Anayasa Mahkemesi’nin, Yargıtay’ın iddianamesi yönünde karar vermesi halinde HDP’nin Meclis’teki 55 sandalyesi, 13’e düşecek. Bu durum, ara seçim yapılması gündemi de beraberinde getirdi. Diğer yandan Meclis kulislerinde dolaşan ara seçim olmaması için milletvekilliği düşürülme sayısının ise “ayarlanacağı” belirtiliyor.

Konuyla ilgili CHP’nin hukukçu milletvekili Murat Bakan, Odatv’ye konuştu.

ANAYASA ARA SEÇİM İÇİN NE DİYOR

Anayasa’nın 78’inci maddesi, ara seçimlerin hangi durumlarda olabileceğini anlatıyor.

İlgili madde şöyle:

Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir.

Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçimi yapılamaz.

(Ek fıkra: 27/12/2002-4777/2 md.) Yukarıda yazılı hallerden ayrı olarak, bir ilin veya seçim çevresinin, Türkiye Büyük Millet Meclisinde üyesinin kalmaması halinde, boşalmayı takip eden doksan günden sonraki ilk Pazar günü ara seçim yapılır. Bu fıkra gereği yapılacak seçimlerde Anayasanın 127 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uygulanmaz.”

Ara seçime tartışmalarını madde madde sıralayalım…

Meclis’te 600 milletvekili var ve 30 sandalye sayısının TBMM’de boş olması durumunda ara seçim kararı alınıyor.

Şu an Meclis’te 16 sandalye boş. HDP Eş Genel Başkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan, “ara seçim yapılması için HDP’den milletvekili istifaları olacak mı” şeklindeki soruya, “öyle bir gündemimiz yok” şeklinde yanıt verdiler.

Ara seçim yapılabilmesi için, bir diğer başlık ise zamanlama…

Ara seçim ancak, genel seçimlerden 30 ay sonra yapılabiliyor. Ayrıca, Anayasa’nın 78. maddesinde “Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçimi yapılamaz” ifadesi yer alıyor.

Yani…

Anayasa Mahkemesi, HDP’li vekillere siyasi yasak cezasını 2022 yılının Haziran ayından önce verirse de ara seçim yapılabilir.

MURAT BAKAN ODATV’YE KONUŞTU

Konuyla ilgili CHP’nin hukukçu milletvekili Murat Bakan, yaşanacak süreci ve anayasayı Odatv’ye anlattı.

“İktidar zihinlerindeki siyasi oyunu oynamaya çalışıyor” diyen Murat Bakan şunları söyledi:

Ülke siyaseti bir süredir “artık kimin küçük ortak kimin büyük ortak olduğu” birbirine karışan iktidarın HDP’lilerin dokunulmazlıklarının kalkması, milletvekilliklerinin düşmesi ve ara seçim olasılığına yönelik gündeme odakladı.

Anayasa’nın TBMM seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimlerine ilişkin 78’inci maddesi aynen şu hükmü taşıyor:

“Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir. Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçimi yapılamaz.”

İktidarın niyeti ara seçim yapmaksa, HDP’li milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılması bunun yolu değil. Zira fezlekeleri geldi, dokunulmazlıkları oylandı, AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın dediği gibi “eller indi kalktı”, arkasından bir yargı süreci başlayacak, anımsattığımız Anayasa’nın 78’inci maddesi gereği, ara seçim, genel seçimlere bir yıl kala olamayacağı için, bu sürecin önce yerel mahkeme kararı, arkasından yüksek mahkeme kararı olarak kesinleşerek TBMM Genel Kurulu’nda okunması için bu sürecin en iyi ihtimalle bir yıl olduğunu düşünmek lazım. Çok dar bir süreç için bu adımı riskli atmaları lazım, ben iktidarın ara seçim istediğine inanmıyorum.

İKTİDARIN AMACI NE

İktidar, dokunulmazlıkların kaldırılması, HDP’nin kapatılması davası ve en son HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesi gibi hamlelerle, bir taraftan HDP’yi kriminalize ederek meşru siyasetin dışına itmek ve yeni bir kutuplaşma yaratmak isterken diğer taraftan Millet İttifakı'nı bölmek ve orada da bir ayrışma süreci yaşanmasını hedefliyor. Aslında zihinlerindeki siyasi oyunu oynamaya çalışıyorlar.  Temel mesele ülkenin gerçek siyasal gündemini değiştirmek ve iktidarlarını koruyacak formülü üretmek yaptıkları hesaba göre, İYİ Parti seçmeni, HDP’nin kapatılmasını ister, terörle iltisaklı görür, dolayısıyla iktidar baskısıyla İYİ parti seçmen baskısı İle dokunulmazlıkları kaldırma  yönünde hareket etmek zorunda kalır.  CHP ise Kürt seçmeni küstürmemek için dokunulmazlıkların kaldırılmaması yönünde davranır böylelikle millet ittifakı bölünür diye düşünüyorlar. Bu gerçeği yansıtmıyor, çünkü millet ittifakı bileşenleri ilkesel hareket ediyor ve bu oyunu görüyorlar. İYİ Parti Genel Başkanı Sayın Meral Akşener yaptığı açıklamada, konunun kişi bazında veya dosya bazında değerlendirilmesi gerektiğini söyledi, toptancı bir anlayışla “hepsi terörle iltisaklıdır, hepsinin dokunulmazlığı kalkmalıdır” demedi.  Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğluise CHP prensibi olarak milletvekili dokunulmazlığının kalkması gerektiği kanaatinde olmasına rağmen, yargının bu kadar siyasallaştığı bir noktada milletvekillerinden sesinin yükselenin “siyasallaşan yargının sopasıyla” milletvekilliğini düşürme tehdidiyle, baskıya karşı karşıya olması nedeniyle dokunulmazlıkların kaldırılmasının doğru olmadığını söyledi.

Ben de Sayın Genel Başkanımızın bu düşüncelerine katılıyorum. Yargı tamamen şuan “sarayın kontrolünde”, bağımsız bir yargı olmadığı sürece milletvekilleriyle ilgili açılan soruşturmalar ve alınan kararların da hukukiliği ve meşruluğu tartışılır. O bakımdan milletvekillerinin elindeki en önemli enstrüman olan özgürce söz söylemesini sağlayan dokunulmazlığın kaldırılması doğru değil.

Fethi Yılmaz

Odatv.com