Finlandiya seçimi: Marin koltuğunu koruyabilecek mi?

Finlandiya'da yapılacak genel seçimde Başbakan Sanna Marin koltuğunu korumaya çalışacak. Seçimin üç parti arasında geçmesi bekleniyor. Marin'in ırkçılıkla suçladığı Finler Partisi de favoriler arasında.

Finlandiya, 2 Nisan Pazar günü genel seçim için sandığa gidiyor.

Parlamentodaki yeni sandalye dağılımını belirleyecek seçimde, Avrupa'nın en genç liderlerinden olan Başbakan Sanna Marin 2019 yılından beri oturduğu koltuğunu korumaya çalışacak.

Yaklaşık 5,5 milyonluk nüfusa sahip ülkedeki seçimin, 37 yaşındaki Marin liderliğindeki Sosyal Demokrat Parti, merkez sağdaki Ulusal Koalisyon Partisi ve sağ popülist Finler Partisi arasında geçmesi bekleniyor.

Üç partinin de yüzde 20 civarında oy alacağını öngören son anketler, Ulusal Koalisyon Partisi'ni Sosyal Demokrat Parti ve göçmen karşıtı Finler Partisi'nin az farkla önünde gösteriyor. Hiçbir partinin tek başına iktidara gelmesine yetecek sayıda vekil çıkarması beklenmiyor.

Koalisyon senaryoları

Marin'in şu anki koalisyon ortaklarından Merkez Parti, seçim öncesi Sosyal Demokrat Parti ile tekrar hükümet kurmaya sıcak bakmadığı sinyalini verdi. Bu durum, Marin'i Petteri Orpo liderliğindeki Ulusal Koalisyon ile hükümet kurmak zorunda bırakabilir.

Ulusal Koalisyon'un önünde Finler Partisi ile bir sağcı hükümet kurma seçeneği de bulunuyor. Ulusal Koalisyon, Finler Partisi ve Merkez Parti 2015 yılında koalisyon hükümeti kurmuştu. Ancak Finler Partisi bu hükümet görevdeyken bölünmüştü. Ilımlı kanadın ayrıldığı Finler Partisi, 2019'daki seçimlerde sandıktan ikinci parti olarak çıkmıştı.

Riikka Purra liderliğindeki Finler Partisi'nin göçmenler konusundaki sert tavrı ise Ulusal Koalisyon tarafından eleştiriliyor. Bu nedenle Ulusal Koalisyon'un Sosyal Demokrat Parti'yle koalisyon kurmaya daha sıcak bakabileceği düşünülüyor.

Finler Partisi, komşu ülke İsveç'teki çete savaşlarındaki artışı göçmen akınına bağlıyor. Ulusal Koalisyon ise göçmenleri Finlandiya'nın yaşlanan nüfus sorununun çözümü bakımından elzem görüyor.

"Irkçılık" suçlaması

Sosyal Demokrat Parti lideri Marin ise "aleni olarak ırkçı" diye tanımladığı Finler Partisi ile hiçbir şekilde hükümet kurmayacağını belirtiyor.

Öte yandan Sosyal Demokrat Parti ve Ulusal Koalisyon Partisi ekonomi politikaları konusunda görüş ayrılığı yaşıyor. Ulusal Koalisyon, sorumsuzca harcamalarda bulunduğunu iddia ettiği Marin hükümetini ülkeyi borca sokmakla suçlamıştı.

Marin, iktidara geldiğinde Finlandiya'nın borcunun gayrisafi yurt içi hasılasına oranı yüzde 64'tü. Ancak bu oran pandemi ve Ukrayna'daki savaşın da etkisiyle artan harcamalar sonucunda yüzde 73'e yükseldi.

Ulusal Koalisyon, harcamaları 6 milyar euro azaltmak istiyor. Ancak sol partiler bunu Finlandiya'nın refah devleti uygulamalarına yönelik tehdit olarak görüyor.

NATO üyelik sürecinin olası etkisi

Seçimler, Türkiye'nin Finlandiya'nın NATO üyeliğine onay veren protokolü meclisten geçirmesinden sadece birkaç gün sonra gerçekleşecek.

Turku Üniversitesi'nden araştırmacı Kimmo Elo, Finlandiya'nın NATO üyeliği sürecinin seçim kampanyalarında "çok küçük bir rol" oynadığını söyledi.

Akademik olarak meclis çalışmaları üzerine araştırmalarda bulunan Elo, Türkiye'nin Finlandiya'nın NATO üyeliğine onay vermesinin de seçmenlerin oy tercihini etkileme ihtimalinin düşük olduğunu savundu.

Kadın liderlerin yarışı

Finlandiya'nın en büyük sekiz partisinden yedisinin genel başkanı kadın. Marin'in 2019'da kurduğu koalisyon hükümetinde yer alan beş partinin lideri de kadın. Marin ve koalisyon ortaklarının çektirdiği toplu fotoğraflar, o dönem uluslararası basın tarafından manşetlere taşınmış ve kamuoyunda büyük yankı bulmuştu.

Mevcut kabinedeki 19 bakanın 11'i de kadınlardan oluşuyor.

dw