Farklılıklara saygı bilinci gelişmesinde öğretmenler en kritik rolü üstleniyor
Engelli bireylerin de eğitimden yararlanma hakkı
Ankara Teğmen Kalmaz İlkokulu’nda, bir sınıf öğretmeninin kaynaştırma öğrencisine uyguladığı şiddet ile ilgili Tohum Otizm Vakfı da bir açıklama yaptı. Engelli bireylerin de eğitimden yararlanma hakkının Anayasal bir hak olduğunun altının çizildiği açıklamada, üzücü olayın tekrar edilmemesi için izlenmesi gereken yol haritası da belirtildi.
Ankara Teğmen Kalmaz İlkokulu’nda, bir sınıf öğretmeninin kaynaştırma öğrencisine uyguladığı şiddet ile ilgili Tohum Otizm Vakfı da bir açıklama yaptı. Başkan Yardımcısı Aylin Sezgin, yaşanan üzücü olayla ilgili; “Kaliteli eğitime erişim her çocuğun anayasal hakkıdır. Özel gereksinimli çocukların da akranları ile eşit koşullarda eğitime ulaşmaları ve birlikte nitelikli eğitim almaları çok önemlidir. Özellikle tüm çocukların kaynaşarak eğitime katılımlarının sağlanması ve engellilikle ilgili önyargıların kırılmasında öğretmenlerin bilgi ve becerileri büyük rol oynamakta. Her birey gibi engelli bireylerin de eğitimden yararlanma hakkı; Anayasamızda ve 5378 sayılı Engelliler Hakkındaki Kanun’da açıkça belirtilmiş ve devletimiz tarafından güvence altına alınmıştır” ifadesini kullandı.
KAPSAYICI EĞİTİM İLKELERİ YAYGINLAŞMALI
Engelli çocukların hakları olan bu eğitimi, en az kısıtlayıcı ortamlarda, bütünleştirme eğitimi olarak, genel okullarda tipik gelişim gösteren akranları ile birlikte almalarının esas olduğunu vurgulayan Sezgin, “Başta öğretmenler olmak üzere, velilerde, idarecilerde ve öğrencilerde engellilik kavramına yönelik algı ve tutumların dönüştürülmesi, engellilik kavramının olağanlaştırılması, farklılıklara saygı kavramının geliştirilmesi ve okullarda kapsayıcı eğitim ilkelerinin yaygınlaştırılması gerekmektedir” dedi.
ÖĞRETMENLER KİLİT ROL OYNUYOR
Tohum Otizm Vakfı Başkan Yardımcısı açıklamasında, “ Eğitimde ‘tüm öğrenenlerin içerilmesi’ anlamına gelen kapsayıcı eğitim, eğitime erişimin önündeki engellerin belirlenmesini ve bu engellerin sistemi değiştirerek çözüleceği yaklaşımını benimser. Kapsayıcı eğitimde kilit rol öğretmendedir ve bu konuda öğretmenlerin desteklenmeleri gerekmektedir” diyerek şöyle devam etti:
BEŞ MADDELİK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
“Tohum Otizm Vakfı olarak her çocuğun eğitim hakkından eşit şekilde yararlanması için hak temelli yaklaşım ve kapsayıcı eğitiminden hareketle; öğretmenlerimizin engelliliğe yaklaşımlarını değiştirmek ve engelli çocukların eğitimi ile ilgili bilgi ve becerilerin artırılmasını sağlamanın çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Ankara’daki Teğmen Kalmaz İlkokulu’nda yaşanan üzücü olayların bir daha tekrar etmemesi için yapılması gerekenleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz;
- ÖGRETMENLER EĞİTİLMELİ Öğretmenlerin özel gereksinimli çocuklarla çalışabilmeleri ve bu çocukların gereksinimlerini karşılayabilmeleri için gerekli bilgi ve becerileri kazanmaları amacıyla eğitim almaları gerekir. Bu konuyla mesleki gelişim programları hazırlanması gerekmektedir.
- ÜNİVERSİTELERE EK DERS Üniversitelerin öğretmen eğitimi programlarına bütünleştirme konulu derslerin konulması, bu derslerin, sadece kuramsal bilgi aktarma yerine, öğretmen adaylarına bütünleştirme konusunda bilgi ve deneyim sağlayabilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılmalıdır. Böylece aday öğretmenlerin, yasal haklar, toplumsal bütünleştirme, insan hakları ve benzeri konulara ilişkin farkındalıklarının artacağı düşünülmektedir.
- ONLİNE EĞİTİM YAYGINLAŞMALI Bütünleştirme konusunda hizmet içi öğretmen eğitimi programları çeşitlendirilmeli, çok sayıda öğretmene ulaşmayı sağlayan, internet üzerinden öğretmen eğitimi programları başlatılmalı ve yaygınlaştırılmalıdır.
- GÖLGE ÖĞRETMEN ŞARTI Özel gereksinimli çocukların bulunduğu sınıflarda öğrenci sayısının az olması ve öğretmenler için destek sağlayacak yardımcı personelin / gölge öğretmenin olması zorunluluktur. Ülkemizde kız meslek liselerinin Erken Eğitim ve Özel Eğitim programları mezunları ile üniversitelerin iki yıllık Çocuk Gelişimi Programları mezunları, sınıflarda yardımcı öğretmen ve gölge öğretmen olarak çalışmak üzere yetiştirilebilir.
- ÖĞRETMENLİK PROGRAMLARI GELİŞTİRİLMELİ Özel gereksinimli çocuklar için bütünleştirme kesinlikle erken çocuklukta ve okul öncesi dönemde başlatılmalıdır. Bu nedenle üniversitelerin okul öncesi öğretmenlik programları ile özel eğitim programlarını birleştiren ve iki grup öğretmenin iş birliği yapmalarını sağlayan ortak programların geliştirilmesi desteklenmelidir.