Fransız Rivierası'ndaki Ukraynalı milyarderler

Rusya yanlısı Ukraynalı milyarderler, oligarklar ve milletvekillerin önemli bir kısmı Fransa'ya kaçtı. Bazıları burada yeniden teşkilatlanıyor.

Tetyana Sapyan, Kiev'e yönelik Rus füze saldırıları nedeniyle röportajı sürekli ertelemek zorunda kaldı. Ancak "Ukrayna Devlet Soruşturma Bürosu" Sözcüsü, kapsamlı bilgi vermeye kararlı olduğunu tekrar tekrar vurguladı. Soruşturma Bürosu, ABD'deki FBI ya da Alman Federal Kriminal Polis Teşkilatı'nın bir muadili konumunda.

Kurumun soruşturmaları, tüyler ürpertici gerçekleri gün yüzüne çıkardı: Ukrayna'da halk, Rus hava saldırılarından korunmak için sığınaklarda toplanırken ve Ukrayna ordusu, Rus işgalcilere karşı koyup ağır kayıplar verirken, bazı Ukraynalı oligarklar, milyarderler ve milletvekilleri, aileleriyle birlikte ülkeden kaçtı. Hatta bazıları, 24 Şubat'taki Rus işgalinin başlamasından kısa bir süre önce yurtdışına çıktı.

1800 kilometre ötedeki Fransız Rivierası'nda (Côte d'Azur), Ukrayna plakalı lüks limuzinlerin sayısının her geçen gün artması, buradaki yerli halkı şaşırtıyor. Bu tuhaf manzara, işgal altındaki ülkeden gelen acı dolu haberlerle hiç uyuşmuyor.

Para dolu bavullar

Ukraynalı bir blog yazarı, Macar gümrük memurları tarafından Ukrayna'dan gelen lüks limuzinlerde bulunduğu iddia edilen 17 milyon dolar ve bir milyon eurodan fazla nakit parayla dolu birkaç bavulun fotoğrafını yayınladı. Söz konusu para, ülkeden ayrılırken Ukrayna gümrüğüne beyan edilmemiş. Oysa gümrük beyanından muaf olan nakit üst sınırı 10 bin euro.

Aylardır bu kişiler hakkında bir soruşturma yürüttüklerini doğrulayan Sapyan DW'ye yaptığı açıklamada "Ukrayna Devlet Soruşturma Bürosu'nun incelediği kişiler arasında devlet temsilcileri, ekonomi temsilcileri, eski yargı çalışanları ve hatta milletvekilleri var" dedi. Bu kişilerin sınırı yasal olarak geçip geçmediklerinin ve kara para aklama suçuna karışıp karışmadıklarının araştırıldığını söyledi.

Eylül ortasından bu yana soruşturma kapasında 80'den fazla kişinin durumu incelendi. Soruşturma listesinde birkaç düzine isim daha var.

Uluslararası tutuklama kararı çıkarıldı

Ukrayna'dan Fransa'ya kaçan süper zengin savaş mültecilerinden ikisi hakkında uluslararası tutuklama kararı çıkarıldı. Ancak Ukrayna'ya iadelerinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda Sapyan'ın şüpheleri bazı var: "Biliyoruz ki, eğer bir kişinin çok parası varsa, bunun bir kısmını belirli süreçleri etkilemek için kullanma eğilimindedir. Bu sadece Ukrayna'da değil, yurtdışında da böyle."

Ukrayna parlamentosunun eski ve halen görevde olan altı üyesi de soruşturma kapsamında. Yaz aylarında Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya yanlısı "Muhalefet Platformu" partisinin parlamento grubunu yasaklattı. Kiev merkezli sivil toplum kuruluşu Chesno'dan Oleksandr Zalişenko, bu milletvekillerinden bazılarının daha sonra "Ukrayna'nın Yeniden İnşası" adlı yeni bir parlamenterler grubu kurduğunu söylüyor: "Bu yeni milletvekili grubu uzaktan, yani internet ortamında oluşturuldu. Siyasetçiler, Ukrayna'da ya da genel kurul salonunda veya parlamento binasında hazır bulunmadı."

Ukraynalı milletvekilleri milyarderlerin villalarında

Yolsuzluk uzmanı Zalişenko, sürgündeki bu milletvekillerinin Ukrayna siyasetindeki etkilerini sürdürmeye çalıştıklarını söylüyor: "Bazıları uzaktan doğru çalışıyor ve yasa tasarılarını dijital olarak sunuyor. Bu kişilerin fiziksel olarak parlamentoda hazır bulunmaması, milletvekilliğinin düşmesi için yasal bir gerekçe oluşturmuyor. Ancak uzaktan çalışan vekillere herhangi bir maaş ödenmiyor."

Geçimlerini başka kaynaklardan karşılıyorlar. Bazılarının milyarlık villalarda kaldığı belirtilen sürgündeki milletvekilleriyle herhangi bir temas kurmak da mümkün değil. Zira Rus işgalinin başlamasıyla birlikte, iletişim bilgileri Ukrayna parlamentosunun web sitesinden silinmiş.

Savaşta sorumlulukları var

Nice belediye yönetiminden Véronique Borré, Côte d'Azur'daki Ukraynalı mültecilerin tümünün zenginlerden oluşmadığını söylüyor: "Birçok anne ve çocuğa, hatta torunlarıyla birlikte gelen büyükannelere de rastlıyoruz."

Rusya'nın işgalinin başlamasından hemen sonraki pazartesi gününden itibaren, Macaristan ve İtalya üzerinden Fransa'ya her gün ortalama 500 yeni savaş mültecisi geldi. Nice belediyesi, çok kısa bir süre içinde Paris ve Strasbourg'dan sonra Fransa'daki en büyük üçüncü mülteci kampını kurmak zorunda kaldı.

Ukraynalı oligarkların lüks limuzinleriyle Nice caddelerinde arz-ı endam etmesine hayli sinirlenen Borré, "Bu insanlar sadece yozlaşmış elit zümrenin bir parçası değildi. Aynı zamanda Rusya'nın saldırısına çanak tuttukları için, savaşın sorumluları arasında bulunuyorlar. Bundan eminiz. Ukrayna yargısının, savaştan sonra bu kişilerden hesap sorması gerekiyor." 

Frank Hofmann

DW