Fransa’da 7 Türk milletvekili adayı: Türkler seçimleri nasıl izliyor?

PARİS — Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Avrupa Parlamentosu seçimleri sonrası Meclis’i feshederek ülkeyi seçime götürme kararının ardından 30 Haziran ve 7 Temmuz’da iki turlu olarak yapılacak genel seçimler için nefesler tutuldu, geri sayım başladı.

Bu Pazar günü yaklaşık 50 milyon seçmen, aşırı sağcı Ulusal Bütünleşme (RN) partisinin favori olduğu seçimlerde, siyasi krize çözüm bulmaları umuduyla, 577 yeni milletvekilini seçmek üzere sandık başına gidiyor.

Seçimler, Fransa’nın aşırı sağ tarafından yönetilip yönetilmeyeceği sorusuna yanıt verecek ve ülkenin kaderini belirleyecek. Türk kökenli 7 milletvekili adayının olması da Türkler’in seçime olan ilgisini artırdı.

Türk kökenli 7 aday

VOA Türkçe’nin milletvekili adayları listesinden derlediği bilgilere göre, iktidar partisi Ensemble/Birlikte hareketinden Elisa Demir ve Mehmet Ceylan; radikal sol İşçi Mücadelesi (LO) partisinden Ali Kaya ve Naci Yıldırım; Divers merkez hareketinden Serjan Kırma ve Sinan Borsan; merkez sağ Cumhuriyetçiler (LR) partisinden de Jean Pierre Yalçın aday oldu.

İktidar Partisi ve onu destekleyen merkez partilerinin oluşturduğu “Ensemble pour la Republique/Cumhuriyet için Birlikte” listesinden Mehmet Ceylan, Türkler’in yoğun yaşadığı Creteil kentini de içine alan Val de Marne bölgesinden aday. Daha önce de iktidar partisinden yerel seçimlere katılan Ceylan, aynı bölgeden milletvekili Frederic Descrozaille’in Meclis’teki danışmanlığı görevini yürütüyor.

İktidar partisinin gösterdiği ikinci Türk kökenli aday, Mardinli göçmen bir ailenin kızı olan 23 yaşındaki Elisa Demir. Emlakçılık yapan Demir de Türkler’in yoğun yaşadığı Paris’in kuzey banliyölerinden Gonesse ve Goussainville kentini de içine alan Val d’Oise bölgesinden adaylığını koydu.

Seçilme şansları var mı?

Her iki adayın zayıf da olsa, Türk kökenli seçmenler sayesinde seçilme şansları var. Cumhurbaşkanı Macron’un partisinden aday olan her iki adayın da en büyük engeliyse, Meclis’i feshederek ülkeyi 3 hafta gibi kısa bir sürede seçime götürerek seçmeni paniğe sürükleyen Cumhurbaşkanı’na duyulan tepki. Bu tepkinin sandığa yansıması nedeniyle zorlanacak iki adayın, zayıf da olsa, kazanma olasılığının bulunduğu belirtiliyor.

Radikal soldan iki aday

Radikal sol parti “Lutte Ouvriere /İşçi Mücadelesi’nde” siyaset yapan Ali Kaya, Yvelines seçim bölgesinden adaylığını koydu. Yine LO’da siyaset yapan Naci Yıldırım da, Haute Savoie bölgesinden aday oldu.

CGT Sendikası’nın Renault Flins fabrikalarındaki temsilciğini yürüten Ali Kaya, VOA Türkçe’ye “seçilmek için çok fazla umudu olmasa da kampanya boyunca çalışanların seslerini duyurabilmek için çaba gösterdiklerini” söyledi.

Haute Savoie bölgesinde, metalurji fabrikasında işçi olarak çalışan Naci Yıldırım da, “işçilerin sesini duyurmak için aday olduğunu” dile getiriyor.

Fransa’nın kader seçimi

Seçimleri yakından izleyen Türk kökenli Parisliler, öncelikle sonuçların Fransa için önemine vurgu yapıyor.

Fransa Kültür Dernekleri Birliği Başkanı Lütfi Bilgen, VOA Türkçe’ye verdiği söyleşide, bizzat edindikleri gözlemler ve dernekler aracılığıyla kendilerine gelen tepkileri değerlendirdi.

Bilgen, seçimlerin Fransa için önemini, “Fransa şu an çok önemli bir dönemde. Dünya konjonktürü Fransa’yı çok fazla ilgilendiren olaylarla yüklü ve şu dönemde çok iyi bir hükümetin iş başında olması lazım. Çok tehlikeli bir dönemden geçiyoruz” sözleriyle anlattı.

