Gazze Yahudi yerleşimcilere mi açılacak?

İsrail ile Hamas arasındaki savaş devam ederken "Sahilde bir ev hayal değil" sloganı taşıyan bir reklam, Gazze'nin yeniden Yahudi yerleşimlerine açılacağı tartışması başlattı.

Ağır sivil kayıpların yaşandığıİsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki operasyonlarıdevam ederken İsrail'de yayınlanan bir reklam tartışma yarattı. "Sahilde bir ev hayal değil!" sloganı taşıyan reklam kampanyası Gazze'de savaş sona erdikten sonra İsrail'in bölgede Yahudi yerleşimleri kuracağının işareti olarak görüldü.

Söz konusu reklam, Batı Şeria'da İsrail hükümetinin onayı olmadan Yahudi yerleşimleri inşa etmekle tanınan müteahhitlik firması Harey Zahav tarafından Aralık ayı ortasında sosyal medyadan paylaşıldı.

Firmanın sahibi Zeev Epstein İsrail'in Kanal 13 televizyonuna yaptığı açıklamada "Bu kampanya Gazze'ye dönme arzusunu ifade ediyor ancak geliştirme aşamasında olan hiçbir projemiz yok" dedi. Reklam kampanyası Filistinliler arasında büyük öfkeye yol açtı.

İsrail 1967'de işgal ettiği Gazze'den 11 Eylül 2005'te tamamen çekilmişti. İsrail askerleriyle beraber Gazze'deki 8 bin civarında Yahudi yerleşimci de bölgeyi terk etmişti. İsrail, askeri olarak Gazze Şeridi'ndeki varlığını sonlandırsa da 2 milyondan fazla kişinin yaşadığı 365 kilometrekarelik alanda tam 18 yıldır bir abluka uguluyor. Kara, deniz ve havadan Gazze'ye ulaşım ve giriş çıkışlar İsrail'in kontrolü altında.

Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırıların ardından başlayan savaş boyunca hiçbir İsrailli yetkili Yahudi yerleşimcilerin yeniden Gazze'ye gönderilebileceğine dair açıklama yapmamıştı. 

"Geri döneceğimiz çok açık"

Ancak Çarşamba günü aşırı sağcı Otzma Yehudit partisi milletvekillerinden Zvika Fogel devlet radyosuna verdiği demeçte İsrail'in "Gazze Nehri'nin kuzeyindeki bölgenin kontrolünü ele geçirmesi ve yeni Yahudi yerleşimleri kurması" gerektiğini söyledi.

Reklam kampanyası, geçmişte Gazze Şeridi'nde yaşayan bazı İsrailliler arasında da ilgi yarattı. Gazze'de 16 yıl yaşamış olan 66 yaşındaki Hannah Picard, "Geri döneceğimiz çok açık" dedi, Gazze'de devam eden savaşın, geri dönüşünün bir başlangıcı olduğunu söyledi. Kudüs'teki yaşamını "geçici" olarak tanımlayan Picard, "İçten içe geri dönmeyi hayal ediyoruz, çünkü orası bizim evimiz" dedi. Fransa kökenli İsrail vatandaşı, Gazze'nin merkezinde deniz kenarındaki eski evini "cennette yaşamaya" benzetti.

Gazze'ye dönüşü destekleyen İsrailliler

Gazze'nin yeniden Yahudi yerleşimcilere açılmasının bazı İsraillilerde gördüğü destek, 7 Ekim saldırılarının yarattığı travmaya da bağlanıyor. Kudüs'teki Gush Katif Müzesi'nde çalışan Oded Mizrahi bölgeye geri dönüşün yakında mümkün olacağına inanıyor. Mizrahi, AFP'ye verdiği demeçte "Tam olarak nasıl olacağını bilmiyoruz ama... herkes Hamas'ın orada kalamayacağının farkında. Gazze'yi yönetmekten başka seçeneğimiz yok" diye konuştu.

Gazze'deki Yahudi varlığı üzerine faaliyet gösteren Gush Katif müzesinde, fotoğraflar, haritalar ve yıkılan yerleşimlerden kalan hatıra eşyalar sergileniyor. Müzenin hediyelik eşya bölümünde İsraillilerin Gazze'ye dönüşüne atfen "Eve dönüyoruz" yazılı tişörtler" satılıyor.

İsrail'in "Hamas'ı yok etme" hedefiyle üçüncü ayına yaklaşan saldırılarında Gazze'deki Sağlık Bakanlığı verilerine göre çoğu kadın ve çoçuk olmak üzere 21 binden fazla kişi hayatını kaybetti.

ABD: Gazze'nin kontrolü Filistinlilere verilmeli

İsrailli yetkililer Gazze'nin geleceğiyle ilgili net bir açıklama yapmazken, ABD kararın Filistinlilere ait olduğunda ısrar ediyor.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan kısa süre önce İsrail'e yaptığı bir ziyaret sırasında "Gazze'yi uzun vadede yeniden işgal etmenin mantıklı ya da doğru olduğuna inanmıyoruz. Sonunda Gazze'nin kontrolü, yönetimi ve güvenliği Filistinlilere geçmelidir" demişti.

İşgal altındaki Filistin toprakları üzerindeki tüm yerleşimler, İsrail tarafından onaylanıp onaylanmadıklarına bakılmaksızın uluslararası hukuka göre yasadışı kabul ediliyor.

DW