok Kazakistanlı gibi ev hapsinde tutulduğuna inandığını söyledi.

‘Eğitim merkezi’ olduğu öne sürülen zorunlu kamplarda 4 ay kalan Orinbey de kamplardaki yetkililere Kazakistan'a ne zaman döneceğini sorduğunu ve "Çinceyi öğrendiğinde!" cevabını aldığını aktardı.

Orinbey, "Ellerini havaya kaldır dediler, ben de kaldırdım. Üzerime su döktüler. Su mu yoksa başka bir şey miydi bilmiyorum ama bağırdım ve bayıldım. Kendime zarar vermek istediğim zamanlar oldu. Ölmek istemedim ama olanlardan dolayı intiharı düşündüm. Ölmek tüm ızdıraplara son verecekti." dedi.

Çin'in bu kamplarında 15 ay tutulan Gülzira da "Binanın girişinde Çince ve Uygurca meslek okulu yazıyordu ama okul değildi, kamptı, hapishaneydi. Üç ay sonra bize bilinmeyen madde enjekte ettiler. Reddetmemiz halinde daha zorlu bir kampa gönderileceğimizi söylediler." dedi.

Fabrikada eldiven diktiğini kaydeden Gülzira, şunları söyledi:

"Nereye giderseniz gidin köy polisinden izin almanız gerekiyor. Bunu yapmazsanız, hükümete karşısınız ve bir kampa geri gönderileceksiniz anlamına geliyor. Beni Çinlileştirmeye çalışmalarına rağmen inancımı içimde sakladım. Kazak ve Müslüman kimliğim değişmedi. Allah beni korudu. Kazak olmakla gurur duyuyorum. Bir vatanım olmasından gurur duyuyorum." ifadelerini kullandı.

BİNLERCE KAZAK TÜRKÜNDEN HABER ALINAMIYOR

İngiltere'deki Çin Büyükelçiliği, bu tür iddiaların "tamamen söylenti" olduğunu savundu ve kamplarda "eğitim görenlerin" şu an serbest olduğunu iddia etti.

Binlerce Kazak Türkünün hala kayıp olduğu öne sürülürken, aileleri, videolar çekerek bu kişilerin kayıp olduğuna ilişkin tanıklık ediyor ve fotoğraflarını paylaştıkları yakınlarının en son nerede ve ne zaman görüldüğünü soruyor.

Çin, kamplardan "mezun olanların" tamamının iş hayatında "desteklendiğini" öne sürse de kamplardan çıkan kişiler, zorla çalıştırıldığını söylüyor.

Çin'de 500 binin üzerinde Kazak vatandaşının yaşadığı tahmin ediliyor. 2017'den bu yana binlerce Kazak Türkünün Doğu Türkistan’daki tartışmalı kamplarda tutulduğu iddia ediliyor.

Washington merkezli sivil toplum kuruluşu Çin İçin Vatandaş Gücü Girişimleri Kurumu, Ağustos 2019'da "Doğu Türkistan’daki Zorla Çalıştırılan Mahkumlar" konulu panel düzenleyerek, Çin'in Doğu Türkistan’da uyguladığı zorla çalıştırma politikalarını ele alan bir rapor paylaşmıştı. Raporda, "Çin, Sincan Doğu Türkistan’daki muhalifleri cezalandırmak için çok sayıda çalışma kampı kurdu. Bu sebeple, yerel ve uluslararası tekstil sektöründe büyük rol oynayan Doğu Türkistan’da üretilen pamuk, Çin'in toplam pamuk üretiminin yüzde 84'üne tekabül eder hale geldi." ifadeleri yer almıştı.

Kaynak Yeniçağ: Doğu Türkistan’daki toplama kamplarından çıkanlar yaşadıklarını anlattı