Paris’teki Türkler’in nabzını tutan isimlerden Trabzonlular Derneği Başkanı Bülent Cumur, üniversite öğrencisi Cansın Alcan ve Fransa-Türk Ticaret Odası Başkanı Selçuk Önder, Le Monde gazetesindeki seçim haberi etrafındaki gelişmeleri tartışırken, görüşlerini VOA Türkçe ile paylaştı.

Türk-Fransız Ticaret Odası Başkanı Selçuk Önder, Fransa için son dönemlerin en kritik seçimlerinden birisi olduğuna vurgu yaparak, “Bu seçimler Fransa için çok önemli. Dönülmez akşamın ufkundayız gibi. Olimpiyatların bitmesi beklenmeden, bir bütçe hazırlanması beklenmeden, yaz tatili öncesi hızla seçimlere gidildi. Sonuçları çok önemli olacak” dedi.

VOA Türkçe’ye Türkler’in kaygılı olduğunu gözlemlediğini anlatan Bülent Cumur, Türkler’in seçimlere ilgisiz olmasından yakındı, Türk adaylar için çalışma yapamadıklarından şikayet etti. Selçuk Önder ise, Türkler’in seçimlere az ilgi göstermesinin, Fransa’daki Türkiye bakışından kaynaklandığına dikkat çekti ve “aslında Türkler’den çok fazla politik hayata katılmak isteyen isim olduğunu ancak bu talebin diğer partilerden Türkler’e gelmediğini” savundu.

Türkler aşırı sağın gelişi karşısında endişeli mi?

Türkler’in aşırı sağın zaferinden endişe ettiğini belirten Bülent Cumur, “Seçimlerle ilgili kaygılı değiliz ama sıkıntılıyız. Çünkü aşırı sağ çok kötü geliyor, bütün Avrupa’da. Burada sosyalistler vardı, iyiydik… Ama bunların gelme ihtimali bizi endişeye sevk etti. Sonuç ne olacak bilmiyoruz, inşallah hepimiz için hayırlısı olsun” dedi

Paris’te uluslararası ticaret eğitimi alan üniversite öğrencisi Cansın Alcan da, Türk öğrencilerin de seçimleri endişeyle izlediklerini belirtti. Alcan, “Bütün yabancıların aynı kefeye konulması beni çok endişelendiriyor. Avrupalı öğrenciler rahat tabi. Çünkü onların oturum izni sorunları olmuyor. Ama diğer yabancı öğrenciler için şartlar zaten ağır. Mesela, banka hesabımıza bir miktar para bloke etmemiz gerekiyor ve onu da istediğimiz zaman çekemiyoruz. Şimdi bir de aşırı sağ gelirse kim bilir her şey nasıl zorlaşacak” diye ekledi.

Gelişmeleri işadamlarının gözünden izleyen Önder, özellikle Türkiye için olumsuz noktalara dikkat çekerek, “Nicolas Sarkozy’den bu yana Türkiye dış düşman olarak gösterilmeye başlandı. François Hollande döneminde düzeldi. Ama Macron’un da Türkiye’ye bakış açısı negatif. Şimdi bir de aşırı sağ gelirse Türkler bundan etkilenecek. Bunu zaten vizelerden de görüyoruz. AB’nin Türk vizelerine, işadamlarına bile vize kolaylığı göstermemesi, hatta imkansız hale getirmesi, bizim ticaret odasına en çok gelen şikayetler arasında” diye konuştu.

Fransa Kültür Dernekleri Birliği Başkanı Bilgen ise söyleşide, Türk vatandaşlarının korkacağı bir gelişme olmayacağı görüşünde ısrar ediyor. Bilgen, “Kanunlara uyulduğu, herkesin normal yaşamını devam ettirdiği sürece, aşırı sağ bile gelmiş olsa, büyük bir tehlike olacağını zannetmiyorum. Düzgün insanlar için değişen bir şey olmayacak. Birazcık kanunların dışında yaşayan insanlar için hayat biraz daha zorlaşacak. Özellikle kayıtsız göçmenler için” diyerek, sonuçların soğukkanlılıkla değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.

Fransızlar için olduğu kadar, Fransa’da yaşayan Türkler için de önemli sonuçlar doğurması beklenen seçimlerin ilk turu 30 Haziran Pazar günü yapılacak.

ARZU ÇAKIR / VOA