Gül'den demokrasi dersi: Otoriter rejimler sürdürülebilir değil
"TUNUS BAŞARILI DEMOKRASİ SINAVI VERDİ"
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Tunus'ta katıldığı panelde demokrasinin önemine ilişkin kapsamlı bir konuşma gerçekleştirdi. Gül konuşmasında otoriter rejimlerin sürdürülebilir olmadığını söyledi.
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 6-7 Aralık tarihlerinden Tunus'un önemli düşünce kuruluşlarından “The Arab Institute of Business Leaders – IACE”ın düzenlediği “Teşebbüs ve Devletin Yeni Rolü” başlıklı düzenlenen panele katıldı.
Düzenlenen oturumda dünya siyasetinin yakından tanıdığı Tunus eski Cumhurbaşkanı Mohamed en-Nasır, Tunus Başbakanı Yusuf Şahid ve Yunanistan eski Başbakanı Aleksis Çipras da katıldı.
"TUNUS BAŞARILI DEMOKRASİ SINAVI VERDİ"
Oturumda devletlerin dünya siyasetindeki rolü üzerinden önemli değerlendirmelerde bulunulurken 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ise yoğun bir demokrasi vurgusu yaptı.
Tunus'ta demokratik düzenin oturmasında önemli mücadelenin olduğunu ve demokratik kurumların güvenliği açısından başarılı bir sınav verildiğini vurgulayan Gül, şu şekilde konuştu:
“Bugün geriye dönüp baktığımızda, biz Tunus’un arkadaşları olarak gurur duyuyoruz. Tunus, asgari toplumsal maliyeti olan bir devrim gerçekleştirerek ve kaos yaratmadan ülke kurumlarını koruyarak demokrasiyi başardı. Dünya bu süreci büyük bir hayranlıkla izlemiş ve Tunus deneyimini coşkuyla alkışlamıştır. Tunus’un bu demokratik deneydeki başarısı olağanüstü ve çok değerli çünkü Arap Baharı’nın çoğu ülkede bir Arap Kışı’na dönmesiyle başladı.
Siyasetin amacı ve yönetenlerin sorumluluğu, yaşam standartlarını, refahı ve insanların mutluluğunu arttırmaktır. Bu hedefe ulaşmak için atılacak ilk adım, barışı ve istikrarı sağlamak ve aynı zamanda farklı görüş ve ideolojilerin aynı alanı barışçıl bir şekilde paylaşmasını sağlamaktır. Neyse ki, Tunus’ta güçlü etnik, dini, mezhepsel ya da dil farklılıkları bulunmuyor ve bu nedenle Tunus’ta bu hedeflere ulaşmak daha da kolay.
Geçen yüzyılda, en büyük ideolojik ve politik savaşlara tanık olduk ve bu deneyimlerden öğrendiklerimiz şudur: Temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmadığı toplumlarda barış, kalkınma ve refahın sağlanamaması. İç çatışmalar ve dış müdahaleler bu koşullarda kaçınılmazdır. Bu temel ilkenin son örnekleri, Doğu Avrupa ve Arap Baharı’ndaki Sovyet sonrası demokratik dalga olmuştur.
Tunus’un demokrasi yolunda attığı adımlar ve yolda kazanılan kazanımlar övgüye değer. Ancak, takdir edeceğiniz gibi, gerçek bir demokrasinin kurulması kısa sürede gerçekleşemez. Demokratik kültürün kök salması için idari, yasal ve yapısal reformlara ek olarak, insanların kafasında bir dönüşüm şarttır. Bu bağlamda, demokrasiden ne anladığımız konusunda net olmalıyız. Her şeyden önce, demokrasi oy sandığına indirgenemez. ‘Kazanan her şeyi alır’ mantığı, seçimi kazanan her ne isterse yapabilir, bir ülkenin demokratik kalkınmasına zarar verir."
"DEMOKRASİ İNSANIN MUTLULUĞU VE REFAHI İÇİN VARDIR"
Demokrasinin insanların refah ve mutluluğu açısından önemli bir değere sahip olduğunu aktaran Gül, "Demokrasiler çoğunlukçu değil çoğulcu olmalı. Demokratik bir hükümet, yalnızca çoğunluğun taleplerine ve haklarına değil, aynı zamanda azınlık gruplarına ve kimliklerine de saygı duymalıdır. Bu bağlamda, gerçek bir demokrasi, temel insan haklarının ve özgürlüklerinin evrensel standartlarla uyumlu olduğu, hukukun üstünlüğü ilkesinin her şeyden önce tutulduğu ve toplumun farklı kesimlerinin temsil edildiği ve katılma fırsatına sahip olduğu bir sistemdir" dedi.
