Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için New York’a giden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Suriye’de güvenli bölge konusunda Trump’ı Türkiye’nin tezlerine ikna etmeye çalışacağı ifade ediliyor.

Türkiye ile ABD arasında Suriye’de kurulması planlanan güvenli bölge konusundaki görüşmeler sürerken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD’ye 5 günlük ziyaret gerçekleştiriyor. Daha önce Suriye’de güvenli bölge konusunda eylül ayı sonuna kadar istenen adımların gelmemesi durumunda Fırat’ın doğusu için Türkiye’nin tek başına harekete geçeceğini açıklayan Erdoğan’ın, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu için bulunduğu New York’ta ABD Başkanı Donald Trump’la yapacağı görüşme, kritik önem taşıyor. Erdoğan, Suriye’de YPG hedeflerine yönelik tek taraflı operasyon kartını masada tutarak Trump’ı Türkiye’nin tezlerine ikna etmeye çalışacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, önceki gün gittiği ABD’nin New York kentine 5 günlük bir ziyaret gerçekleştiriyor. Erdoğan, 24 Eylül’deki BM 74. Genel Kurul Toplantısı öncesi BM İklim Zirvesi’ne katılacak. Erdoğan, BM Genel Kurulu’nun ilk günü genel kurula hitap edecek, ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Gueterres ile görüşecek. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Erdoğan’ın New York’ta “çeşitli devlet ve hükümet başkanlarıyla ikili görüşmeler gerçekleştirmesinin planlandığı” bildirilirken, Trump’la yapılacak görüşmenin günü ise henüz netleşmedi.

Erdoğan’ın New York ziyareti, Suriye’nin kuzeyinde ABD ile güvenli bölge kurulması için ortak adımların atıldığı, ancak Türkiye’den bu adımların yeterli olmadığı yönünde mesajların geldiği bir dönemde gerçekleşiyor. ABD ile 7 Ağustos’ta Suriye’nin kuzeydoğusunda YPG kontrolündeki bölgede bir “güvenli bölge” kurulması konusunda uzlaşmaya varılmış, bu çerçevede önce Müşterek Harekât Merkezi kurulmuş, ardından hava ve kara devriyeleri yapılmıştı. ABD, çalışmaların “planlanan takvim çerçevesinde” yapıldığını belirtirken, özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye’de ABD’nin Türkiye’yi Münbiç’tekine benzer bir şekilde “oyalama sürecine” sokmasına izin verilmeyeceği ve gerekirse tek taraflı olarak YPG’ye bir operasyon gerçekleştirilebileceği yönünde mesajlar verdi. ABD’nin Türkiye ile Suriye’nin kuzeyinde ortak adımlar atmasına karşın YPG’nin ana unsurunu oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) silah yardımını sürdürmesi ve yapılan çalışmaların SDG’nin güvenliğini sağlamayı amaçladığını da belirtmesi, Ankara’nın tepkisine neden olmuştu. ABD, Türkiye’nin aksine Suriye’nin kuzeyinde atılan adımlar için uluslararası hukukta karşılığı olan “güvenli bölge” değil, “güvenlik mekanizması” tanımını yapmayı tercih ediyor.

Türkiye’den gelen “tek taraflı operasyon” mesajlarına karşılık ABD’nin IŞİD’le Mücadele Görev Gücü Direktörü Chris Maier’in 18 Eylül’de yaptığı açıklamada, “Türkiye ile birlikte çalıştıkça Türkiye’nin Suriye’ye olası bir operasyon fikrinin gittikçe azaldığına oldukça ikna olduk” ifadelerini kullanması dikkat çekmişti. Erdoğan, New York’ta yapılacak görüşmede Trump’la kişisel diyaloğunu kullanarak, Suriye’nin kuzeyinde ABD’yi Türkiye’nin tezlerine ikna etmeye çalışacak. Türkiye’nin Fırat’ın doğusuna yönelik tek taraflı operasyonu, ABD tarafından yüksek olasılık olarak değerlendirilmese de bu operasyon tamamen olasılık dışı olarak görülmüyor. Bu nedenle Erdoğan-Trump görüşmesi, Türkiye’nin önümüzdeki dönemde Suriye’de atacağı adımlar açısından belirleyici olacak.

HÜSEYİN HAYATSEVER / CUMHURİYET