Afganistan'ın eski maliye bakanı Halid Payenda, ABD'nin başkenti Washington'da Uber şoförlüğü yapıyor.

Afganistan'ın başkenti Kabil'in Taliban kontrolüne geçmesinden bir hafta önce istifa eden Payenda, bir zamanlar milyarlarca dolarlık bütçeden sorumluyken şimdi birkaç yüz dolar için çabalıyor.

Payenda geçmişte ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı ve Dünya Bankası gibi kurumlarda çalışmıştı. 2016'da ülkesinde maliye bakanı yardımcılığı görevine getirilen Payenda, üç yıl sonra hükümetten ayrılarak ABD'ye yerleşmişti.

40 yaşındaki eski yetkili, Kasım 2020'de Kabil'e dönmüştü. Bu sırada ebeveynleri Kovid-19'a yakalanmıştı.

Payenda, o dönem Kabil'in en iyi hastanelerinden birinde olduklarını ancak annesinin nefes alıp vermesini sağlayacak 200 dolarlık bir makineyi bulamadıklarını ifade etti.
 

Payenda, Uber şoförlüğünden memnun olduğunu söyledi (Astrid Riecken/The Washington Post)

Annesinin hayatını kaybetmesi ve hastanenin kötü koşulları Payenda'nın, dönemin Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin yaptığı maliye bakanlığı teklifini kabul etmesine yol açtı.

Payenda, eşi ve eski iş arkadaşlarının Taliban'ın güçlendiğini ve ABD'lilerin ülkeden ayrıldığını belirterek bu teklifi reddetmesini önerdiğini aktardı.

Gani'yle ilişkisi bozulunca istifa eden eski bakan, tutuklanmaktan korktuğu için ABD'ye gitti.

"Birçok iğrençlik gördüm"

Payenda, Kabil 15 Ağustos'ta düşünce Dünya Bankası'ndaki bir yetkiliye şunları yazdığını aktardı:

Artık bitti. Halkın işine yarayacak bir sistem inşa etmek için 20 yılımız ve tüm dünyanın verdiği destek vardı. Başarısız olduk… Hükümetteki bazı kişiler son anında bile çalmayı seçti. Halkımıza ihanet ettik.

Dört çocuk babası Payenda, daha sonra Taliban'la mücadele etmeyi düşündüğünü ancak vazgeçtiğini kaydetti:

Ne anlamı vardı ki? Yarayı kaşımak gibi olurdu.

Payenda, "Keşke görevi hiç kabul etmeseydim" dedi:

Birçok iğrençlik gördüm. Başarısız olduk. Başarısızlığın bir parçasıydım. Halkın çektiği sefaleti görmek ve sorumlu hissetmek zor bir durum.

Afgan halkını da eleştiren Payenda, "Reform yapacak kolektif irademiz yoktu" diye konuştu.

Eski bakan, ülkesinde yaşananlar yüzünden ABD'yi de suçladı. ABD'nin demokrasi ve insan hakları gibi değerlere ihanet ettiğini savundu.

Payenda, Afganistan'da yaşama hayalleri kurarken ABD'de asla istemediği yeni bir hayata başladığını söyledi:

Şu anda bir yerim yok. Ben ne buraya ne oraya aitim. Çok boş bir duygu.

Uber şoförlüğü yaparak eşi ve 4 çocuğuna bakabildiğini belirten Payenda, işi sayesinde ülkesinde yaşananları takıntı haline getirmediğini vurguladı. İşlerin kesat olduğu bir gecede 6 saatte yaklaşık 150 dolar kazandığını açıkladı.

Payenda aynı zamanda Georgetown Üniversitesi'nde savaş ve yeniden yapılanmayla ilgili bir ders veriyor.
 

Payenda dersi Scott Guggenheim'la veriyor (Astrid Riecken/The Washington Post)​​​​​​​

Dönem başına 2 bin dolar aldığını belirten Payenda, bunu para için yapmadığının altını çizdi:

Sınıftaki öğrenciler, geleceğin ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ve yardım görevlileri olacak. ABD ve Avrupa'nın yardımlarını verenlerden ziyade alanların perspektifinden, bir çatışmayı görmelerini sağlamayı umuyorum.

Independent Türkçe, Washington Post

Derleyen: Uğurcan Yıldız