"DEMOKRASİYİ SUİSTİMAL EDECEKLERDEN KORUMAK LAZIM"
Konuşmasında demokrasiyi kötü amaçları için kullanacaklara ve suistimal edeceklere ilişkin önlemler alınması gerektiğini de belirten Gül, "Demokrasiler çoğunlukçu değil çoğulcu olmalı. Demokratik bir hükümet, yalnızca çoğunluğun taleplerine ve haklarına değil, aynı zamanda azınlık gruplarına ve kimliklerine de saygı duymalıdır. Bu bağlamda, gerçek bir demokrasi, temel insan haklarının ve özgürlüklerinin evrensel standartlarla uyumlu olduğu, hukukun üstünlüğü ilkesinin her şeyden önce tutulduğu ve toplumun farklı kesimlerinin temsil edildiği ve katılma fırsatına sahip olduğu bir sistemdir. Gerçek bir demokrasinin, onsuz düzgün işleyemediği belirli özelliklere sahip olması gerekir. Bunlar şeffaf ve hesap verebilir bir idare, diyalog ve uzlaşma kültürü, ifade özgürlüğü, toplanma özgürlüğü, cinsiyet eşitliği ve eğitim ve meslekler için fırsat eşitliğidir. Bu değerlerin ve ilkelerin hepsinin Batı’da ortaya çıktığını ve Batı değerleri olduğunu düşünebilir. Yine de, Türkiye veya Tunus gibi Müslüman çoğunluktan bir ülkeden geldiklerinde, temelde bizim değerlerimiz olduğunu iddia edeceğim. Belki tam olarak bu terimlerle isimlendirilmemiştir, ancak bu ilkelerin ve değerlerin tümü geleneğimizde mevcuttur" şeklinde konuştu.
"OTORİTER REJİMLERLE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK OLMAZ"
Otoriter rejimlerde ekonomik gelişme olsa da dengeli bir sürdürülebilirlik olmayacağını ifade eden Gül, konuşmasını "Ayrıca, demokratik olmayan ve hatta otoriter rejimlerin de ekonomik olarak gelişebileceğini ve elde edebileceği iddia edilebilir. Ancak, bu tür bir gelişmenin sürdürülebilir olup olmayacağı açık bir sorudur. Genellikle bu şekilde yaratılan servet makul bir şekilde dağıtılmaz. Bir devletin gücünün sert gücüyle ölçülmemesi gerektiğine kuvvetle inanıyorum. Yumuşak prestijiyle, uluslararası prestijiyle vatandaşlarına sağladığı mutluluk ve mutlulukla ölçülmelidir" şeklindeki ifadelerle sürdürdü.
"TUNUS EKONOMİSİNİN GÜÇLENMESİ DEMOKRASİ AÇISINDAN ÖNEMLİ"
Paneldeki konuşmasında Tunus'un ekonomik olarak gelişmesinde yönetim anlayışında demokrasinin hakim kılınmasının önemine de vurgu yapan Gül, Tunus'un ekonomik ve demokratik gelişimine ilişkin şu şekilde konuştu:
"Tunus için, dış yatırımları çekmenin yanı sıra, ekonomik kalkınma için önemli bir konunun, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler için teşvikler sağlayarak ve girişimciliği teşvik ederek ulusal ekonomiyi çeşitlendirmek olduğuna inanıyorum. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler ve yeni girişimciler istihdamın çoğunu yaratıyor.
İstihdam, Tunus’un ekonomisinde en önemli konu olduğundan, daha fazla iş yaratmak esnek iş piyasasını gerektiriyor. Bu bağlamda, Tunus’un Avrupa dilinde akıcı olan eğitimli genç nüfusu ve stratejik coğrafi konumu ile demokrasi ve iyi yönetişim ile kalıcı gelişme sağlayabileceğine inanıyorum.
Özellikle girişimciliği teşvik eden gençlere yatırım yapmanın önemini vurgulamak isterim. Tunus’un gelişmesine izin verecek en değerli kaynak genç eğitimli nüfustur. İyi eğitilmiş insan kaynağı, ülkenin coğrafi bakış açısı ve Avrupa ile entegrasyon düzeyi kesinlikle Tunus’un ilerlemesine giden kilit unsurlardır. Ortak deneyimlerimiz, eğitimli insan kaynağının doğal kaynaklardan çok daha önemli olduğunu kanıtlamaktadır."
"DÜNYADA DEMOKRATİK DEĞERLER EROZYONA UĞRUYOR"
Dünyada demokratik değerlerde bozulma olduğunu ve liberal demokratik toplumlarda aşırılıkların ortaya çıktığını da söyleyen Gül, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
"Ekonomik ve politik krizler, silahlı çatışmalar, düzensiz ve kitlesel göçler gibi küresel sorunlar maalesef popülist, otoriter, baskıcı ve yabancı düşmanı siyasi akımları ele geçirdi. Dünyada demokratik değerler erozyona uğramaktadır.
Bugün, liberal demokratik değerlere saldırı ve aşırılık yanlısı akımların güçlendirilmesi, tüm dünyada gözlemlenebilecek bir eğilimdir. Ancak, savaşlar arası yıllarda dünyanın neler yaşadığını ve otoriter popülist dönemin liderlerinin ülkelerini II. Dünya Savaşı ve sonrasında nasıl ekonomik, sosyal ve politik yıkıma ittiğini asla unutmamalıyız.
Siyasi tarih, bir ülkenin kalıcı bir şekilde gelişmesi için vatandaşların barış ve refah içinde yaşaması gerektiğini ve bunu başarmak için ülkenin hukukun üstünlüğünü, düşünce ve ifade özgürlüğünü, iyi yönetişimi ve fırsat eşitliğini sürdürmesi gerektiğini göstermiştir. . Mutluluğa giden asıl yol, yüksek standartlara sahip bir demokrasi inşa etmekten geçer."
MİLLİ GAZETE