"Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli İstihbarat Teşkilatı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Taşınır Mal Yönetmeliği'nde" önemli bir değişiklik yapıldı.

Resmi Gazete'de önceki gün yayımlanan değişiklikle "Milli güvenlik, kamu düzeni ve kamu güvenliğini ciddi şekilde tehdit eden terör, toplumsal olaylar ve şiddet hareketlerinin meydana gelmesi durumunda TSK, Emniyet ve MİT'in taşınır mallarını herhangi bir şarta bağlı olmadan birbirine devredebilmesinin" önü açıldı. 

Ayrıca yönetmelikteki "Taşınır mal işlem belgesi düzenlenmeyecek mallar" maddesine "Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca uluslararası anlaşmalara dayanılarak dost veya müttefik ülkelere ve bu ülkelerde bulunan kamu veya özel nitelikli kurum ve kuruluşlara mal ve hizmetin yardım olarak verilmesi maksadıyla tedarik edilecek taşınırlar" bendi eklendi. 

Böylece uluslararası anlaşmalara dayanılarak "Dost ve müttefik" ülkelere taşınır mal işlem belgesi olmaksızın taşınır malların sevkiyatı yapılabilecek.

Tartışma konusu oldu

Yapılan bu düzenleme özellikle sosyal medyada tartışmalara yol açtı.

Düzenlemenin olası bir iç çatışmaya veya darbe girişimine karşılık hazırlık olduğunu iddia edenler oldu.

Eleştirilerin yoğunlaştığı noktalardan biri de normal şartlarda görevi istihbarat toplamak olan MİT'in görevi kapsamında olmayan toplumsal olaylarda TSK'nın neden araç ve silahına ihtiyaç duyabileceği sorusu oldu.

Yine halihazırda panzer tipi zırhlı araçlara, helikopterlere, dronelar ve Özel Hareket Şube Müdürlüğü kanalıyla ağır makineli tüfek, roketatar, keskin nişancı tüfeği, küçük çaplı havan toplarına sahip olan Emniyet'in ayrıca TSK'dan ilave araç ve gerece ihtiyaç duyup duymayacağı da merak konusu oldu.

Yapılan düzenlemenin ne anlama geldiğini bir dönem MİT, Emniyet ve TSK'da üst düzey görevlerde bulunmuş üç isme sorduk.,

Ünal Atabey / Fotoğraf: Independent Türkçe

"Göstericilere karşı ağır silah kullanılması kargaşayı artırır"

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Strateji Kurulu Üyesi Emekli Albay Ünal Atabey, öncelikle toplumsal olaylarda göstericilere karşı ağır silah kullanılmasının kargaşanın büyümesine neden olacağını, bu nedenle kolluk güçlerinin yasalar gereği hafif silahlarla donatıldığını hatırlattı.

Terör olaylarının bastırılmasında ise daha kapsamlı silahların kullanılabileceğini belirten Atabey, "Ama terör olayları ile toplumsal olayları birbirinden ayırmak lazım. Ufak çaplı toplumsal hareketlerde bu tür silahlar kullanamazsınız" diye konuştu.

"Düzenleme MİT'in farklı ülkelere silah transferi için yapılmış olabilir"

Atabey, yapılan düzenlemenin amacına dair tahminini şöyle anlattı:

Yapılan düzenleme ile daha çok Türkiye ile ikili anlaşmalar imzalayan ülkelere gönderilmesi ihtiyacı hissedilen silahların MİT üzerinden transferi için pratik bir yöntemin benimsendiğini hissediyorum.

Atabey, ancak böyle bir düzenlemeye de aslında ihtiyaç olmadığını öne sürerek, "İki ülke arasında anlaşma yapıldıysa bu transferleri yasalar çerçevesinde yapabilirsin. Ayrıca özel bir düzenlemeye gerek olmadığını düşünüyorum" dedi.

