Güney Afrikalı bir yetkili, hükümetin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ağustos ayında yapılacak BRICS zirvesine katılması halinde Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Putin hakkında çıkardığı tutuklama emriyle ilgili seçenekleri değerlendirdiğini söyledi.

Güney Afrika, UCM üyesi ve teorik olarak hakkında mahkeme tarafından "Ukrayna'da savaş suçları işlediği" gerekçesiyle yakalama emri bulunan Putin'i tutuklaması gerekecek.

UCM'nin Putin hakkındaki yakalama kararı mart ayında alınmıştı. Güney Afrika ise Putin'i ocak ayında davet etmişti. 

Yetkili, konuyla ilgilenmek için görevlendirilen bakanların seçenekleri ele almak üzere yakında bir araya geleceğini aktardı. 

Öte yandan ülke, üyesi olduğu UCM'nin kararını uygulamakla yükümlü olsa da iktidar partisi Afrika Ulusal Kongresi (ANC), söz konusu kararın uygulanmasındansa zirvenin Çin'de düzenlenmesi için Pekin'den ipi göğüslemesini isteyebilir. 

Interfax'ın haberine göre ise Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, BRICS zirvesinin Güney Afrika'dan Çin'e alınacağı yönündeki haberlerin sahte olduğunu dile getirdi. 

Kremlin, salı günü yaptığı açıklamada Rusya'nın zirveye "uygun düzeyde" katılacağını belirtmişti.

Uluslararası ilişkiler konusundaki görüşleri hükümet yetkililerince ciddiye alınan eski Devlet Başkanı Thabo Mbeki, bir radyoya verdiği mülakatta zirvenin Güney Afrika'da yapılmasının mümkün olmadığını söyledi.

Mbeki, "Yasal yükümlülüklerimiz nedeniyle Başkan Putin'i tutuklamak zorundayız ama bunu yapamayız." ifadesini kullandı. 

Ulusal Meclis Üyesi ve Kooperatif ve Yönetişim'den sorumlu Bakan yardımcısı Obed Bapela da Meclis'in Pretoria yönetimine, UCM tarafından aranan liderleri tutuklayıp tutuklamama seçeneği sunacak bir yasa çıkarmayı planladığı açıklamasında bulundu. 

Ancak adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Adalet Bakanlığı'ndan bir yetkili, böyle bir yasanın zirveden önce Meclis tarafından onaylanması için yeterli zamanın olmayacağını kaydetti. 

Diğer yandan Güney Afrika hükümeti, ev sahipliği yapacağı BRICS Dışişleri Bakanları Toplantısı ve Liderler Zirvesi öncesi katılımcılara diplomatik dokunulmazlık verdi.

DIRCO'dan yapılan açıklamada, bu dokunulmazlıkların, katılım düzeyine bakılmaksızın Güney Afrika'da düzenlenen tüm uluslararası konferanslar ve zirveler için uygulanan standart bir uygulama olduğu belirtilerek, "Dokunulmazlıklar, konferans içindir, belirli kişiler için değildir." ifadesi kullanıldı.

Bununla birlikte DIRCO Sözcüsü Clayson Monyela, "Bu dokunulmazlıklar, herhangi bir uluslararası mahkeme tarafından konferansın herhangi bir katılımcısına karşı çıkarılmış olabilecek herhangi bir emri geçersiz kılmaz." sözleriyle Putin'in durumunun farklı olduğu mesajını verdi. 

Güney Afrika, 2015 yılında Johannesburg'da düzenlenen Afrika Birliği zirvesine katılan ve soykırım suçlamasıyla aranan eski Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'i tutuklamaması nedeniyle yapılan protestoların ardından UCM'den çekilme niyetinin sinyallerini vermişti.

BRICS ülkeler grubu

Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS ülkeler grubu, dünya nüfusunun yüzde 40'ına ev sahipliği yapıyor. 

Üyelerin toplam gayrisafi yurt içi hasılası (GSYİH), küresel hasılanın 4'te 1'inden fazlasını oluşturuyor.

G7'ye alternatif olarak öne çıkan BRICS, bu amaçla "yeni üye kabulü" ve "ortak para birimi" gibi iki önemli hamle yapmaya hazırlanıyor.

Üyelik talebinde bulunan ülkeler arasında Suudi Arabistan, İran, Endonezya, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Mısır ve Cezayir de yer alıyor.

Güney Afrika'yı Rusya'dan yana olmakla suçlayan Batı, yaklaşmakta olan zirve öncesi, ev sahibi ülke üzerindeki baskısını giderek artırıyor.

ANC'nin lider kadrolarının, Kremlin'le, apartheid ile mücadele döneminden kalma derin ilişkileri bulunuyor. 

Batı ile köklü ilişkilere sahip Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa hükümeti ise tarafsız ve bağımsız bir dış politika izlenmesi konusunda direniyor.

Halihazırda yüksek işsizlik ve suç oranları ve elektrik krizi gibi sorunlarla yıpranan Güney Afrika ekonomisi, bu baskılardan nasibini alıyor. 

Ortak para biriminin tartışılacağı toplantıya ev sahipliği yapacak Güney Afrika'nın, para birimi Rand son haftalarda ardı ardına tarihinin en düşük seviyelerinde işlem görüyor.

EURO NEWS