Cumhurbaşkanı Erdoğan, Astana’daki Bağımsızlık Sarayı’nda Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ev sahipliğinde gerçekleştirilen Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı’nın (CICA) 6. Zirvesi’ne katıldı.

Konuşmasında, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşta son duruma da değinen Erdoğan, "Hedefimiz sahadaki zorluklara rağmen yakalanan ivmenin devam ettirilerek bir an önce akan kanın durmasını sağlamaktır."  ifadelerini kullandı. 

Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle: 

"Çözüm yollarını da ortak akılla beraber aramalı, beraber bulmalıyız"

İnsanlık olarak güç dengelerinin değiştiği, tedarik zincirlerinde kırılmaların yaşandığı, ekonomiden gıda güvenliğine, enerjiden uluslararası ilişkilere pek çok alanda ciddi imtihanlarla karşılaşılan bir dönemden geçildiğine işaret eden Erdoğan, şöyle devam etti:

"Terörizm, ırkçılık, göç gibi aşina olduğumuz sorunlara iklim değişikliği, İslam ve yabancı düşmanlığı gibi yenileri ekleniyor. Bir elin beş parmağını geçmeyen ülkelerin çıkarlarını gözeten, ancak dünya nüfusunun kahir ekseriyetini görmezden gelen mevcut sistemin yapısal sorunları giderek kendisini daha fazla hissettiriyor. Türkiye olarak uzun bir süredir 'Dünya 5'ten büyüktür.' diyerek bu duruma dikkat çekiyoruz.

Küresel güvenlik mimarisinin daha adaletli, hakkaniyetli, temsil kabiliyeti yüksek yeni bir anlayışla şekillendirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Dünyanın neresinde olursak olalım, büyük insanlık ailesinin üyeleri olarak hepimiz aynı kaderi paylaşıyoruz. Salgın sürecinde yaşadıklarımız bu gerçeği bize tekrar hatırlatmıştır. Sorunlarımız nasıl müşterekse, çözüm yollarını da ortak akılla beraber aramalı, beraber bulmalıyız."

Erdoğan, Türkiye olarak dostların fikirlerine büyük kıymet verirken, tecrübe ve birikimlerini paylaşmaya da hassasiyet gösterdiklerini vurguladı.

Konferans bünyesinde "Yeni Sınamalar ve Tehditler Öncelik Alanı"nın koordinatörlüğünü bu anlayışla yürüttüklerini belirten Erdoğan, "Öte yandan, terör örgütleri, terörle mücadele tedbirleri karşısında asimetrik tehdit unsurlarını geliştirme çabalarını sürdürüyorlar. FETÖ, DEAŞ, PKK gibi terör örgütleri eylemlerini organize suç faaliyetleriyle destekliyorlar. Bu terör örgütlerine yardım eden, propaganda, finansman ve eleman devşirme faaliyetlerine katılan oluşumların hiçbir ayrıma gidilmeksizin engellenmesi gerekiyor. Bugün kabul edeceğimiz konferansın 'BM Küresel Terörizmle Mücadele Stratejisinin Uygulanmasına İlişkin Eylem Planı'nı da bu açıdan önemli bir kazanım olarak görüyorum." değerlendirmesinde bulundu.

"5,6 milyar dolarlık insani yardımla bu alanda dünyada milli gelire oranla ilk sıradayız"

Afganistan'da barış ve istikrarın tesisinin, Afganlara karşı insani görevin yanı sıra düzensiz göç hareketleri ve artan terör faaliyetlerinin önlenmesi bakımından da büyük önem taşıdığının altını çizen Erdoğan, "Afganistan'ı kendi kaderine terk etmemeli, insani yardım konusunda uluslararası camia olarak desteğimizi sürdürmeliyiz." dedi.

Türkiye olarak dış politikada öncelik verdikleri insani yardımları, 2021 yılında 122 ülkeye ulaştırdıklarını belirten Erdoğan, "Toplam 5,6 milyar dolarlık insani yardımla bu alanda dünyada milli gelire oranla ilk sıradayız. 3,7 milyonu geçici koruma altındaki Suriyeliler olmak üzere, 4 milyondan fazla yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapmayı sürdürüyoruz." açıklamasını yaptı.

