Emekli aylıklarında risk
Ekonomideki durgunluğun neden olduğu sosyal güvenlikteki açıklar artık kapatılamaz hale geldi.
Editor
0
En az 53.7 milyar lira devlet katkısının ödenmemesi, sağlıkta hizmet borcunun artması ve emeklilik aylıklarında sıkıntı doğuracak bir gelişme olarak yorumlandı.
Hazine’nin bir buçuk yıldır Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödemesi gereken katkı paylarını ödemediği ortaya çıktı. Durumun devam etmesi halinde sağlık ve emeklilikte tehlike çanları çalacak. Ekonomideki durgunluğun neden olduğu sosyal güvenlikteki açıklar artık kapatılamaz hale geldi.
Torba yasalar ve borçlanma limitlerini sürekli artıran hükümet, iktisat kurallarını da iyiden iyiye bir kenara bırakmış durumda. Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Sosyal Güvenlik Bütçe İstatistikleri, Hazine’nin 2019 yılı ve 2020 Ocak-Mart döneminde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi için ödemesi gereken devlet katkısını ödemediğini ortaya koydu.
Hazine’nin devlet katkısını ödememesine bağlı olarak yakın gelecekte emekli aylık ve ödenekleri ile sağlık/tedavi hizmetlerinin ücretlerinin ödenmesinde sorunların yaşanması kuvvetle muhtemel. Zaman zaman sağlık hizmet sağlayıcılarının kurumdan alacaklarını alamadıklarını dile getirdiği biliniyor. Sağlık gereçleri borcunu ödemek için indirim isteyen kamunun tavrı tweet’lerde bile dile getirilir oldu.
Kısa bir süre önce Türkiye Sağlık Endüstrisi İşverenleri Sendikası Yönetim Kurulu Başkanı Metin Demir ile üyelerden birinin karşılıklı tweet’leri, gerçeği gözler önüne serdi. Bir üyenin “Söz istiyoruz. Kamu hastanelerinde vade süresi şartnamede yazan tarihte ödensin diye söz istiyoruz.
Geçmiş alacaklardan indirim uygulanmasın, söz istiyoruz. Verdiğiniz sözü tutun” tweet’ine, sendika başkanı Demir, “Söz verseler ne olacak, karşılıklı masal anlatmaya devam edeceğiz. Daha fazla yapacağımız istihdama, potansiyele yazık” yanıtını verdi.
HİÇBİR KURAL YOK
Oysa geçmiş yıllarda sağlık sigortasının hep fazla verdiği, AKP ile birlikte açık vermeye başlandığı ve bu nedenle katkı payı alındığı biliniyor. Gerçi ekonomik durumu pembe göstermek isteyen hükümetin borç ya da para basarak bile olsa emekli maaşlarını ödeyeceği dile getiriliyor ancak bu çözümün de ne kadar idare edeceği tartışılır.
Söz konusu duruma ilişkin sorularımızı yanıtlayan Prof. Aziz Konukman, hükümetin normal iktisat kuralları yerine, torba yasalarla iş yaptığını, borçlanma limitlerini sürekli artırarak durumu yürüttüğünü dile getirerek, “Bir iktisat profesörü olarak, durumu yorumlamakta zorlanıyorum. Kural yok, yapılanlar için bir yaptırım yok” dedi.
Devletin resmi istatistikleriyle ödenmesi gereken primlerin ödenmediğini ortaya koyan Dr. Ergün Demir ve Gürey Kılıç’a göre, pandemi döneminde artan işsizlik ve yoksulluk karşısında sosyal koruma gereksinimi devlet katkısının yapılmamasının gerekçesini soran hekimler, “Korkarız ki tasarruf kıdem tazminatı, emekli aylık ve ödenekleri ödenmesinde ve vatandaşların sağlık hizmetinden yararlanmasında kısıtlamalar getirilmesi şeklinde gerçekleşecek” görüşünü dile getiriyor.
CUMHURİYET