"Düzenlemenin amacının ne olduğu tam anlaşılmıyor"

Atabey, düzenlemeye yönelik tespitlerini şöyle sürdürdü:

Bu ileride bir karışıklık, kargaşa, suiistimal gibi sebeplere neden olabilir. Özellikle TSK'nın kullandığı silahlar muharebe yani harp sistemleri. TSK'dan bunların transferleri başladığı zaman suiistimallere sebebiyet verecek ve önceden öngörülemeyen bazı art niyetlere tevessül edebilecek kişilere de fırsat verebilir. Dikkat etmek lazım. Düzenlemenin amacının ne olduğu tam anlaşılmıyor.

Cevat Öneş / Fotoğraf: Independent Türkçe

Öneş: Düzenleme niçin yapıldı, sınırları nedir? Bunlar belli değil

Eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, öncelikli olarak düzenlemenin içeriği hakkında somut bilgiye sahip olmadığını belirttikten sonra geçmişte de MİT ile TSK'ya bağlı istihbarat birimleri arasında teknik malzeme devri konusunda işbirliği olduğunu hatırlattı.

Öner, bu hatırlatmayı yaptıktan sonra şu noktaya dikkat çekti:

Son düzenleme niçin yapıldı, Sınırları nedir? Bunlar belli değil Tartışma da burada çıkıyor.

"Emniyet, tank, zırhlı araç ihtiyacı olursa alabilecek mi?"

Öneş, sözlerini şöyle sürdürdü:

Emniyet teşkilatının da TSK araç gereçlerinden faydalanacağı ifade ediliyor. Tank, zırhlı araç ihtiyacı olursa alabilecek mi? Sosyal hareketlerin arttığı dönemlerde sosyal toplumsal hareketlere karşı kullanabilecek mi? Böyle bir sınırsız bir durumun olup olmayacağı tartışma konusu. Bunun alt düzenlemesi var mıdır? Sınırlar belli mi? Hangi malzeme alınıp verilecek veya verilmeyecek. Bunları bilmediğimiz için yorum da yapamıyoruz.

Uzun yıllar emniyette görev yapan Eski İçişleri Bakanı Sadettin Tantan da terörle mücadelenin ilk başladığı 1980'lı yıllarda Emniyet'in envanterinde silah ve teçhizat olarak eksiklikler olduğunu, bunların zaman içerisinde giderildiğini belirtti.

Tantan, ayrıca TSK'nın sonraki yıllarda Emniyet'in envanterinde olan ve ağır silah statüsünde kabul edilen silahların kendilerine devrini istediğini de hatırlattı.

Yapılan düzenleme ile şimdi tam tersi bir işlemin yapıldığını söyleyen Tantan, "Hükümet niye böyle bir karar aldı bilmiyorum. Detayları açıklanmadı. TSK, zaten gerektiğinde ülke içinde terörle mücadeleye katılabiliyor. Kolluk güçleri arasında yeterli işbirliği var. Tek eksiklik terörün yurtiçi ve yurtdışındaki finansmanına el konulma noktasında bir düzenlemeye ihtiyaç var" dedi.

"İstihbarata operasyon yetkisi uygulamada sıkıntı yaratabilir"

İstihbarat teşkilatının haber toplayan birimler olduğunu ancak son yapılan düzenlemeler ile MİT'e de operasyon yetkisi verildiğini ve bunun da uygulama bakımından sıkıntı yaratabileceğini söyleyen Tantan, "MİT ve Emniyet'e TSK'nın silahlarının devri sakınca yaratabilir iddiasına ne diyorsunuz?" sorusuna da şöyle cevap verdi:

Sakıncası ülke yönetiminin tutumuna bağlı. Mücadele ülke içinde ve dışında uluslararası sözleşmeler dikkate alınarak yapılır. Bu iktidarın terör örgütleriyle mücadele ne yapmak istediği net olarak anlaşılmış değil.

The Independentturkish