"Hedefimiz, bir an önce akan kanın durmasını sağlamaktır"

Ukrayna'daki krizin bölgesel ve küresel ölçekteki etkilerinin herkes tarafından yakından hissedildiğini dile getiren Erdoğan, şu değerlendirmede bulundu:

"Adil bir barışın diplomasi yoluyla sağlanabileceğini, savaşın kazananı, adil bir barışın ise kaybedeni olmayacağını hep söylüyorum. Diğer yandan, savaşın olumsuz etkilerinin giderilmesi için Birleşmiş Milletler ve taraflarla sarf ettiğimiz yoğun çabalar tüm dünyanın takdirini kazanmıştır. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihracına yönelik İstanbul Mutabakatı ve geçen ay gerçekleştirilen esir takası bu yönde kaydedilmiş somut birer başarıdır. Hedefimiz, sahadaki zorluklara rağmen yakalanan ivmeyi devam ettirerek bir an önce akan kanın durmasını sağlamaktır."

Rusya Devlet Başkanı Putin: Çok kutuplu dünyada Asya’da yeni güç merkezleri gelişiyor

Zirvenin genel oturumunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de konuştu. Asya’nın küresel ekonomik büyümenin lokomotifi olduğunu anlatan Putin, “Rusya da tüm bu süreçlerde aktif bir şekilde rol alıyor. Asya'nın kalkınmasını ve refahını, karşılıklı yarar sağlayan geniş bir ticaret ve yatırım iş birliği alanlarının yaratılmasını destekliyoruz.” diye konuştu.

Dünyanın ham madde ve önemli emtiaların fiyatlarında dalgalanmaların yaşandığı bir dönemden geçtiğine işaret eden Putin, “Bu durum hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaşam kalitesinde bozulmaya yol açıyor. Özellikle en yoksul ülkelerde gerçek bir kıtlık ve büyük ölçekli toplumsal kargaşa tehdidi var.” dedi.

Putin, Rusya’nın kritik ürünlerin ihtiyaç duyan ülkelere ulaştırılması için çaba gösterdiğini kaydederek, “Gıda güvenliğine yönelik acil sorunları çözmek için tüm yapay, gayri meşru engellerin kaldırılması çağrısında bulunuyoruz.” ifadesini kullandı.

Küresel finans sisteminin değişmesi gerektiğini anlatan Putin, “Asya'daki birçok ortağımız gibi, on yıllardır başkalarının sırtından yaşamak için tüm sermaye ve teknoloji akışlarını kapatan küresel finansal sistemin ilkelerini gözden geçirmenin gerekli olduğuna inanıyoruz.” dedi.

Afganistan’ın bölgede önemli bir güvenlik sorunu oluşturduğuna işaret eden Putin, “Bu ülke, 20 yıllık ABD ve NATO askeri varlığından ve başarısızlığından sonra, Rusya’nın Kabil Büyükelçiliği’nde meydana gelen patlama da dahil olmak üzere bitmek bilmeyen terör saldırılarının kanıtladığı gibi, terör tehditleriyle tek başına başa çıkamadı. İşgal altındaki yıllar boyunca Afganlara verilen zararın tazmin edilmesini ve yasadışı olarak dondurulan Afgan fonlarına yönelik blokajın kaldırılmasını talep ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Putin, Asya’da yeni güç merkezlerinin oluştuğunu vurgulayarak, “Bugünkü toplantı, küresel politika ve ekonomide önemli değişikliklerin yaşandığı bir dönemde gerçekleşiyor. Dünya gerçek anlamda çok kutuplu hale geliyor ve yeni güç merkezlerinin geliştiği Asya, bunda kilit bir rol oynuyor.” dedi.

Kimler katılıyor?

Astana’daki Bağımsızlık Sarayı’nda Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ev sahipliğinde başlayan zirveye, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Çin Başkan Yardımcısı Wang Qishan, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Vietnam Başkan Yardımcısı Vo Thi Anh Xuan’ın yanı sıra gözlemci üye statüsüne sahip Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko katılıyor.

Oturuma katılan liderler aile fotoğrafında yer aldı

CICA zirvesinde bölgesel ve uluslararası güncel konuların yanı sıra konferansın uluslararası örgüte dönüşmesiyle ilgili konular masaya yatırılacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bugün Astana'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmesi bekleniyor. Görüşmenin gündeminde Ukrayna ve ikili ilişkiler olacak. 

t24